1. پرش به گزارش
  2. پرش به منوی اصلی
  3. پرش به دیگر صفحات دویچه وله

۲۰ ژانویه ۱۸۵۹: "به‌جای کاخ خدا، کوخ خلق کن آباد"

اسکندر آبادی۱۳۹۴ دی ۳۰, چهارشنبه

۲۰ ژانویه ۱۸۵۹: ۱۵۷ سال پیش در چنین روزی بتینا فن آرنیم نویسنده مکتب رومانتیسم در برلین درگذشت. همه روزه در این بخش یکی از سخصیت‌ها یا رویدادهای مهم سیاسی، اجتماعی یا فرهنگی آلمان را معرفی می‌کنیم.

https://p.dw.com/p/1Hg6Y
عکس: picture-alliance/akg-images

پدرش ایتالیایی‌تبار و مادرش از خانواده‌ای دانشگاهی بود. در سال ۱۷۸۵ در خانواده پرجمعیتی در فرانکفورت زاده شد. برادرش کلمنس برنتانو شاعر بنامی بود.

با این حال چون او در الگوی جامعه از یک زن سربه‌زیر و سربه‌راه نمی‌گنجید، باعث نگرانی خانواده و خویشان بود. از درخت بالا می‌رفت با مردم عادی می‌جوشید و عشق خود به ادیبان و روشنفکران، به ویژه گوته را پنهان نمی‌کرد.

کودکی را پس از مرگ پدر و مادر در شهرهای گوناگون از جمله در برلین گذراند و در آنجا با بزرگانی چون بتهوون دیدار کرد و این دیدارها را بعدها در آثار خود به توصیف و تصویر کشید.

۲۶ ساله بود که پس از ماجرایی عشقی با گوته، با آخیم فن آرنیم (Achim von Arnim) که همکار و یار برادر شاعرش بود، ازدواج کرد با این شرط که همسرش هرگز به عشق او به گوته حسادت نکند.

بتینا فن آرنیم (Bettina von Arnim) هفت فرزند داشت و تا درگذشت همسرش در سال ۱۸۳۱ به اجبار ۲۰ سال خانه‌داری پیشه کرد اما پس از آن به عنوان نویسنده و تلاشگر اجتماعی به صحنه آمد.

او نخست آثار همسرش را منتشر کرد و سپس رمان "مکاتبه گوته با کودک" را نوشت که از پرفروش‌ترین کتاب‌های زمان بود. در این کتاب او واقعیت عشق خود به گوته را با تخیل آمیخته و اثر شورانگیزی آفریده است.

اما بتینا فن آرنیم تنها یک عاشق‌پیشه نبود. او به‌رغم انتقاد شدید نزدیکان خودش به برلین رفت، به تنگدستان کمک می‌کرد و زبان انتقاد شدید علیه بی‌عدالتی‌های اجتماعی می‌گشود.

از آنجا که او نیز مانند بسیاری از روشنفکران زمان به تأثیر و کار فریدریش ویلهلم چهارم فرمانروای پروس امیدوار بود، اثری با عنوان "کتابی برای شاه" نوشت و در آن ضمن انتقاد به نارسایی‌های اجتماعی پیشنهادهایی برای برقراری عدالت در جامعه مطرح کرد. می‌گفت: "به جای این‌که کلیسای اعظم شهر کلن را تعمیر کنید، برای بافندگان شلزیا چند کلبه بسازید".

با شکست انقلاب مترقی ۱۸۴۸ در آلمان، بتینا فن آرنیم کتابی در ادامه "کتاب برای شاه" نوشت و در آن خواستار ممنوعیت حکم اعدام و برابری حقوق زنان و یهودیان در جامعه شد. بتینا فن آرنیم در ۷۳ سالگی در برلین درگذشت.