ناټو: افغان ځواکونه په يوازې سر امنیت ټينگولی شي
۱۴۰۰ خرداد ۷, جمعه
د ناټو عمومي منشي ينس ستولتنبيرګ له اسوشتيد پريس خبري آژنس سره په يوه مرکه کې ويلي دي چې ناټو کابو دوې لسيزې په افغانستان کې امنيت ټينګ کړی وو خو اوس هلته حکومت او امنيتي ځواکونه دومره قوي شوي دي چې د نړيوالو ځواکونو پر ملاتړ سربيره هم کولی شي په خپلو پښو ودريږي.
ستولتنبيرګ وویل چې افغان ځواکونه اوس کولی شي په يوازې سر امنيت ټينګ کړي او په دې برخه کې ټول مسؤليتونه پر ځای کړي.
ستولتنبيرګ وويل: «زما په آند افغانان هم اوس په دې پوه شوي چې موږ د شلو کلونو په ترڅ کې په افغانستان کې خپل ډېر څه، ځان او مال مصرف کړی دی.»
د ناټو عمومي منشي وويل: «که د امنيتي ځواک د وړتيا او يا د اقتصادي پرمختګ خبره وي، افغانستان په دې دواړو برخو کې ډېر مخته تللی دی.» هغه زياته کړه: «بالاخره يو وخت خو به افغانانو د خپل هيواد د امنيت او ثبات مسئوليت په خپل لاس کې اخيستلای.»
د امنيت په اړه اندیښنې
په داسې حال کې چې امريکا او ناټو ځواکونو له افغانستان څخه د وتلو بهير پېل کړی دی، په هيواد کې د تاوتريخوالي په پېښو کې زياتوالی راغلی دی. د هيواد ډېري سيمې د طالبانو په ولکه کې دي او په روانه اوونۍ کې په لغمان کې د سږ میلادي کال تر ټولو شديدې نښتې وشوې.
د دې وضعيت په اړه د يوې پوښتنې په ځواب کې ستولتنبیرګ وويل چې د ناټو هيوادونه به د افغانستان د وزارتونو مشاورت او د افغان ځواکونو مالي ملاتړ ته دوام ورکړي. هغه وويل چې پر دې سربیره به د افغان حکومت او طالبانو ترمنځ «د ځنډ ښکار مذاکراتو» ملاتړ ته هم ادامه ورکړي.
ستولتنبیرګ زياته کړه: «موږ د افغان امنيتي ځواک له هيواده دباندې روزنې پر امکان هم غور کوو، خو تر اوسه په دې اړه حتمي پريکړه نه شوې نه ده.»
دمګړۍ په افغانستان کې تر نهو زرو هم لږ بهرني عسکر میشت دي چې کابو درې نيم زره ملکي عمله یې هم پکې شامله ده. دوی ټول باید د سپتمبر تر ۱۱ نېټې له افغانستان څخه ووځي.
په دې منځ کې چارواکي او کارپوهان دا اندېښنه څرګندوي چې له افغانستان څخه د امريکایي عسکرو تر بشپړ اخراج وروسته، طالبان بيا واک ته رسيدلی شي.
د امريکا متحده ایالاتو ولسمشر جو بايدن او د ناټو مشر به د جون پر ۱۴ نېټه په بروکسل کې د ناټو د يوې پلان شوې غونډې پر وخت سره وويني. په دې ملاقات کې به د افغانستان موضوع له مهمو موضوعاتو څخه وي.
ناټو تر وتلو وروسته هم افغان امنیتي ځواکونه روزي
کله چې د ناټو له مشر څخه له افغانستان څخه پرته د امنيتي تضمين د ورکړې په اړه وپوښتل شول، هغه وويل: «په افغانستان کې د ناټو پوځي ماموريت د ختمولو له پريکړې سره خو دا خطره په هر حال کې موجوده ده. خو موږ بايد په رڼو او پرانيستو سترګو هر څه ته وګورو. که چېرې موږ هلته د پاتیدو پريکړه کوو نو دا هم خطرونه له ځان سره لري.»
ستولتنبيرګ زياته کړه: «د ډېرو جګړو خطر دی، هلته د عسکرو د ډېرولو خطر او په دوامداره توګه د پوځي ماموريت د پرمخ وړلو خطر.»
ناټو ائتلاف په ۲۰۰۳م کال کې په افغانستان کې د امنيت مسؤليت پر غاړه اخیستی وو.
ب. ص/ ن. ز (AP)