1. Przejdź do treści
  2. Przejdź do głównego menu
  3. Przejdź do dalszych stron DW

Niemieckie media: Sprzątanie po PiS nie takie łatwe

22 sierpnia 2024

Według Brukseli Polska wróciła po rządach PiS na ścieżkę praworządności. Z tym jednak nie jest tak łatwo – piszą niemieckie dzienniki.

https://p.dw.com/p/4jlub
Premier Polski Donald Tusk (po lewej) i prezydent Andrzej Duda
Premier Polski Donald Tusk (po lewej) i prezydent Andrzej DudaZdjęcie: Radek Pietruszka/PAP/dpa/picture alliance

Według UE Polska po rządach PiS wróciła na ścieżkę praworządności. Rzeczywistość wygląda jednak mniej korzystnie – zauważa w internetowym wydaniu dziennik „Frankfurter Allgemeine Zeitung” („FAZ”).

Reinhard Veser opisuje sytuację w polskich sądach, gdzie nieobsadzonych jest prawie 500 etatów sędziowskich. Będzie ich jeszcze więcej, a przyczyną nie jest bynajmniej brak kandydatów, tylko walka polityczna między prezydentem Andrzejem Dudą a premierem Donaldem Tuskiem – czytamy. Zgodnie z żądaniami UE rząd chce przywrócić niezależność sądów, natomiast związany z PiS prezydent chce zapobiec odwróceniu reorganizacji sądownictwa.

Duda blokuje

Z perspektywy UE spór o praworządność w Polsce jest rozdziałem zamkniętym. W maju Unia zakończyła postępowanie w sprawie praworządności przeciwko Polsce, które wszczęła w 2017 roku. Był to ważny sukces Tuska i jego rządu, który przed wyborami parlamentarnymi obiecał zakończyć trwający spór z Brukselą i uwolnić miliardy dla Polski.

Jednak „w rzeczywistości polski rząd ma niewiele do pokazania poza dobrą wolą” – pisze „FAZ”. Wszystkie zmiany, które wymagają ustawy, kończą się na niczym z powodu prezydenta Dudy. Dotyczy to m.in. przyjętej w lipcu ustawy o Krajowej Radzie Sądownictwa (KRS). „Dopóki ustawa ta nie wejdzie w życie, przepisy, które doprowadziły do serii wyroków europejskich sądów przeciwko Polsce, w których stwierdzono, że polskie sądy nie mają już niezależności wymaganej w państwie konstytucyjnym, pozostaną w mocy” – wyjaśnia autor.

Cierpią obywatele

Prezydent Duda uważa z kolei nowe przepisy za naruszenie zasady ciągłości organów konstytucyjnych. Ponadto powątpiewa w legalność wszystkich ustaw uchwalonych przez obecny parlament ze względu na pozbawienie mandatów dwóch posłów PiS – byłego ministra spraw wewnętrznych Mariusza Kamińskiego i jego zastępcy Macieja Wąsika, a sprawa utknęła w Trybunale Konstytucyjnym. Stwarza to poważny problem dla rządu: wyroki sędziów mianowanych przez neo-KRS są zaskarżalne zgodnie z europejskim orzecznictwem – bo nie objęli oni urzędu zgodnie z prawem.

W związku z tym minister sprawiedliwości Adam Bodnar wstrzymał ogłaszanie konkursów na stanowiska sędziowskie do czasu wyboru nowej KRS. „Prowadzi to do stale rosnącej liczby nieobsadzonych wakatów, co oznacza, że postępowania trwają dłużej – ze szkodą dla obywateli” – pisze niemiecki dziennik.

„Na niespotykaną skalę”

Z kolei gazeta „Sueddeutsche Zeitung” („SZ”) pisze o prowadzonym postępowaniu w sprawie korupcji i malwersacji środków przez przedstawicieli rządu PiS. Podczas zeszłorocznej kampanii wyborczej premier Tusk obiecał ujawnienie i ściganie przestępstw popełnionych przez rząd PiS. „Nie jest to łatwe. Zwłaszcza, że sądownictwo nie pracuje jeszcze w pełni niezależnie” – pisze warszawska korespondentka dziennika Viktoria Grossmann.

Przypomina, że Trybunał Konstytucyjny jest dalej w rękach PiS, a prezydent Duda odmawia podpisania nowych ustaw. Na początku roku Duda ułaskawił Wąsika i Kamińskiego. Z kolei podejrzany o korupcję i nielegalne finansowanie kampanii wyborczej były prezes Orlenu Daniel Obajtek (obecnie europoseł) jest strzeżony immunitetem przed postępowaniem karnym.

Dziennik wspomina także o Marcinie Romanowskim, który nadzorował Fundusz Sprawiedliwości. Donald Tusk mówił o podejrzanej kwocie w wysokości 100 mld złotych. Krytycy wątpią, czy Tusk będzie w stanie odzyskać taką sumę. Cytowany przez „SZ” za agencją PAP pracownik Fundacji Batorego stwierdza, że liczba ta nie jest do końca zrozumiała i jest „raczej populistycznie zaokrąglona”. Nie ulega jednak wątpliwości – jak cytuje niemiecki dziennik – że rząd PiS nadużył zasobów i instytucji państwowych „na niespotykaną dotąd skalę”, ale Donald Tusk wykorzystuje też ustalenia śledczych w swojej kampanii wyborczej. W przyszłym roku odbywają się wybory prezydenckie – czytamy.

Chcesz skomentować ten artykuł? Dołącz do nas na facebooku! >>