1. Przejdź do treści
  2. Przejdź do głównego menu
  3. Przejdź do dalszych stron DW

Niezwykły pomysł na telewizję. Tylko obraz, bez dźwięku

Werner Bloch / Tomasz Kujawiński10 września 2013

Kultura w TV bez dźwięku i bez komentarza. Po 7 latach emisji satelitarnej berlińska Ikono TV rozpoczyna nadawanie porzez internet.

https://p.dw.com/p/19fYf
Screen Nefertiti, 1351-1334 B.C. (Detail) © bpk / Ägyptisches Museum und Papyrussammlung, SMB / Hans Christian Krass
Zdjęcie: bpk/Ägyptisches Museum

Każdy, kto wybrał się kiedyś na zapowiadaną z pompą wystawę czy wernisaż, zna ten problem: dużo ludzi, czasami jeszcze pokaźna kolejka przed wejściem do muzeum. Później to samo przed prawie każdym eksponatem a na dodatek mało czasu. Czy można temu zaradzić? W pewnym sensie tak. Niemiecka bizneswoman z Berlina i miłośniczka sztuki Elizabeth Markevitch wpadła na pomysl założenia telewizji, która pokazuje tylko i wyłącznie dzieła sztuki i to przez 24 godziny na dobę.

Sztuka wszędzie i dla wszystkich

Berlińska telewizja nazywa się Ikono TV, dostępna jest od 2006 r. za pośrdenictwem telewizji satelitarnej a od niedawna także i w internecie. Tworzą ją, nie licząc 55 letniej szefowej, młodzi ludzie poniżej 35. roku życia. Są to historycy sztuki, finansiści i specjaliści od internetu. Wszystkim przyświeca motto, że sztuka jest dla wszystkich i można ją pokazywać i oglądać wszędzie; nie tylko w muzeach, ale również na ekranach umieszczonych na stacjach metra, przystankach autobusowych w miejscach publicznych i oczywiście na ekranie własnego telewizora we własnym domu.

Screen Giovanni Bellini : The Presentation of Christ in the Temple, 1469 © Fondazione Querini Stampalia
Na ekranie: obraz "Ofiarowanie Jezusa w świątyni" Giovanni Belliniego (1469)Zdjęcie: Fondazione Querini Stampalia

Jak wczesna MTV

Filmy pokazywane i kręcone na zlecenie Ikono TV mają swoją własną estetykę. Dominują długie ujecia, wolno poruszająca się kamera, montaż zupełnie różniący się od dzisiejszego bardzo dynamicznego montażu i przede wszystkim cisza. Wszystkie filmy pokazywane są bez dźwięku pozostawiając widza sam na sam z dziełem sztuki. Przypomina to trochę – pomijając oczywiście ciszę – pierwsze klipy wideo pokazywane przez MTV w latach 80.

Screen Hans Holbein t. Y. : The Ambassadors, 1533 (Detail) © Bridgeman Art Library London
Detal obrazu Hansa Holbeina MłodszegoZdjęcie: Bridgeman Art Library London

Czy można na tym zarobić?

Wydaje się, że tak. Telewizja finansuje się z reklam, które – również bez dźwięku – pojawiają się na ekranie. Są to zapowiedzi wystaw czy wernisaży znanych muzeów i galerii. Ponadto widzowi na ekranie wyświetlają się linki bibliotek internetowych oferujących książki związane z eksponatami prezentowanymi równocześnie na ekranie. Dodatkowo widzowie mają możliwość za jedyne 1,99 euro ściągnięcia dla własnego użytku filmów, które ich interesują.

Ekspansja arabska

Pomimo, że Ikono TV jest młodą telewizją, posiada już swój drugi kanal emitowany specjalnie dla widzów z północnej Afryki i Bliskiego Wschodu. Kanał arabski różni się znacznie od kanału europejsiego. Nie pokazuje się w nim europejsiej sztuki sakralnej, ani nagiego ludzkiego ciała.

Screen Karl Friedrich Schinkel: Scene for Mozart’sThe Magic Flute, 1815 © bpk / Kupferstichkabinett SMB / Joerg P. Anders
Opera to też sztuka: scenografia Schinkela do opery "Czarodziejski flet" MozartaZdjęcie: SMB/Joerg P. Anders

Z tego powodu Markevitch zatrudnia również specjalistów od sztuki i kultury islamskiej. Ponadto, jak sama zaznacza, kraje arabskie są jej bardzo bliskie, ponieważ wie, że ludzie żyjący w nich nie mają zbyt wiele możliwości, aby jak przeciętny Eurpejczyk, pójść sobie do muzeum. A Ikono Menasa, ponieważ tak nazywa sią drugi kanał, w pewnym sensie im to umożliwia.

Werner Bloch / Tomasz Kujawiński

Red. odp. Bartosz Dudek