آمریکا فسیلهای باارزش علمی ایران را بازگرداند
۱۳۹۴ بهمن ۳, شنبهروابط عمومی مرکز امور حقوقی بینالمللی ریاست جمهوری ایران روز شنبه (۳ بهمن/ ۲۳ ژانویه) اعلام کرد که بیش از ۳هزار قطعه فسیل منحصربفرد ایران، بالاخره از آمریکا به ایران منتقل شد.
به گزارش خبرگزاری "ایسنا" این فسیلهای باارزش که متعلق به دوران سوم زمینشناسی است، در یک پروژه مشترک در دوره قبل از انقلاب اسلامی، به دست کاوشگران ایرانی و آمریکایی در مراغه و مناطق اطراف دریاچه ارومیه کشف شده بود.
بخشی از فسیلهای اکتشافی در همان زمان طی توافقی میان موزهی "تاریخ طبیعی ایران" و بخش دیرینهشناسی موزهی "کانتی"، به محل این موزه در لسآنجلس انتقال داده شد. قرار بود که این فسیلها یک دورهی ۶ ماهه تا حداکثر یک سال در اختیار موزه لسآنجلس باشد و بعد به موزهی تاریخ طبیعی ایران بازگردانده شود.
در سال ۱۳۵۶ دولت وقت ایران با پایان یافتن مهلت تعیینشده، از موزهی "کانتی" لسآنجلس خواست تا فسیلها را به ایران بازگرداند.
اما دکتر برنارد کمپبل، استاد دانشگاه کالیفرنیا و رئیس تیم اکتشاف با استرداد فسیلها مخالفت کرد و بدون هماهنگی و اجازهی موزهی تاریخ طبیعی ایران، فسیلها را به محل کار تازهی خود در لابراتور دانشگاهی در واشنگتن انتقال داد.
روابط عمومی بخش حقوقی بینالملل ریاستجمهوری اعلام کرد که با وقوع انقلاب اسلامی، این فسیلها نیز که از نظر حقوقی بخشی از اموال دولت ایران بودند، در ایالات متحده باقی ماند و در عمل مصادره شد.
دولت ایران در سال ۱۳۶۱ برای استرداد فسیلها علیه آمریکا اقامه دعوی حقوقی کرد و توانست در دادگاه با ارائه مدارک لازم اثبات کند که آمریکا از تعهد خود در بازگرداندن فسیلها سر باز زده است.
با اینکه دادگاه به نفع ایران رای داد، آمریکا کماکان از استرداد فسیلها امتناع کرد. در سال ۱۳۹۳ نیز جلسهای برای رسیدگی به این اختلاف در دیوان عالی آمریکا برگزار شد که نمایندگان سازمان حفاظت از محیط زیست ایران نیز در این جلسه شرکت کردند.
بعد از سالها پیگیری، بالاخره این فسیلها با رعایت ضوابط ایمنی خاص با هزینهی دولت آمریکا به آمستردام منتقل و در آنجا به مقامات ایران تحویل داده شد. فسیلها درحال حاضر به سازمان حفاظت از محیط زیست ایران تحویل داده شده است.
این مجموعه از فسیلهای دوران سوم زمینشناسی بسیار ارزشمند محسوب میشوند و در میان آنها دستکم ۸۰۲ قطعه فسیل باارزش از مهرهداران و یک جمجمه کامل گونهای از پستانداران یافت میشود.