Niemcy. 4 miliony euro na badania nad rabunkiem dóbr kultury
27 września 2024
Według mieszczącej się w Magdeburgu fundacji niemieckich władz federalnych, regionalnych i lokalnych około 4 mln euro trafiło w 2024 roku na wsparcie 34 projektów badawczych, dotyczących pochodzenia zrabowanych przez niemieckich nazistów dóbr kultury, znajdujących się w instytucjach publicznych i prywatnych, w tym w muzeach i bibliotekach.
Sfinansowano na przykład badania prowadzone na zlecenie miasta Bad Oeynhausen w Nadrenii Północnej-Westfalii nad historią mieszczącego się tam Muzeum Baśni i Legend Wezery oraz jego założyciela Karla Paetowa (1903-1992), który kierował muzeum do 1981 roku. Dopiero niedawno, w 2022 roku, lokalna prasa ujawniła jego nazistowską przeszłość i działalność na rzecz nazistowskiej organizacji odpowiedzialnej za kradzież dzieł sztuki na okupowanych terytoriach. Paetow miał być zaangażowany w tzw. Akcję-M, w ramach której konfiskowano i wywożono wyposażenie mieszkań Żydów deportowanych z Francji i krajów Beneluksu.
Zrabowane kolekcje
Z kolei Muzeum Ulm bada całkowicie zachowaną korespondencję z lat 1933-1945. Licząca 32 tysiące stron korespondencja pozwala prześledzić dyskusje toczone przez ówczesnego dyrektora muzeum z kolekcjonerami i handlarzami dzieł sztuki na temat warunków nabywania dóbr kultury od żydowskich właścicieli. Listy zawierają informacje na temat konkretnych dzieł sztuki i ich pochodzenia.
Projekt realizowany przez Muzeum Sztuk Pięknych w Lipsku poświęcony jest biografiom 22 żydowskich kolekcjonerów z Lipska oraz losom ich kolekcji. Wyniki mają zostać zaprezentowane w 2026 roku na dużej wystawie. Z kolei Biblioteka Miejska w Lipsku po raz pierwszy prowadzi inwentaryzację swoich zbiorów pod kątem zidentyfikowania mienia, zrabowanego przez nazistów. Badania koncentrują się na 40 000 woluminów, pozyskanych przez bibliotekę w latach 1944-1951.
Od 2008 roku niemieckie władze federalne i landowe przeznaczyły około 55,16 mln euro na sfinansowanie 468 projektów dotyczących proweniencji dóbr kultury zrabowanych przez nazistów.
EPD/ widz