«آزمایش موشکی ایران به سیاستهای تشنجزدایانه خدمت نمیکند»
۱۳۹۵ بهمن ۱۵, جمعهگمانهزنی بر سر واکنشهای تهدیدآمیز آمریکا در رابطه با آزمایش موشک بالستیک میانبرد ایران همچنان ادامه دارد. علی فتحالله نژاد، یکی از کارشناسان سیاسی "انجمن آلمانی بررسی سیاستهای خارجی مربوط به امور خاورمیانه و شمال آفریقا" معتقد است که در میان منتقدان انجام آزمایش، لحن مایکل فلین، مشاور امنیت ملی کاخ سفید، خشنتر از دیگر مقامات آمریکایی است.
او با توجه به موضع قاطعانهی فلین در برابر تهران، میگوید که واکنش تهدیدکنندهی فلین قابل پیشبینی بود. فلین اصولا "تغییر قدرت" در ایران را تنها راهکار حل معضل برنامهی اتمی ایران میداند.
چه کسی تصمیم میگیرد؟
علی فتحالله نژاد که همزمان با پروژهی ایران در "هاروارد کندی اسکول" نیز فعالیت دارد، در رابطه با رویکرد "معتدل" جیمز ماتیس، وزیر دفاع آمریکا، مبنی بر "حفظ توافقنامهی برجام" معتقد است، از آنجا که «مرکز تصمیمگیری نه در وزارت دفاع، بلکه در کاخ سفید قرار دارد»، باید نگرش مشاور امنیت ملی دونالد ترامپ، رئیسجمهور آمریکا، را جدیتر گرفت و بر اساس آن واکنش نشان داد.
بررسی "آزمایش موشکی ایران" در شورای امنیت به درخواست آمریکا
این کارشناس امور خاورمیانه همچنین احتمال میدهد که "رویکردهای پرهیاهوی" مقامات آمریکایی میتواند بخشی از بازیهای سیاسی دستگاه ترامپ باشد.
فتحالله نژاد در گفتوگو با بخش آلمانی دویچه وله، با اشاره به ناآرامیهای ناشی از اجرای برنامههای مربوط به مسائل داخلی ترامپ در چند روز گذشته، این امکان را منتفی نمیداند که "هشدارهای قاطعانهی" مسئولان آمریکایی شگردی باشد برای جهتدهی به افکار عمومی و منحرفساختن آنها از مسائل داخلی.
نقض توافقنامه سازمان ملل
علی فتحالله نژاد در مصاحبهی خود با دویچه وله همچنین به دلایل حقوقی آمریکا علیه ایران میپردازد و میگوید که این کشور مقامات جمهوری اسلامی را به نقض مفاد قطعنامه ۲۲۳۱ شورای امنیت سازمان ملل متهم ساخته است. تهران همواره این اتهام را رد و تاکید کرده که هدف آزمایشهای موشکی این کشور صلحآمیز است. قطعنامه سازمان ملل بر ممنوعیت ساخت و توسعهی موشکهای بالستیکیِ دارای قابلیت حمل کلاهکهای اتمی از سوی ایران نظارت دارد.
آمریکا: رسما به ایران اخطار میدهیم
فتحالله نژاد در این رابطه با اشاره به این که "آزمایش موشکی انجامشده در ۲۹ ژانویه، به سیاستهای تشنجزدایانه خدمت نمیکند"، رویکرد تهران را ناقض توافقنامهی یادشده نمیداند و میگوید: «بههر حال این آزمایش در واقع توافقنامهی سازمان ملل را نقض نمیکند.»
تغییر سیاست جهانی در برابر آزمایش موشکی
از زمان توافق هستهای پنج کشور دارای حق وتو و آلمان با ایران در سال ۲۰۱۵ میلادی تاکنون، ایران بارها دست به آزمایشهای موشکی زده است. پس از رویکارآمدن دونالد ترامپ به عنوان رئیسجمهور، این نخستین بار است که آمریکا سیاست تهدید و تنش را در پیش گرفته است.
اتحادیهی اروپا نیز که در گذشته سیاست ایران را مورد انتقاد قرار نداده بود، این بار در این راستا از ایران خواسته که با آزمایشهای موشکی، به بیاعتمادی علیه خود دامن نزند. وزارت خارجهی آلمان نیز در این مورد اعلام کرده، دربارهی آزمایش موشکی ایران "نگرانیهای جدی" وجود دارد.
واکنشهای عملی احتمالی آمریکا
با این که آمریکا بلافاصله پس از اعلام انجام آزمایش موشکی، خواستار برگزاری نشست اضطراری شورای امنیت در این باره شد، هنوز علیه ایران به اقدام مشخصی دست نزده است، هر چند ترامپ اشاراتی به تشدید تحریمها علیه ایران داشته است. او همچنین در پاسخ به پرسشی در این رابطه میگوید، در رویکرد ایالات متحده در قبال آزمایش موشکی ایران "هیچ گزینهای حذف نشده است". برخی از مقامات آمریکایی از تشدید فشارها بدون لغو برجام سخن گفتهاند.
بیشتر بخوانید: آمریکا با "تحریمهای جدید" به آزمایش موشکی ایران پاسخ میدهد
به نظر علی فتحالله نژاد، امکان درگیریهای نظامی میان آمریکا و ایران در خلیج فارس وجود دارد. او میگوید: «میشود تصور کرد که در کنار افزایش شمار موارد تحریم، عملیات محدودی در خلیج فارس علیه زیردریاییها و کشتیهای جنگی ایران هم صورت گیرد.»
این کارشناس معتقد است، کشورهای عضو اتحادیهی اروپا که در انعقاد قرارداد برجام شرکت داشتند، با کمک روسیه و چین، میتوانند «آمریکا را متقاعد سازند که این توافقنامه را به رسمیت بشناسد.» به گفتهی علی فتحالله نژاد نتیجه این توافق دستکم این است که ایراندر صورت پایبندی به آن، نمیتواند به یک قدرت اتمی تبدیل شود.