60 lat temu: Pierwsze małpy w kosmosie
28. maja 1959 roku w kosmos poleciały dwie małpy - Miss Baker oraz Able. Podróż rakietą trwała kwadrans. Wówczas stanowiło to kamień milowy, dziś uważane jest za tabu. W kosmos jednak wysłano o wiele więcej zwierząt.
Zwierzęta z misją w kosmosie
Pierwszą małpę wysłano w kosmos w roku 1958. Gordo (samiec z gatunku sajmiri) jednak nie przeżył lotu. Więcej szczęścia miały dwie samice - rezus Able i sajmiri Miss Baker (na zdjęciu). W maju 1959 roku spędziły w przestrzeni kosmicznej kwadrans, z czego 9 minut w stanie nieważkości.
Długie życie astronauty
Tym samym, Miss Baker i Able stały się pierwszymi małpami, które żywe wróciły na Ziemię. W kosmosie testowano na nich reakcje organizmu w stanie nieważkości. Able zmarła podczas operacji krótko po wylądowaniu. Miss Baker zaś (na zdjęciu) cieszyła się długim życiem, które zakończyła dopiero w roku 1984, w wieku 27 lat.
W kapsule
W odróżnieniu od Miss Baker i Able, mały rezus Sam (na zdjęciu) nie testował nieważkości. Podczas lotu w kapsule, w ramach amerykańskiego programu "Mercury", chodziło o funkcjonowanie systemów ratunkowych. Sam przeżył wyprawę, podobnie jak jego następczyni, samica rezusa Miss Sam.
Pierwszy szympans
Po rezusach i sajmiri, Ham był w roku 1961 pierwszym szympansem w kosmosie. Przeżył sześć minut w stanie nieważkości. Jego misja była przełomowa: w tym samym roku NASA rozpoczęła program lotów załogowych, wysyłając w przestrzeń Alana Sheparda. Szympans Ham, dla którego zaprojektowano specjalny skafander, dostarczył bardzo ważnych informacji o tym, jak organizm znosi stan nieważkości.
Psy jeszcze przed małpami
Ale już dość o małpach! Rosjanie wcześniej wpadli na pomysł wysyłania zwierząt w kosmos. Woleli jednak psy. W ramach radzieckiej misji "Sputnik 2" w roku 1957 w kosmos poleciała Łajka. Suczka przeżyła tylko kilka godzin od startu.
Nie można tracić nadziei...
Mimo śmierci Łajki, Związek Radziecki nie zrezygnował z eksperymentowania na psach, zadbano jedynie o lepsze warunki. Dzięki temu w roku 1960 Biełka i Striełka poleciały w kosmos, skąd wróciły żywe. Sława Striełki potem wyszła poza granice ojczyzny. W roku 1961 córka ówczesnego prezydenta USA, Johna Kennedy'ego, dostała w prezencie szczeniaka, którego urodziła psia astronautka.
Absolutnie pierwsze: muszki owocówki
Ale, ale... Psy także nie były pierwszymi istotami żywymi wysłanymi w kosmos. W roku 1947 na pokładzie rakiety znalazły się muszki owocówki. Niezmordowane owady przeżyły. Oczywiście.
Dobro zwierząt ważniejsze niż badania
Era małp i psów w kosmosie całe szczęście odeszła w niepamięć. NASA jednak nie chce całkowicie zrezygnować ze zwierząt. Stworzenia te są dziś o wiele mniejsze i odporniejsze. W roku 2007 Europejska Agencja Kosmiczna (ESA) wystrzeliła na 12 dni w przestrzeń kolonię bakterii. Te małe istoty były wystawione na próżnię oraz promieniowanie kosmiczne - prawie wszystkie przeżyły.