1. Przejdź do treści
  2. Przejdź do głównego menu
  3. Przejdź do dalszych stron DW
Prawo i wymiar sprawiedliwościNiemcy

Żądali leku, aby popełnić samobójstwo. Jest wyrok sądu

Anna Widzyk opracowanie
7 listopada 2023

Dwaj ciężko chorzy mężczyźni domagali się dostępu do śmiertelnej dawki środka znieczulającego. Sąd odrzucił ich skargę.

https://p.dw.com/p/4YWap
Pentobarbital sodu, środek znieczulający, wykorzystywany w eutanazji
Pentobarbital sodu, środek znieczulający, wykorzystywany w eutanazjiZdjęcie: Imago/S.Spiegl

Wyrok w budzącej wiele emocji sprawie zapadł we wtorek (7.11.2023) przed Federalnym Sądem Administracyjnym w Lipsku. Skarżącymi byli dwaj ciężko chorzy mężczyźni z Nadrenii Palatynatu i Dolnej Saksonii. Jeden z nich cierpi na stwardnienie rozsiane i jest niemal całkowicie sparaliżowany wskutek choroby, drugi przeszedł ciężką chorobę nowotworową. Zwrócili się oni do Federalnego Instytutu Leków i Produktów Medycznych (BfArM) o pozwolenie na nabycie pentobarbitalu sodu. Poprzez przyjęcie śmiertelnej dawki tego środka zamierzali oni odebrać sobie życie we własnym domu i otoczeniu rodziny, bez pomocy lekarza.

Instytut odrzucił jednak ich prośbę, powołując się na ustawę o środkach odurzających. Odwołania mężczyzn od tej decyzji przed sądami niższych instancji w Nadrenii Północnej-Westfalii były bezskuteczne, dlatego sprawa trafiła w końcu do Federalnego Sądu Administracyjnego.

Inne „rozsądne możliwości” 

Sędziowie w Lipsku podtrzymali jednak wcześniejsze wyroki. Stwierdzili, że nabywanie pentobarbitalu sodu w celu popełnienia samobójstwa jest zasadniczo niezgodne z celem ustawy o środkach odurzających, jakim jest zapewnienie niezbędnej opieki medycznej dla ludności. Odmowa skarżącym dostępu do tego środka nie naruszyła ich praw podstawowych, uznał sąd.

Cierpiący na stwardnienie rozsiane Harald Mayer (z lewej) walczył o dostęp do pentobarbitalu sodu, by popełnić samobójstwo
Cierpiący na stwardnienie rozsiane Harald Mayer (z lewej) walczył o dostęp do pentobarbitalu sodu, by popełnić samobójstwoZdjęcie: Sebastian Willnow/dpa/picture alliance

Wskazał też, że istnieją inne „rozsądne możliwości” realizacji pragnienia śmierci. W Niemczech ponownie mogą obecnie działać stowarzyszenia, udzielające pomocy we wspomaganym samobójstwie lub pośredniczące w kontakcie z lekarzem. Możliwe jest wykorzystanie innych „koktajli lekowych”. Ponadto ryzyko związane z niewłaściwym użyciem środka uzasadnia – według sądu – zakaz jego wydawania.

Wiele lat dyskusji o wspomaganym samobójstwie

Adwokat skarżących Robert Rossbruch nie krył rozczarowania decyzją sądu. – To czarny dzień dla dwóch skarżących i czarny dzień dla wszystkich tych w Niemczech, którzy mieli nadzieję, że będą mogli zakończyć swoje cierpienie przy pomocy pentobarbitalu sodu – oświadczył. Zapowiedział, że prawdopodobnie odwoła się do Federalnego Trybunału Konstytucyjnego w Karlsruhe. W tym celu chce poczekać na pisemne uzasadnienie wyroku, które powinno być dostępne na początku przyszłego roku.

W Niemczech dyskusja na temat dostępu do środków i pomocy w samobójstwie dla ciężko chorych osób toczy się od dawna. Już w 2017 roku Federalny Sąd Administracyjny orzekł, że w bardzo wyjątkowych przypadkach możliwe jest nabycie środka, które umożliwia bezbolesne odebranie sobie życia. Wówczas jednak w Niemczech obowiązywał zakaz wspomaganego samobójstwa. Organizacje czy lekarze, gotowe do udzielenia ciężko chorej osobie pomocy w odebraniu sobie życia, podlegali karze. Zakaz został  uchylony na początku 2020 r., kiedy Federalny Trybunał Konstytucyjny uznał prawo jednostki do samodzielnego decydowania o własnej śmierci. Od tamtej pory w Niemczech nie obowiązują przepisy dotyczące wspomaganego samobójstwa. Próba uregulowania tej kwestii, podjęta przez Bundestag latem tego roku, nie powiodła się.

(DPA/ widz)

Chcesz skomentować ten artykuł? Dołącz do nas na facebooku! >>