1. Przejdź do treści
  2. Przejdź do głównego menu
  3. Przejdź do dalszych stron DW

Juliusz Bursche. Pamięć o polskim biskupie

9 września 2019

Kościoły Luterańskie Polski i Niemiec przypomniały w Rzymie o polskim biskupie – ofierze hitlerowskich zbrodni.

https://p.dw.com/p/3PJR5
Miejsce pochówku zwierzchnika polskich luteran, biskupa Juliusza Bursche, w Berlinie
Miejsce pochówku zwierzchnika polskich luteran, biskupa Juliusza Bursche, w BerlinieZdjęcie: DW/D. Pawłos

Biskup Kościoła Ewangelickiego Wirtembergii Frank Otfried July przypomniał w Rzymie o męczeńskiej śmierci w czasach narodowego socjalizmu zwierzchnika polskich luteran Juliusza Bursche.

Mający niemieckie korzenie Bursche (1862-1942) przeciwstawiał się germanizacji Polaków w zaborze pruskim. Po napaści Niemiec na Polskę we wrześniu 1939 roku wydał orędzie, w którym potępił hitlerowską agresję i wyraził nadzieję na powrót po klęsce III Rzeszy do Polski Śląska, Pomorza i Mazur. Niemieckie władze okupacyjne uznały go za zdrajcę. W październiku 1939 roku Bursche został aresztowany i deportowały do obozu koncentracyjnego Sachsenhausen pod Berlinem. Biskup odmawiał jakiejkolwiek współpracy z Niemcami.

W lutym 1942 roku został przewieziony w ciężkim stanie do szpitala w Berlinie, gdzie krótko potem zmarł.

Wdzięczni za pojednanie

W swoim kazaniu July podkreślił znaczenie świadectwa wiary także dla protestanckich chrześcijan. Wprawdzie reformacja zdecydowanie krytykowała nadużycia związane z kultem świętych, ale nigdy nie kwestionowała działań poszczególnych osób. – Patrząc wstecz, widzimy, że przez cały czas, także w XX i XXI wieku, byli i są sprawiedliwi, którzy żyją w oparciu o wiarę w Boga, gotowi znosić obelgi, cierpienie, a nawet ponieść śmierć – powiedział July.

Juliusz Bursche, 1905
Juliusz Bursche, 1905Zdjęcie: Aleksander Karoli

Z uwagi na udział chrześcijan w zbrodniach III Rzeszy niemieccy luteranie są wdzięczni za pojednanie i ekumenizm łączący ludzi – dodał niemiecki biskup.

July jest także przewodniczącym niemieckiego zgromadzenia Światowej Federacji Luterańskiej, międzynarodowej organizacji zrzeszającej Kościoły wyznania luterańskiego z całego świata i skupiającej ponad 75,5 mln wiernych.

Kościół odrodził się

Jerzy Samiec, zwierzchnik Kościoła Ewangelicko-Augsburskiego w Polsce przypomniał, że Juliusz Bursche w areszcie był bezradny wobec likwidacji polskiego Kościoła Luterańskiego. – Był więziony, a nazistowskie Niemcy świętowały swoje zwycięstwo – powiedział do zgromadzonych wiernych. – Po drugiej wojnie światowej Kościół luterański w Polsce odrodził się.

Jak podkreślił Cesare Zucconi, sekretarz generalny wspólnoty katolickiej Sant Egidio, „Bursche został zgładzony, bo głosił Ewangelię bez granic i nie akceptował nacjonalistycznej logiki”. To ważne także obecnie w czasach odradzającego się nacjonalizmu – dodał.

Pamiątka po biskupie

Członkowie rodziny biskupa Bursche i biskup Jerzy Samiec przekazali wspólnocie Sant Egidio list, jaki Juliusz Bursche napisał z obozu koncentracyjnego Sachsenhausen.

Pamiątka po luterańskim biskupie zostanie złożona w rzymskiej bazylice św. Bartłomieja na Wyspie Tyberyjskiej, gdzie upamiętnieni są męczennicy XX i XXI wieku.

epd/dom

Lubisz nasze artykuły? Zostań naszym fanem na facebooku! >>