Fałszywe nagrania z wojny na Ukrainie. Sprawdzamy fakty
26 lutego 2022
Doniesienia o rosyjskiej agresji na Ukrainę nie pozostają bez wpływu na użytkowników mediów społecznościowych. Jednak mimo to – a może właśnie szczególnie dlatego – zaleca się ostrożność w ich rozpowszechnianiu. W internecie bowiem krąży wiele filmów, które w rzeczywistości pokazują coś innego albo w ogóle nie są prawdziwe. Przedstawiamy niektóre z nich.
Fałsz nr 1: Rosyjscy żołnierze w imprezowym nastroju?
To wideo, które trafiło do obiegu w mediach społecznościowych, wywołało spore poruszenie. Rzekomo pokazuje tańczących rosyjskich żołnierzy tuż przed wyjazdem na wojnę z Ukrainą. Miejsce, w którym nakręcono te ujęcia, wygląda jak stacja metra, i tak właśnie jest. Ale poza tym, niestety, nic się tu nie zgadza, z czego wielu oglądających je nie zdaje sobie sprawy.
Wyszukując po zrzutach ekranu można trafić na starszą wersję tego klipu, a w Google Maps zobaczyć zdjęcia stacji metra, pokazanej w tym filmie. Znajduje się ona w Uzbekistanie, a nie w Rosji. Jak się okazuje, nagranie to pochodzi z 2018 roku i przedstawia uzbecki zespół wojskowy na koncercie w metrze w stolicy Uzbekistanu, Taszkiencie.
Fałsz nr 2: Zaskakująco wiarygodnie
Atakujące odrzutowce na ciemnym niebie, salwy ognia i nagłówek „O mój Boże!!! Rosja zaatakowała Ukrainę! Obejrzyjcie ten film!”. Wielu internautów myślało, że widzą walki między Ukrainą a Rosją na ziemi i w powietrzu. Ale to nieprawda.
Te zdjęcia pochodzą z gry komputerowej Arma III. Co więcej, nie po raz pierwszy sekwencje z gry umieszczono w sieci jako rzekomo prawdziwe zdjęcia z toczących się walk.
Fałsz nr 3: Pokazy lotnicze czy prawda?
Ten zamieszczony na Twitterze film zdaniem jego autora pokazuje „transmisję na żywo z wojny na Ukrainie”. Widać na nim formację samolotów bojowych lecących w zwartym szyku niebezpiecznie nisko nad jakimś miastem.
Po dokładniejszym poszukaniu okazuje się, że ten film krążył po sieci już w 2020 roku i przedstawia pokaz lotniczy na północy Moskwy. Jest to zatem jeden z wielu klipów, które zamiast aktualnych wydarzeń na Ukrainie przedstawiają w rzeczywistości coś zupełnie innego.
Fałsz nr 4: Także media dają się nabrać
Oszukać można nie tylko użytkowników internetu, ale także media, zwłaszcza w tak niejasnej sytuacji jak obecna. Na niemieckim kanale telewizyjnym Bild TV niedawno pokazano wielki desant spadochronowy z udziałem setek rosyjskich komandosów. Prezenter tego programu podał, że chodzi tu o atak na Charków, ale to nieprawda.
Ten sam film pojawił się już w roku 2016, między innymi na Facebooku, i przedstawia rosyjskich żołnierzy z wojsk powietrzno-desantowych na ćwiczeniach w Rosji.
Fałsz nr 5: Wybuch na stacji benzynowej, a nie rosyjski atak
Na tym filmie, opublikowanym na TikToku, widać wielką eksplozję, która rzekomo przedstawia atak na Ukrainie dzień przed rosyjską inwazją. Ale i w tym przypadku nieufność się opłaca.
Chociaż akurat tego klipu nie można odnaleźć w sieci, są w niej inne, pokazujące to wydarzenie sfilmowane z innej perspektywy. A chodzi tu o wybuch na stacji benzynowej w Nowosybirsku w Rosji latem ubiegłego roku. Podejrzenie widzów mogą budzić na tym filmie, między innymi, krzewy i drzewa, które są zaskakująco zielone jak na luty na Ukrainie.