1. Kalo tek përmbajtja
  2. Kalo tek lista qendrore e navigimit
  3. Kalo tek më shumë oferta të DW
PolitikëMbretëria e Bashkuar

Britania e Madhe: E djathta ekstreme përfitoi nga zemërimi

13 Gusht 2024

Cila është e djathta ekstreme në Mbretërinë e Bashkuar (MB) dhe si i ka nxitur ajo trazirat e fundit në vend? Çfarë e çoi gjendjen deri tek trazirat?

https://p.dw.com/p/4jNG8
Protestat dhe dhuna në Britaninë e Madhe
Protestat dhe dhuna në Britaninë e MadheFotografi: Getty Images

Disa pjesë tëMbretërisë së Bashkuar (MB) janë përfshirë në trazira që kur tre vajza u vranë dhe disa të tjera u plagosën në një sulm me thikë në një klasë vallëzimi në qytetin veriperëndimor anglez të Southport. Autori i dyshuar më vonë u zbulua se ishte Axel Rudakubana, një 17-vjeçar i lindur në Cardiff, Uells, nga prindër ruandezë. Por protestat si kundërpërgjigje ndaj sulmit, morën një dimension krejtësisht tjetër, duke u shndërruar në një konflikt etnik apo dhe racor e sektar.

Në njërën anë qëndronin mbështetësit e së djathtës ekstreme dhe komunitetit lokal, kryesisht të bardhë; nga ana tjetër, kishte persona për të cilët mendohej se janë të lidhur me emigrantët, veçanërisht në komunitetin mysliman.

Vendstrehimet e azilkërkuesive u dogjën, ndërtesat publike u dëmtuan dhe stacionet e policisë u sulmuan nga turma agjitatorësh në pjesë të ndryshme të vendit. Të maskuar, kryesisht burra aziatikë u panë edhe në videoklipe në rrjetet sociale duke ecur nëpër rrugë.

Shumë pyesnin nëse dhuna ishte planifikuar apo ishte spontane dhe aksidentale. Dhe si u kthye një sulm me thikë në një klasë vallëzimi, i kryer nga një 17-vjeçar nga Cardiff, prindërit ruandazë të të cilit janë të krishterë, në trazira të drejtuara kryesisht kundër myslimanëve?

Ligjet britanike për mbrojtjen e të dhënave fillimisht e penguan policinë që të publikonte emrin e të dyshuarit për sulmin me thikë, një të mitur, të cilin e djathta ekstreme e shfrytëzoi.

Rosa Freedman, profesoreshë në Universitetin e Reading, tha për DW se e djathta ekstreme, në mungesë të një emri për sulmuesin, kishte mundësinë të fajësonte armikun e saj të preferuar: emigrantët myslimanë. "E djathta ekstreme përhapi thashetheme se ai është një migrant i parregullt, se është mysliman”, tha ajo për DW.

Protestat dhe dhuna e djathtistëve
Protestat dhe dhuna e djathtistëveFotografi: Getty Images

Ajo thotë se megjithëse kjo nuk shkaktoi në vetvete trazirat, ajo ndezi një shkëndijë frike dhe urrejtjeje, "e cila u ndez në Mbretërinë e Bashkuar nga qeveria e mëparshme konservatore, nga disa gazeta, si dhe grupe të ekstremit të djathtë nga epoka para Brexitit."

Në kohën kur gjyqtari hoqi anonimitetin e sulmuesit, e djathta ekstreme e re dhe e vjetër e Britanisë kishin marrë një vrull të mjaftueshëm për fushatën e tyre, kryesisht në internet, thotë ajo.

"Hope not Hate", një organizatë bamirëse kundër racizmit, tha se e djathta ekstreme kishte organizuar një sërë protestash në të gjithë vendin "kundër emigrantëve, myslimanëve dhe multikulturalizmit". Organizata shtoi se ajo që ndodhi ishte "vala më e keqe e dhunës së ekstremit të djathtë në MB që nga lufta".

E djathta ekstreme në Britani

E djathta e re ekstreme në MB përbëhet nga grupe më të vogla, shpesh aktorë individualë që janë fenomene të internetit. Ata kanë ndikim të madh për shkak të aftësisë së tyre për të tematizuar disa ankesa legjitime në internet, por kryesisht përdorin mediat sociale për të nxitur fanatizëm kundër emigrantëve dhe myslimanëve.

Një lojtar kyç në spektrin e ekstremit të djathtë britanik është Stephen Christopher Yaxley-Lennon, i cili mori emrin Tommy Robinson. Ai është një ish-anëtar i Partisë Kombëtare Britanike të ekstremit të djathtë dhe fashist (BNP) dhe bashkëthemeloi Ligën e Mbrojtjes angleze (EDL), një grup i ekstremit të djathtë, anti-imigrues.

BNP nuk ka përfaqësues të zgjedhur në parlamentin e MB dhe EDL ka kohë që nuk funksionon. E megjithatë, sipas Policisë, mbështetësit e EDL u përleshën me oficerët jashtë një xhamie në Southport në fillim të javës së kaluar. Mediat britanike kanë raportuar se qeveria po shqyrton nëse do ta ndalojë grupin si një organizatë ekstremiste.

EDL u themelua në Londër në vitin 2009 dhe shumë nga ndjekësit e saj ishin tifozë futbolli që besonin se myslimanët nuk mund të ishin kurrë anglezë të vërtetë. Huliganizmi i futbollit ka qenë prej kohësh i lidhur me aktivitetet e ekstremit të djathtë në Mbretërinë e Bashkuar, megjithëse kjo shoqatë ka rënë që nga lulëzimi i huliganizmit në vitet 1970 dhe 1980.

Yaxley-Lennon mbetet një figurë me ndikim në mesin e mbështetësve të EDL dhe përhap ndjenjat e tij anti-imigruese, anti-myslimane dhe anti-policore te 900,000 ndjekësit e tij në platformën X.

Në një postim në platformën X më 2 gusht, ai u duk se përshëndeti sulmin ndaj komisariatit kur shkroi: "Duhet të kishit dëgjuar @Keir_Starmer", duke etiketuar llogarinë e kryeministrit britanik.

Andrew Tate, një influencues britaniko-amerikan i mediave sociale, i cili aktualisht është në pritje të gjyqit në Rumani me akuzat për përdhunim dhe trafikim njerëzor, akuzoi gjithashtu policinë e Mbretërisë së Bashkuar se ishte në anën e emigrantëve dhe myslimanëve. Ai vetë është i racës së përzier dhe e deklaroi veten të konvertuar në Islam. Ai ishte ndër të parët që nxiti thashethemet që çuan në dhunën e fundit, duke sugjeruar se sulmuesi i Southport "arriti me varkë një muaj më parë".

Në një postim në platformën X, ai ndau një foto të një burri me lëkurë të errët në një varkë gome, duke mbajtur një thikë në njërën dorë dhe paund britanik në tjetrën. Në postim shkruhej: "Njeriu tipik i Cardiffit".

Mosbesimi ndaj policisë, të cilin e mbjell e djathta ekstreme, nxit dhunën dhe urrejtjen

Mbjellja e mosbesimit ndaj policisë dhe vënia në pikëpyetje e besueshmërisë së saj është një tjetër taktikë, e përqafuar gjerësisht nga të gjithë aktorët e ekstremit të djathtë në Mbretërinë e Bashkuar. Ekspertët thonë se kjo i kthen njerëzit kundër zbatimit të ligjit dhe i inkurajon ata të përdorin dhunën.

Matthew Hankinson, një anëtar i dënuar i grupit neo-nazist National Action, i cili u ndalua nga qeveria britanike në vitin 2016, mori pjesë në trazirat në Southport dhe akuzoi policinë se po shtyp njerëzit që po protestojnë vetëm kundër vrasjes së "fëmijëve të bardhë”, siç tha BBC.

Policia në shënjestër të dhunuesve, e gatshme për mbrojtje
Policia në shënjestër të dhunuesve, e gatshme për mbrojtjeFotografi: Getty Images

Nigel Farage, kreu i Partisë Reformuese, gjithashtu duket se ka krijuar qëllimisht dyshime për informacionin e shpërndarë dhe ka vënë në dyshim ndershmërinë e policisë. Ai tha se pyetet "nëse po na fshihet e vërteta”.

Paul Golding, bashkudhëheqës i një partie tjetër politike fashiste të ekstremit të djathtë të quajtur Britain First, postoi një seri postimesh në Twitter duke vënë në dyshim drejtësinë e policisë. Ekspertët thonë se akuza të tilla kundër policisë shpesh lidhen me përmbajtje anti-myslimane, për të krijuar qëllimisht një lidhje të rreme.

E djathta ekstreme i është mirënjohëse Elon Musk

Elon Musk, pronari i X, është shfaqur si mbështetësi më i madh i së djathtës ekstreme britanike. Vitin e kaluar, Yaxley-Lennon falënderoi Musk për riaktivizimin e llogarisë së tij X pasi ai u ndalua për postimin e përmbajtjeve me urrejtje. Në një lëvizje të diskutueshme, Musk njoftoi se "lufta civile është e afërt" në Britani.

Kur Starmer iu drejtua X për të qetësuar shqetësimet e qytetarëve, duke thënë: "Ne nuk do të tolerojmë sulmet ndaj xhamive apo komuniteteve myslimane", Musk filloi një luftë fjalësh duke nënkuptuar se kryeministri nuk ishte i interesuar për sigurinë e të gjitha komuniteteve.

Golding of Britain First mbështeti Musk në luftën e fjalëve me Starmer dhe postoi se Musk po "e ekspozonte Keir Starmer" me një emoticon duartrokitës.

Në një memo të titulluar "Trazirat e dhunshme të nxitura nga dezinformatat dhe thashethemet e mediave sociale", BJ Harrington, kreu i Këshillit Kombëtar të Shefave të Policisë për Rendin Publik, tha: "Dezinformimi është një shtytës i madh i kësaj dhune të tmerrshme dhe ne dimë shumë. nga ata që marrin pjesë në këto të ashtuquajtura protesta, të cilët e bëjnë këtë në përgjigje të drejtpërdrejtë të asaj që lexojnë në internet."

"Shpesh postimet shpërndahen dhe zgjerohen në llogari dhe profile që kanë shumë ndjekës. Ne punojmë shumë për ta parandaluar këtë," tha ai. Ai u kërkoi njerëzve t'i kushtojnë vëmendje të veçantë burimeve të internetit dhe asaj që ata lexojnë, ndajnë dhe besojnë atje.