توفان بی‌هنگام و سيل پيش‌بينی‌شده
۱۳۹۴ دی ۱۳, یکشنبه
اينكه انسان از گذشته‌ها می‌آموزد بی‌گمان درباره سيل تاريخی شمال آلمان در سال ۱۹۷۶ صدق می‌كند.
می‌دانيم كه جذر و مد به علت دگرگونی در شدت جاذبه ماه و خورشيد پديد می‌آيد. هميشه هنگامی كه ماه نو يا تمام است، نيروی جاذبه ماه و خورشيد به اندازه‌ای بر نيروی جاذبه زمين می‌چربد كه آب درياها بالاتر می‌آيد. حال اگر در همان هنگام توفان هم در جريان باشد و باد به شدت به سمت كناره دريا بوزد، سيل پديد خواهد آمد.
نخستين باری كه در سده بيستم اين وضعيت ناهنجار در اروپا پيش آمد، در سال ۱۹۵۳ بود. در ژانويه آن سال دريای شمال شوريد و جان بيش از ۲۰۰۰ انسان را در هلند گرفت. نيروهای آلمانی برای نخستين بار به عنوان ياوران آشتی به هلند رفتند و با شتاب و جديت هرچه تمام‌تر به مردم هلند كمک رساندند.
اين توفان و طغيان مسئولان بندر هامبورگ را به صرافت ساختن آب‌بندهای بلندتر انداخت. اما آنها فكر نمی‌كردند كه طغيان و توفان ۹ سال پس از آن فاجعه گريبان خودشان را هم بگيرد.
در سال ۱۹۶۲ باز دريای شمال به علت توفان شديد طغيان كرد و سطح آب رودخانه الب (Elbe) را تا ۵،۷۰ متر بالا آورد كه از آب‌بندهای كناره رود بالاتر بود. بندر هامبورگ را آب گرفت و آب‌بندها تاب نياوردند. هلموت اشميت صدر اعظم پيشين آلمان كه در آن زمان مسئول امور داخلی شهر هامبورگ بود، از ارتش كمک خواست و به ياری نظاميان توانست جان بسياری را نجات دهد. اما اين سيل و توفان هم بيش از ۳۰۰ نفر قربانی گرفت.
در پی اين فاجعه بود كه مسئولان هامبورگ به طور جدی به فكر تقويت آب‌بندها، سدها و اقدام‌های امنيتی ديگر افتادند.
صبح روز ۳ ژانويه ۱۹۷۶ آب بار دیگر به شهر هامبورگ هجوم آورد اما این بار بيشتر آب‌بندها تاب آوردند و با اينكه سطح آب در محله سن پاولی هامبورگ تا ۶،۴۵ متر بالاتر از سطح دريا رسيد و ركورد تازه ای پديد آورد، به كسی آسيب نرسیيد زيرا مسئولان و كارشناسان چنين موقعيت اضطراری را پيش‌بينی كرده بودند.
رولف بيرلاس مسئول امور شهرسازی هامبورگ با افتخار در تلويزيون اعلام كرد: «تأسيسات حفاظتی هامبورگ استحكام خود را به اثبات رساند ولی ما متوجه شديم كه اقدامات حفاظتی بايد بيش از اينها پيگيری شوند".
طغيان آب و پديده توفان امروزه از موضوع‌های عمده روز است زيرا ثابت شده است كه مصرف بی‌اندازه گازهای گلخانه‌ای باعث بالا رفتن دمای نسبی جو شده و همين سطح آب درياها را پيوسته بلاتر برده و می‌برد.
كارشناسان می‌گويند كه تا سال ۲۰۳۰ در صورت توفان و طغيان دريای شمال، سطح آب ۲۰ سانتی‌متر و تا سال ۲۰۸۵ تا ۷۰ سانتی‌متر بالاتر از گذشته خواهد آمد و اين صعود پيوسته ادامه خواهد داشت.
اگر وضع به همين ترتيب پيش رود، بسياری از جزيره‌های شمال آلمان در آينده به زير آب خواهند رفت. كارشناسان برای حفظ شهرها هم اكنون به ايجاد فضاهای آبگير دست زده‌اند اما چاره اصلی در اين است كه انسان از مصرف گازهای گلخانه‌ای بكاهد تا شايد با توفان‌های كمتر و سيل‌های قابل كنترل‌تری روبه‌رو باشيم.