حضور گشت ارشاد در خیابانها، این بار در آستانه زمستان
پس از مدتی وقفه روز سهشنبه (۳ آذر، ۲۴ نوامبر) ونهای گشت ارشاد برای تامین "امنیت اخلاقی" به خیابانهای تهران آمدند. در دهههای گذشته معمولا گشت ارشاد در آغاز فصل گرما به خیابان میآمد.
نیروی انتظامی در جمهوری اسلامی ایران از معدود نیرویهای انتظامی جهان است که در کنار وظایف تعریفشده وظایف دیگری نیز همچون "جمعآوری دیش ماهواره"، "متهمگردانی در خیابانها" و حتی "تامین امنیت اخلاقی" شهروندان این کشور را نیز برعهده دارد.
پس از مدتی وقفه روز سهشنبه (۳ آذر، ۲۴ نوامبر) ونهای گشت ارشاد برای تامین "امنیت اخلاقی" به خیابانهای تهران آمدند تا به نوشته خبرگزاریهای جمهوری اسلامی ایران "با بدپوششان، بدحجابان و کسانی که عفت عمومی را جریحهدار میکنند، برخوردی قاطع و توام با رافت اسلامی" داشته باشند.
پس از سخنان حسن روحانی در تبلیغات انتخابات ریاست جمهوری مبنی بر اینکه "نخواهم گذاشت ماموری بینام و نشان از کسی سئوال کند. دختران جامعه خود حافظ حجاب و عفاف هستند"، وقفهای در حضور ونهای گشت ارشاد در خیابانها ایجاد شد.
علیرغم عدم حضور ونهای گشت ارشاد در خیابانها، نیروی انتظامی از "وظیفه تامین امنیت اخلاقی" غافل نماند و سخنگوی پلیس در مردادماه سال ۱۳۹۴ اعلام کرد که "ارائه مانتوهای شیشهای" در مانتوفروشیها تخلف است.
با تشکیل دولت حسن روحانی، شهیندخت مولاوردی معاون رئیس جمهوری در امور زنان و خانواده هم گفته بود: «دولت معتقد است که انجام اقدامات سلبی، ایجاد محدودیت و ممنوعیت نمیتواند سبب گسترش حجاب و عفاف در جامعه شود.»
از سوی دیگر دولت حسن روحانی در دو سال گذشته از سوی نمایندگان "اصولگرا" در مجلس شورای اسلامی و برخی دیگر از مقامات مذهبی متهم شده است که "باعث رشد بیحجابی و بدحجابی" شده است.
در دهههای گذشته معمولا در آغاز فصل گرما "امنیت اخلاقی" در ایران با چالش روبرو میشد و گشتهای ارشاد حضور پررنگی در خیابانها پیدا میکردند. اما حالا در آستانه فرا رسیدن فصل زمستان به نوشته خبرگزاری فارس با "ساپورتپوشان، بدپوششان و بدحجابان" و "برهم زنندگان آرامش روانی و کسانی که قصد دارند عفت عمومی را جریحهدار کنند" برخورد شده است.
البته در ۱۹ آبان سال جاری، سردار حسین اشتری، فرمانده نیروی انتظامی در دومین همایش فصلی فرماندهان راهنمایی و رانندگی به حوزه عفاف و حجاب نیز پرداخته بود و با هشدار در مورد "بدپوششی و بدحجابی" خبر از جریمه "بدحجابان" و توقیف خودروهایی که سرنشینان آن "کشف حجاب" کردهاند، داده بود.
همچنین سردار سعید منتظرالمهدی، سخنگوی ناجا در پنجمین نشست خود گفته بود:«۲۶ دستگاه در حوزه عفاف و حجاب مسئول هستند و هنگامی که دستگاههای مختلف در این حوزه به مسئولیت خود عمل نمیکنند ناجا مجبور به اقدام سلبی میشود.»
اخیرا محمدرضا مخبر دزفولی، دبیر شورای عالی "انقلاب فرهنگی" و همچنین تعداد دیگری از مسئولان تایید کردهاند که جلساتی با حضور آیتالله علی خامنهای، رهبر جمهوری اسلامی و همچنین سران قوا (مجریه، مقننه و قضاییه) برای بررسی موضوع "آسیبهای اجتماعی" برگزار شده است.
از آنجایی که نوع پوشش زنان در جمهوری اسلامی ایران رابطه مستقیم با "امنیت اخلاقی" پیدا کرده و یکی از "مصادیق آسیب اجتماعی" محسوب میشود، ناظران بر این باورند هستند که آغاز به کار "گشتهای ارشاد" یکی از نتایج جلسه مشترک رهبر جمهوری اسلامی و سران قوا بوده است.
به گفته جامعهشناسان پس از انقلاب اسلامی در ایران، این کشور با محدود کردن آزادیهای اجتماعی دارای "جامعهای موازی" شده است. در سالهای نخست انقلاب بسیاری از رفتارهای شهروندان که بر پایه آزادیهای اجتماعی استوار هستند به پشت چهاردیواریهای منازل منتقل شدند. اکنون در عصر اینترنت نمود دیگری از "جامعه موازی" در عرصه حق انتخاب پوشش توسط زنان، خود را در اینترنت به نمایش گذاشته است.
در حالیکه طبق قوانین "رعایت حجاب" در ایران اجباری است، بسیاری از زنان ایرانی در شبکههای اجتماعی نشان میدهند که "حجاب اجباری" را قبول ندارند و تصاویر بدون پوشش از خود منتشر میکنند.
در سالهای گذشته مسئولان جمهوری اسلامی بارها گفتهاند که "یکی از مهمترین محورهای تهاجم فرهنگی در مواجهه با نظام اسلامی تلاش برای تغییر سبک زندگی مردم ایران" از طریق "شبکههای ماهوارهای و غربی" است.
ناظران "عقب یا جلو کشیدن روسریها" در جمهوری اسلامی ایران را نوعی "دماسنج سیاسی - اجتماعی" ارزیابی میکنند.
هنوز معلوم نیست که "امنیت اخلاقی" در ایران تا چه اندازه به خطر افتاده و عملیات اخیر نیروی انتظامی و همچنین افرادی که در ایران "خودسر" نامیده میشوند در قبال زنان در کوچه و خیابانها چه ابعادی به خود خواهد گرفت.