XI FORUM OST-WEST pod znakiem polskojęzycznych autorów

XI FORUM OST-WEST ruszyło 4 czerwca i potrwa 9 dni. Na tegoroczną edycję składają się muzyczne eksperymenty polskich i niemieckich szkół muzycznych oraz spotkania z dwujęzycznymi autorami, poruszającymi się na granicy obu kultur polskiej i niemieckiej.

Typowe dla każdej edycji FORUM jest rozproszenie wydarzeń kulturalnych w całym regionie starostwa Bergisch Gladbach. Ich beneficjentami są mieszkańcy niewielkich miasteczek. Wermelskirchen gościło przez 4 dni grupę 27 uczniów z Zespołu Szkół Muzycznych w Tychach. Podczas czterodniowych warsztatów przygotowywali oni z uczniami szkół muzycznych z Leichlingen i Wermelskirchen koncert muzyki filmowej na chór i orkiestrę, który odbył się w niedzielę (7.06) w miejscowym ratuszu.

Współpraca regionalnych szkół muzycznych z Tychami trwa już od 10 lat. Dyrektorka Zespołu Szkół Muzycznych Ramona Kuźnik–Glenszczyk jest przekonana, że taka twórcza wymiana odgrywa w rozwoju uczestników projektu wielką rolę.

- Polskie dzieci chętnie tu przyjeżdżają i w tym wyjeździe wzięłoby udział jeszcze więcej osób. Poprzednie projekty bazowały bardziej na instrumentach, dlatego brało w nich udział więcej uczniów. Kontakty, które dzieci nawiązały podczas pobytu, zamieniają się niejednokrotnie w wieloletnie przyjaźnie - wyjaśnia polska pedagog.

Nieocenieni sprzymierzeńcy

Susanne Bohnenkamp z biura ds. kultury starostwa Bergisch-Gladbach, inicjatorka FORUM OST-WEST nie narzeka na brak pomysłów.

- Jeśli zajmujesz się długo pewną sprawą, zgłębiasz ją coraz bardziej, a przy tym odkrywasz stale nowe wątki, z których być może przed laty z różnych powodów zrezygnowałeś. Wtedy można mówić o kontynuacji, z której wynikają potem nowe tematy, hasła, kontakty - tłumaczy. Przy tym podkreśla znaczenie osób, którymi od lat się otacza.

- Mam dużo szczęścia, bo liczne pomysły powstają wciąż dzięki kontaktom i rozmowom z poprzednimi uczestnikami FORUM. Stale korespondujemy ze sobą, podsuwamy nowe tematy - wyjaśnia.

Dla przykładu pisarz polskiego pochodzenia Artur Becker, który gościł na jubileuszowym X FORUM OST-WEST przed dwoma laty, zwrócił jej uwagę na Matthiasa Nawrata, autora pochodzącego z Opola. Laureat prestiżowej nagrody Adalberta von Chamisso [nagroda literacka dla obcokrajowców piszących po niemiecku] mógł na tegorocznym FORUM przedstawić w ramach spotkania z uczniami gimnazjum w Odenthalu swą powieść „Unternehmer” ("Przedsiębiorcy")

W poszukiwaniu ciekawych autorów Susanne Bohnenkamp zagląda też regularnie do polsko-niemieckiego magazynu „Dialog”. Tam zetknęła się m.in. z recenzjami książek Adama Jaromira pochodzącego z Bielska-Białej oraz Sörena Bollmanna z Frankfurtu nad Odrą. Obu natychmiast zaprosiła.

Zaraźliwy entuzjazm

Susanne Bohnenkamp potrafi zarazić entuzjazmem, dlatego zawsze znajdzie szkoły, które dają się namówić do udziału w projektach literackich. Adama Jaromira, autora, tłumacza i wydawcę podjęła ewanglicka szkoła realna z Burscheid.

Właściciel wydawnictwa Gimpel Verlag przedstawił książkę „Ostatnie przedstawienie panny Esterki” - niecodzienną opowieść o wychowankach prowadzonego przez Janusza Korczaka Domu Sierot w getcie warszawskim. Adam Jaromir otrzymał za nią w ubiegłym roku nominację do nagrody Deutscher Jugendliteraturpreis i został wyróżniony nagrodą Gustava Heinemanna.

Po spotkaniu z z pierwszą grupą uczniów autor podkreślił, że konfrontacja dzieci z historią sprzed 70 lat wcale nie jest łatwa. - Opowiadając o „Ostatnim przedstawieniu panny Esterki” o czasach getta muszę stworzyć odpowiedni kontekst. Dobrze jest, gdy nauczyciele mnie w tym wspomagają i przygotowują uczniów do tej tematyki, bo ja nie jestem w stanie w ciągu dwóch godzin lekcyjnych wprowadzić ich tak szybko w tamten świat - tłumaczy Adam Jaromir. Spotkał się także z klubem czytelnika przy szkole w Wermelskirchen, by omówić przygotowania uczniów do wyjazdu do Muzeum Historii Żydów Polskich w Warszawie jesienią bieżącego roku.

Powieść kryminalna z Frankfurtu nad Odrą

Sören Bollmann prezentuje na FORUM swą debiutancką powieść kryminalną „Mord in der halben Stadt” ("Morderstwo w Półmieście"), której akcja rozgrywa się we Frankfurcie nad Odrą. Autor mieszka tam od 14 lat, płynnie mówi po polsku i zna świetnie realia życia na niemiecko-polskim pograniczu. Kieruje też Słubicko-Frankfurckim Centrum Kooperacji, które realizuje wspólne transgraniczne projekty obu miast.

FORUM w Polsce

Program XI edycji FORUM OST-WEST został mocno okrojony. Dwa lata towarzyszyło mu około 20 wydarzeń kulturalnych, w tym roku tylko dziewięć. Zdaniem Susanne Bohnenkamp z upływem czasu zmienił się odbiór FORUM w regionie Bergisch-Gladbach, gdzie projekt się na dobre zakorzenił.

– Ma to swoje dobre i złe strony, bo można zauważyć dużą otwartość na pomysły i projekty, ale jednocześnie trzeba zawsze dać impuls do działania - mówi organizatorka.

Inaczej jest po polskiej stronie, gdzie istnieje niezmiennie gotowość do współpracy i dużo zapału. Susanne Bohnenkamp utrzymuje wciąż bardzo intensywne kontakty z partnerami z Poznania, Łodzi, Krakowa, marzy, więc o tym, by kolejna XII edycja FORUM za dwa lata odbyła się w Polsce i by wzięli w niej udział uczestnicy minionych edycji.

Alexandra Jarecka