Како мажи и покрај забраната ја напуштаат Украина

Пред војната во Украина бил деловен човек. Антон (вистинското име ѝ е познато на редакцијата) на 24 февруари со сопругата и двете деца се одвезле до границата за да побегнат од руските напади кои почнале тој ден. За возењето, за кое инаку е потребно само неколку часа, ним им бил потребен цел ден.

Додека биле на пат, претседателот Зеленски на сите мажи меѓу 18 и 60 години им забрани да ја напуштаат земјата. Преминување на границата во насока на ЕУ им беше дозволен само на сопругата и на децата на Атон. Тој потоа барал начини да им се придружи, сметајќи дека „обврските кон семејството имаат приоритет“. Отишол до едно село на границата со Романија, со намера да ја премине реката Тиса.

„Бевме неколку мажи. Но, нѐ предадоа домашните луѓе и нѐ фатија. Не ни стигнавме до реката“, вели Антон. „Подоцна слушнав дека криумчарите главно префрлаат до четири лица на другата страна, и тоа за 5.000 долари од човек“, додава тој.

Антон го регрутирале на лице место, но за него немале соодветна задача. Затоа се вратил дома и почнал да кова нови планови за бегство.

Совети на социјалните мрежи

Забраната за излез не важи само за самохраните татковци, за татковците на три и повеќе деца, односно за лицата со инвалидитет. Забраната не важи за студентите на високообразовните институции во странство, возачите на хуманитарни транспорти, односно за лицата со постојан престој во странство.

Мажите за кои не важат тие исклучоци и кои сепак сакаат да ја напуштат Украина, можат, на пример, тоа да го сторат преку Крим, кој Русија го анектираше. Некои се запишуваат на странски факултети, некои се вработуваат како возачи, а други се обидуваат да побегнат преку реките или зелените гранични појаси.

Совети има на социјалните мрежи. На Инстаграм профилот „Излез за сите“ има над 14.000 следбеници. Таму во приватни преписки се делат информации за тоа како ретроактивно може да се запише на некој полски или европски факултет, со датум на уписот пред почетокот на војната. И тоа сѐ во рок од само 10 дена. Цената? 980 евра.

Атон во меѓувреме ја напушти Украина - преку една хуманитарна организација на свои пријатели.

„Фондацијата побара дозвола за излез од земјата. Ние сите се одвезовме, а автомобилот со хуманитарната помош се врати во Украина. Мажите како мене ги нарекуваат предавници“, вели тој. „Не се плашам од фронтот. Да немам деца одамна би бил таму. Но, ние не добивме деца за мојата сопруга сама со нив одвај да преживува“, истакнува Антон.

Постои голем интерес за напуштање на Украина. Каналот на Телеграм „Легално преселување во странство“ има над 53.000 следбеници, а над 28.000 на придружниот канал „Помош на граница“. Таму, на пример, се нуди помош за добивање потврда дека поради здравствени причини не може да се служи војска. Цената? 1.500 долари.

Девет милиони бегалци

Според податоците на ОН, од 24 февруари над 9 милиони Украинци побегнале од војната во странство. Колкумина меѓу нив се мажи? Тоа ДВ сакаше да го дознае од надлежните украински гранични служби. Но, одговор не добивме.

Министерството за внатрешни работи на 1. март соопшти дека во Украина се вратиле околу 80.000 воено способни мажи, поголемиот дел од нив за тоа се одлучиле по 24 февруари „за да го бранат суверенитетот и територијалниот интегритет“ на земјата.

Полска и Германија прифатија поголем дел од бегалците. Според наводите на полските власти, до 7 јуни во земјата пристигнале 3,6 милиони, од нив 432.000 мажи на возраст меѓу 18 и 60 години. Во Германија до 9 јуни се регистрирани 867.214 бегалци. Германското Министерство за внатрешни работи спроведе анкета, врз основа на која е утврдено дека 48 осто од бегалците се жени со деца, 14 насто жени без деца, 7 отсто мажи со деца и 3 насто сами мажи.

Причини за и против забраната за излез

Александер Гумиров, адвокат од Одеса, во мај започна петиција со која бара укинување на забрата за излез за мажи од Украина. Во рок од само неколку дена собрал 25.000 потписи и претседателот Зеленски морал да се позанимава со тоа барање. Претседателот реагирал остро и соопштил оти петицијата треба да им се даде на родителите на војниците кои го дале својот живот за одбрана на Украина.

Гумиров и натаму смета дека забраната за излез од земјата е бесмислена. „Ако некој сака да ја брани својата слободна, сакана татковина, својот дом, тогаш не е потребна забрана за напуштање на земјата. А, ако некој тоа не сака, тогаш таа забрана, исто така, е непотребна“, вели тој.

Гумиров додава оти забраната само поттикнува корупција, и тврди дека секојдневно добива прашања за „дупки“ преку кои може да се заобиколи забраната. Сето тоа е поврзано со мито, укажува тој.

Осуди од страна на украинските жени

Украинските мажи кои заминале во странство честопати се критикувани од страна на сопругите на оние мажи кои сега се на бојното поле, вели една украинска адвокатка, која сакаше да остане анонимна. И нејзиниот сопруг е на фронтот. За петицијата иницирана од Гумиров, која начелно ја поддржува, вели дека е погрешно формулирана:

„Пораката е: пуштете нѐ да си одиме сите, нека се борат доброволци, а тоа е неправедно“.

Во моментов има премалку волонтери, вели адвокатката, која моментално со своите деца се наоѓа во една земја на ЕУ . Наместо тоа, таа бара војниците да добијат кратко отсуство од војната, односно да патуваат во странство.

Антон одамна е со сопругата и децата на тлото на ЕУ, учи јазик и бара работа. Тој не исклучува дека по победата ќе се врати во Украина. За себе вели дека е патриот:

„Но, сакам војната да заврши што е можно поскоро, јас праќам пари за војската. Сега сме далеку од Украина, но тоа не значи дека сум предавник“.