Voleo je žene, fudbal i marihuanu

U Nemačkoj se film o kome govorimo najavljuje sledećim rečima: Voleo je žene, fudbal i marihuanu i bio je odani Rastafarijanac. Bob Marli. Upravo toliko se i zna o čuvenom Robertu Nesta Marliju alijas Bobu Marliju. Oni koji žele da saznaju više imaju priliku da to urade gledajući dokumentarni film „Marli“, oskarovca Kevina Mekdonalda koji ovih dana dolazi u nemačke bioskope. Reditelj je ovim filmom podigao spomenik čuvenom muzičaru sastavljen od isečaka sa koncerata, intervjua i do sada neobjavljene arhivske građe.

Zanimljivo je napomenuti da se kao režiser ovog filmskog projekta pominjao i čuveni Martin Skorseze, ali je zbog nedostatka vremena režijsku stolicu ustupio Džonatanu Demeu. On je, pak, napravio nekoliko snimaka i intervjua i odustao jer nije uspeo, kako je rekao, da nađe svoju vizuru. Zli jezici, kojima se ovom prilikom pridružujemo, rekli bi da su Marli i njegove pesme suviše „tvrd orah“ čak i za takve autore, pa im nije bilo lako da udare svoj potpis. Jer, Marli je definitivno svoju vizuru pronašao i teško ga je izmestiti čak i kada su u pitanju vrsni umetnički autoriteti.

Usmena istorija

Porodica Boba Marlija dopustila je uvid u porodičnu arhivu i odobrila pravo na snimanje filma o muzičkom geniju. Snimljen je materijal o njegovom rodnom mestu u bujnim brdima Jamajke. Autori su potražili Marlijeve poznanike i rođake. Marlijeve fotografije pre njegove 16. godine ne postoje. Film je rađen u maniru „usmene istorije“. Marlijeva majka je sa Jamajke, a otac, za koga nemački novinari surovo objavljuju da je slavnom muzičaru „ostavio u nasledstvo“ rak kože od koga je umro, bio je britanski oficir.

Nemački kritičari, kao što je to i uobičajeno kada su istorijsko dokumentarni filmovi o životu poznatih zvezda u pitanju, imaju svoje mišljenje, pa tako naglabaju o fotografiji starijeg Marlija na kojoj je uslikan kako sedi na konju u „stavu kolonijalističkog vlasnika“. I pitaju da li je zbog takvog stava rođenog oca Bob Marli ceo život nerado razgovarao sa belim novinarima.

Stvaran svet oko Marlija

No, bolje da se vratimo filmu i muzici. Međutim i tu bi kritičari da zasole autorskim viđenjem pa pišu da je Marli muziku stvarao želeći da pobegne od siromaštva. Pa nas obaveštavaju da je u trenucima kada nije oduševljeno i bolesno ambiciozno trenirao sport – vežbao gitaru, komponovao muziku i pisao tekstove. Ne možemo a da se opet ne uvrstimo među one zle jezičare koje bi se zapitale, a zašto i kako se određuje kada je ambicija bolest, a kada je podsticajni motor za „samoizražaj“.

Bilo kako bilo, složićemo se sa ovdašnjim kritičarima koji kažu da je Marli, sve ono što ga je okruživalo, bilo da se radi o svakodnevici, ljubavi ili politici, prevodio na svoj muzički jezik. Drugovi iz geta u Kingstonu, u filmu pričaju o Marliju, a to rade i žene koje je voleo, saradnici, kolege i prijatelji.

Muzička podloga za politički protest

U fascinantnom portretu sa retko objavljivanim muzičkim snimcima i koncertnim nastupima, obrađen je i pokušaj atentata na poznatog muzičara kao i njegovi poslednji dani u bolnici. Otkriva se zašto je svestrani muzičar bio više od samo jednog fenomena pop-muzike.

Trideset godina nakon smrti, njegove pesme se slušaju širom sveta, pogotovo na mestima na kojima se događaju politički protesti. Takav je slučaj bio nedavno na Bliskom istoku, Africi ili pokretu „Okupirajmo Volstrit“. Broj njegovih obožavalaca i dalje raste. Na socijalnoj mreži „Fejsbuk“ koju uređuju članovi njegove porodice Bob Marli ima 35 miliona „prijatelja“ i onih kojima se „sviđa“ ono što je on radio!

Autorka: Željka Bašić-Savić
Odgovorni urednik: Ivan Đerković