زندگی نابسامان کودکان پناهجو در مرز یونان و مقدونیه

مسیر بالکان برای پناهجویان بسته شده است. کشورهای اسلوونی، صربستان و کرواسی مرزهای خود را به روی پناهجویان بسته‌اند. اکنون در منطقه ایدومنی در یونان در کنار مرز این کشور با مقدونیه بیش از ۱۰ هزار نفر منتظر ادامه راه خود به سوی کشورهای اروپای غربی هستند. دفتر كميساريای عالی سازمان ملل متحد در امور پناهندگان (UNHCR) اعلام کرده که حدود نیمی از این افراد را کودکان تشکیل می‌دهند.

فرار به اروپا هر روز سخت‌تر می‌شود. حتی آوارگان جنگ داخلی سوریه نیز که از شهرهایی چون دمشق، لاذقیه یا حمص گریخته‌اند حق عبور از مرزها و رساندن خود به کشورهای اروپایی را ندارند. پناهجویان برای عبور از مرز باید مدارکی معتبر و حتی ویزای شنگن در پاسپورت خود را به ماموران مرزی ارائه دهند، اما اکثریت مطلق پناهجویان فاقد چنین مدارکی هستند.

خردسالان پناهجو می‌خندند و چشمان‌شان از خوشحالی برق می‌زند. دلقک‌ها راهی دور را طی کرده‌اند و وظیفه خود می‌دانند که در این شرایط دردناک کودکان را به خنده و شادی دعوت کنند. کودکان با آمدن دلقک‌های اسپانیایی به سرعت خود را به آنها می‌رسانند و در برنامه‌شان شرکت می‌کنند.

در مرز ایدومنی؛ مرز یونان و مقدونیه، از کودکستان و دبستان هیچ خبری نیست. خطر ابتلا به بیماری‌های گوناگون فراوان است و این خطر به خاطر شرایط نابسامان آنجا هرروز افزایش می‌یابد. دوکودک روی تشکی که در چمن افتاده به تفریح پرداخته‌اند و بازی می‌کنند.

بسیاری از پناهجویان روی ریل‌هایی زندگی می‌کنند که ایستگاه مرزی ایدومنی یونان را به مقدونیه متصل می‌کند. واگن‌های موجود در ایستگاه قطار وسایل بازی مناسبی برای کودکان شده‌اند. بسیاری از آنها با بالارفتن از واگن‌ها خود را به بالای تیرهای برق فشار قوی می‌رسانند. سقوط از این تیرها خطر زخمی شدن جدی تا مرگ آنها را به همراه دارد.

در مجموع ۳۶ هزار پناهجو در یونان زندگی می‌کنند. ایدومنی مکانی موقت برای ادامه حرکت آنها از یونان به کشورهای اروپای غربی است. در اینجا نه نماینده‌ای از دولت یونان حضور دارد و نه فرستاده‌ای از اتحادیه اروپا. فشار پناهجویان بیشتر به سازمان‌های محلی و غیروابسته با امکانات بسیار محدود وارد می‌شود.

تنها راه برای فرار از سرمای زمستان و گرم کردن بدن، آتش زدن چوب و الوار است. اما در این منطقه به ندرت چوبی برای آتش زدن در دسترس هست. پناهجویان به طور معمول زباله‌هایی به همراه پلاستیک را آتش می‌زنند و خود را گرم می‌کنند. این پلاستیک‌ها اما گازهایی مسموم ایجاد می‌کنند که برای تنفس به شدت خطرناک است. بی‌سبب نیست که هرچند یک‌بار کودکان باید به خاطر مشکلات تنفسی درمان شوند.

کودکان حاضر در ایدومنی در حال حاضر فقط یک کار می‌توانند بکنند و آن هم صبر است. اتحادیه اروپا به تازگی برنامه‌ای اضطراری را برای تامین نیازهای پناهجویان در یونان تصویب کرده است. این برنامه ۷۰۰ میلیون یورویی قرار است تا سال ۲۰۱۸ کمک‌هایی در این زمینه ارائه دهد. برمبنای این برنامه اتحادیه اروپا در سال ۲۰۱۶ باید ۳۰۰ میلیون یورو از این بودجه خرج امکانات برای پناهجویان شود.

سازمان پزشکان بدون مرز به شدت به برنامه‌های اتحادیه اروپا انتقاد کرده است. این سازمان خواستار اجرای قوانین بین‌المللی در ارتباط با پناهجویان است. یکی از مفاد این قوانین بین‌المللی امکان پناهندگی افراد به کشورهای اروپایی است. سازمان پزشکان بدون مرز خواستار بازشدن راه‌هایی مطمئن و قانونی برای رسیدن پناهجویان به کشورهای اروپایی است.