Useljavanje zbog siromaštva

Nemačka vlada usvojila je mere kojima želi da smanji useljavanje ljudi, onih koji dolaze zbog siromaštva i u potrazi za boljim životom. Novim merama ograničeno je pravo na boravak osoba koje traže posao i to na šest meseci. Za zloupotrebe su predviđene zatvorske i novčane kazne.

Novim merama koje je usvojio nemački Bundestag takođe je predviđeno da opštine dobiju novčane olakšice u iznosu od 25 miliona evra. Kako bi se smanjilo dvostruko plaćanje dečijeg dodatka, ubuduće će on biti isplaćivan samo uz prikazivanje tzv. poreskog broja. U borbi protiv rada na crno, nemačke institucije ubuduće će bolje sarađivati.

Pojam „useljavanje zbog siromaštva“ se u javnim debatama u Nemačkoj pre svega odnosi na Rumuniju i Bugarsku čiji građani od početka 2014. godine u potpunosti koriste pravo na slobodu kretanja unutar EU. Oni, koji se useljavaju u Nemačku zbog loših ekonomskih prilika u kojima žive, uglavnom su Romi. U novembru je 16 nemačkih gradonačelnika kancelarki Angeli Merkel uputilo pismo sa spiskom zahteva u cilju smanjenja useljavanja onih koji dolaze zbog siromaštva.

Početkom 2014. je bavarska Hrišćansko-socijalna unija (CSU), sestrinska stranka kancelarkine Hrišćansko-demokratske unije (CDU) otvorila je užarenu debatu, koja se vodila pod sloganom: „Ko vara, taj leti iz zemlje!“ Bugarska vlada i Centralni savet Roma u Nemačkoj kritikovali su tu kampanju, navodeći da već sam naziv stigmatizuje i odvlači pažnju od realnosti. Jer, kako kažu, iz Rumunije i Bugarske ne dolaze samo Romi, već i mnogi građani sa akademskim zvanjem.

Kako bi smirila duhove, kancelarka Angela Merkel inicirala je osnivanje odbora, sastavljenog od državnih sekretara. Trebalo je da za okruglim stolom predstavnici skoro svih ministarstava razmotre predloge o tome šta bi se moglo i trebalo uraditi.

Oštrija pravila protiv zloupotreba

Mere, koje je usvojio Bundestag, rezultat su predloga koje je dao Odbor sastavljen od državnih sekretara. Međutim, sve mere nisu automatski i novi zakoni, više se radi o tome da je postojeća regulativa precizirana i dopunjena. Jednokratna finansijska pomoć nemačkim gradovima i opštinama u visini od 25 miliona evra, koja je namenjena pre svega za smeštaj izbeglica i grejanje predstavlja zapravo povećanje dosadašnje pomoći sa saveznog nivoa. Isplata dečijeg dodatka uz prikazivanje poreskog broja trebalo bi da spreči zloupotrebe i mogućnost da se zahtevi za novcem za isto dete dostavljaju po nekoliko puta. Rešeno je i pitanje vakcinacije dece useljenika, koji u Nemačku dolaze zbog siromaštva. Državna zdravstvena osiguranja preuzeće te troškove. Objašnjenje za to je da je opšta opasnost od infekcija smanjena, ukoliko se poveća stopa vakcinisanja.

Zakoni Evropske unije već predviđaju zabranu ponovnog ulaska u zemlju za one od kojih preti opasnost ometanja javnog reda i mira. U poslednjih pet godina izrečeno je 800 takvih zabrana. Sada će to biti obuhvaćeno i zakonom, a odnosi se pre svega na useljenike koji sa lažnim dokumentima ulaze u Nemačku.

Postoji mogućnost i udaljavanja useljenika, koji su došli iz neke druge članice EU. Evropski sud je u više slučajeva potvrdio tu mogućnost. To je za Nemačku orijentir i ona je udvostručila dosadašnje pravo na ostanak od tri meseca. Ostanak u trajanju od šest meseci važi međutim samo u slučaju da Služba za strance oceni da postoje izgledi da useljenik iz zemlje-članice EU dobije posao.

Najavljeni dalji koraci

Nemačka vlada smatra da je potrebno intervenisati u slučajevima ilegalnog zapošljavanja i rada na crno. U tu svrhu mora se unaprediti razmena podataka između Carinske službe, Ureda za registrovanje firmi, Savezne agencije za rad i policije. U slučaju sumnje da postoji rad na crno, Ured za izdavanje dozvola firmama stupa u kontakt sa nadležnima iz Carinske službe. Ministarstvo finansija najavilo je i druge mere u cilju sprečavanja rada na crno.

Franciska Gifej, odbornica u skupštini problematične berlinske opštine Nojkeln, ukazala je da postoji sve više firmi i poslodavaca koji koriste siromaštvo u Bugarskoj i Rumuniji u cilju razvijanja sopstvenog poslovanja.

„Mere koje je usvojio Bundestag su, međutim, prvi korak u pravom smeru“, ocenila je Andrea Lindholc (CDU) i najavila nove korake. Konkretno se radi o tome da li bi trebalo roditeljima koji rade u Nemačkoj, a čija deca žive u inostranstvu, u punom obimu isplaćivati mesečni dečiji dodatak. S tim u vezi, Andrea Lindholc je ukazala na presudu Evropskog suda od 11. novembra, koja se odnosi na pravo na socijalnu pomoć (poznat u nemačkoj pod imenom Harc 4).

Lindholc je ukazala na postojeće zakone EU, ali i na činjenicu da pojedinačne države imaju i sopstveni prostor za delovanje u cilju suzbijanja prevara i zloupotreba, što nemačka vlada koristi. Time je ona odgovorila na kritike pojedinih eksperata, koji smatraju da nova nemačka regulativa nije u skladu sa evropskom.

„Probleme ne treba tabuizirati i ignorisati“

Ginter Krings, takođe iz CDU, je s tim u vezi ukazao da je nova regulativa nastala nakon hitnog apela koje su nemačke opštine uputile vladi. One se sada susreću sa problemima smeštaja useljenika iz drugih članica EU, školovanja njihove dece, zdravstvene nege i drugim socijalnim problemima. S obzirom na sve veći priliv izbeglica, ti problemi mogli bi da kulminiraju. On smatra da sloboda kretanja unutar EU mora da postoji, ali da je ona povezana s pravnim pretpostavkama kao što su postojanje radnog mesta ili mesta za studiranje.

Ula Jepke iz opozicione stranke Levica smatra međutim da se tu radi o „populističkoj debati“ i da se „iz topovske cevi puca na vrapce“. On pri tom upućuje na to da je samo u 91-om slučaj od 400.000 useljenika iz Rumunije i Bugarske utvrđeno da je bilo zloupotreba. „Ne ubeđujte ljude da im drugi zloupotrebljavaju socijalni sistem, jer time preuzimate posao (populističke stranke) 'Alternative za Nemačku“, izjavio je Folker Bek iz opozicione stranke stranke Zeleni.