Długa wizyta Merkel w Moskwie. Putin skłonny do kompromisów

W sobotnim spotkaniu na Kremlu kanclerz Merkel towarzyszył także minister spraw zagranicznych Heiko Maas (SPD), który równolegle prowadził rozmowy dwustronne z szefem rosyjskiej dyplomacji Siergiejem Ławrowem. Rozmowy trwały w sumie około czterech godzin-dwa razy dłużej niż planowano. „Wierzę, że taka wizyta ma tą korzyć, że rozmawiamy ze sobą, a nie tylko o sobie nawzajem  – powiedziała potem szefowa niemieckiego rządu.

Nord Stream 2 projektem ekonomicznym

Podczas sobotniej wizyty (11.01.2020) Angela Merkel oraz prezydent Rosji Władimir Putin pomimo amerykańskich sankcji optymistycznie odnieśli się do dalszych prac nad sfinalizowaniem budowy gazociągu Nord Stream 2. Działania USA doprowadzą jedynie do opóźnienia prac i przesunięcia zakończenia projektu na koniec roku lub na początek roku 2021 - powiedział Putin na wspólnej konferencji prasowej. Merkel broniła ukończenia prac mimo sprzeciwu Stanów Zjednoczonych oraz niektórych krajów Europy Wschodniej. Jak powiedziała, prawodawstwo UE usankcjonowało ten projekt. Pomimo wszystkich implikacji politycznych, chodzi głównie o projekt ekonomiczny, podkreśliła szefowa niemieckiego rządu. „Dlatego jesteśmy przekonani o jego słuszności”. Jednocześnie skrytykowała ona sankcje amerykańskie przeciwko budowie rurociągu, który ma sprowadzać rosyjski gaz przez Morze Bałtyckie do Niemiec i Europy Zachodniej. Angela Merkel zaznaczyła, że kraje UE w tym samym czasie starały się zdywersyfikować dostawy gazu. Tymczasem Rosja i Ukraina zawarły umowę gazową, która pomimo Nord Stream 2 gwarantuje Ukrainie kontynuację tranzytu rosyjskiego gazu.

Zapalna sytuacja w Iranie

Innym tematem na rzadkim dwustronnym spotkaniu Merkel z Putinem była zapalna sytuacja w Iranie. Berlin i Moskwa opowiedziały się za tym, by w konflikcie nuklearnym z USA nadal wdrażane było tzw. porozumienie wiedeńskie z 2015 r. Angela Merkel zaznaczyła, że Niemcy chcą „utrzymać przy życiu porozumienie z Iranem”. Przy tym zażądała, by w tym celu zostały wykorzystane wszystkie kanały dyplomatyczne. „Iran nie powinien dostać broni jądrowej  – podreśliła. Po tym, jak Stany Zjednoczone w 2019 roku wycofały się z umowy atomowej i nałożyły sankcje na Teheran, władze irańskie zaczęły stopniowo naruszać porozumienie nuklearne, prowadząc wzbogacanie uranu do wyższych stężeń, niż zezwala na to umowa.

Konferencja w Berlinie

Międzynarodową konferencją w Berlinie kanclerz Merkel i prezydent Putin chcą znaleźć pokojowe rozwiązanie dla wojny domowej w Libii. Rosja będzie wspierać niemiecką inicjatywę, zapowiedział szef Kremla. „Niektóre kwestie wymagają jeszcze dopracowania", ale to byłby właściwy krok w dobrym kierunku stwierdził Putin. Musiałoby to zostać jednak skoordynowane ze stroną libijską. Natomiast Merkel podkreśliła, że ma nadzieję, iż rosyjskie wysiłki na rzecz zawieszenia broni w Libii zakończą się sukcesem. „Konferencja w Berlinie może być tylko początkiem dłuższego procesu – powiedziała kanclerz w Moskwie. Konferencja powinna odbyć się pod przewodnictwem Organizacji Narodów Zjednoczonych. Ważne byłoby, aby na pierwszym planie znalazły się interesy samych Libijczyków. Niemiecki rząd od miesięcy stara się znaleźć polityczne rozwiązanie dla Libii, w której od upadku wieloletniego władcy Muammara al-Kaddafiego w 2011 r. trwa wojna domowa.

Pomoc humanitarna dla Syrii

Kanclerz Merkel zaapelowała też do walczących stron w Syrii o wprowadzenie kolejnego korytarza dla pomocy humanitarnej w północno-wschodniej części kraju. Okazała jednocześnie zadowolenie, że udało się utrzymać co najmniej dwa otwarte przejścia humanitarne w kierunku Idibu. Nawiązała ona jednocześnie do decyzji Rady Bezpieczeństwa ONZ, by miliony syryjskich cywilów mogły być nadal zaopatrywane przez dwa przejścia graniczne z Turcją. Rosja groźbą veta ograniczyła liczbę przejść do dwóch udaremniając pomoc humanitarną poprzez Jordanię i Irak.

Kanclerz rzadko podróżuje do Rosji. Zwłaszcza od czasu rosyjskiej aneksji Półwyspu Krymskiego w 2014 r. wizyty szefowej niemieckiego rządu stały się sporadyczne. Ostatnia wizyta u Putina miała miejsce w 2018 r. Różnice w stosunkach dwustronnych, takie jak trudne śledztwo w sprawie ostatniego zabójstwa obywatela Gruzji w Berlinie czy krwawy konflikt na Ukrainie zostały w sobotnich rozmowach w Moskwie pominięte.

dpa/jar