Polak jak Niemiec

"Nowa ustawa migracyjna jest dla mnie historyczną cezurą" - powiedział przed głosowaniem w Bundesracie minister spraw wewnętrznych Otto Schily. - "Jest to cezura, która odcina Niemcy od poprzedniego okresu, kiedy zaprzeczaliśmy realiom i stwarzaliśmy pozory, jak gdyby nasz kraj nie był krajem imigracyjnym. Najdalej dziś przyznaliśmy się, że jest inaczej" –mówił Schily.

Nad nową ustawą imigracyjną intensywnie pracowano od czterech lat. Po kilku nieudanych próbach dziś została ona ostatecznie zatwierdzona. Planowo ustawa powinna wejść w życie z 1 stycznia 2005 roku.

Nowa ustawa upraszcza dotychczasowe prawodawstwo regulujące podstawy pobytu w Niemczech. W przyszłości cudzoziemcy będą otrzymywali jeden z tylko dwóch różnych statusów prawnych - nieograniczony pobyt stały lub pobyt tymczasowy. W przypadku pierwszego imigrant będzie automatycznie otrzymywał pozwolenie na pracę.

Praca, ale nie "socjal"

Nowa ustawa dopuszcza ograniczoną migrację zarobkową. Istnieje w niej szereg nowych możliwości zwłaszcza dla wysoko wykwalifikowanych fachowców. Jeżeli w przyszłości miejsce pracy nie zostanie wykorzystane przez obywatela Niemiec lub innego kraju Unii Europejskiej, ustawa dopuszcza możliwość imigracji siły roboczej z zagranicy na okres tymczasowy, uzależniony od okresu umowy o pracę. Zezwolenie na pobyt otrzymają jedynie ci obcokrajowcy, którzy nie będą korzystać z pomocy socjalnej. Dziś cudzoziemcy, którzy stanowią ok. 10 procent społeczeństwa, otrzymują ogółem 25 procent środków z pomocy socjalnej. Jest to 25 razy więcej niż na początku lat 80-tych.

Ustawa migranicyjna ma także poprawić status osób prześladowanych w krajach, z których pochodzą. Ma również ułatwić dołączanie rodziny imigranta. Dotyczy to również związków homoseksualnych.

Zatwierdzenie ustawy odbiło się pozytywnym echem w środowiskach kościelnych oraz organizacjach charytatywnych. Także koła gospodarcze przyjęły zakończenie debaty na temat ustawy jako symbol rozwoju Niemiec w dobrym kierunku. Jednocześnie z kół tych słychać jednak także słowa krytyki - iż zmiany nie idą wystarczająco daleko.

"Cieszę się, że ustawa została pozytywnie przyjęta, choć słyszę również krytykę. Częściowo życzyłbym sobie również, by ustawa dopuszczała więcej elastyczności, zwłaszcza w kwestiach polityki na rynku pracy. Jednak zwracam uwagę, że jest to najlepszy kompromis, jaki mogliśmy wypracować. Nie zapominajmy również, że mamy w Niemczech 4,5 miliona bezrobotnych. Gospodarka, która domaga się większej swobody w możliwości zatrudniania siły roboczej z zagranicy, nie powinna o tym zapominać, lecz raczej skonkretyzować oczekiwania" – odpierał zarzuty szef niemieckiego MSW, Otto Schily.

Przestępcy bez szans

Zatwierdzona dziś przez Bundesrat ustawa migracyjna zakłada również zaostrzenie postępowania wobec cudzoziemców, podejrzanych o terroryzm.

W takich przypadkach samo podejrzenie wystarczy, by cudzoziemcy otrzymali nakaz opuszczenia kraju. Możliwe będzie odwołanie tylko do jednej instancji. Z wejściem ustawy w życie wydalani będą też przemytnicy skazani na karę pozbawienia wolności bez zawieszenia. Ustawa migracyjna przewiduje również, że przed każdym przyznaniem nieograniczonego pobytu urząd ds. cudzoziemców będzie się konsultował z Urzędem Ochrony Konstytucji.

Nowością jest również prawo dla migrantów z krajów pozaunijnych do udziału w integracyjnych kursach językowych. Oznacza to, że każdy cudzoziemiec, który otrzyma stały pobyt w Niemczech, będzie zobowiązany do nauki języka niemieckiego. Kto odmówi, ryzykuje zmianę statusu pobytu lub ukrócenie świadczeń socjalnych.

W Niemczech żyje blisko osiem milionów obcokrajowców. Od 2000 roku blisko 700 tysięcy z nich przyjęło niemieckie obywatelstwo.