۲۰ سالگی انهدام تندیس تاریخی بودا در بامیان
۱۳۹۹ اسفند ۲۰, چهارشنبه
تاریخ خاورمیانه روزها و جمعه‌های سیاه کم ندارد. یکی از این جمعه‌ها که در حافظه تاریخی همه دوستداران آثار تاریخی و باستانی حک شده است، ۱۹ اسفند سال ۱۳۷۹ است.
طالبان یک روز پیش از این تاریخ، در افغانستان سر يکی از مجسمه‌های بودا در باميان را ویران کرد. این تندیس یکی از دو مجسه بزرگ بودا در جهان به شمار می‌آمد. آنها برای تخريب قسمت بالایی مجسمه ۵۳ متری بودا (ارتفاع این مجسمه از ۵۳ تا ۵۵ متر تخمین زده می‌شد) در باميان از مواد منفجره قوی استفاده كردند.
جمعه، ۱۹ اسفند هم باقيمانده اين پیکره تاریخی به دست طالبان تخریب شد.
نیروهای طالبان با مواد منفجره، توپ و تانک به جنگ بقایای باقیمانده از آثار باستانی واقع در خاک افغانستان رفتند و به ساكنين منطقه هم اجازه دادند تا بیایند و از نزدیک این واقعه را تماشا کنند.
۲۰ سال از آن روز می‌گذرد. تا شامگاه ۲۱ اسفند از "صلصال و شهمامه" تنها دو جای خالی عظیم، دو حفره باقی ماند. تندیس‌های بودا در بامیان، تا پیش از تخریب به دست مسلمانان طالبان، بزرگ‌ترین تندیس‌های بودا و بلندترین مجسمه‌های سنگی در جهان به‌شمار می‌آمدند.
مجسمه‌های بودا در بامیان در دل کوه در استان بامیان افغانستان ساخته شده بودند. دو مجسمه ایستاده و عظیم که از راست به چپ به ارتفاع ۳۶ متر و دیگری ۵۳ متر از دل کوه به بیرون چشم دوخته بودند.
ساخت این تندیس‌ها بنا بر تخمین برخی باستان شناسان به قرن چهارم و برخی دیگر، به قرن پنجم میلادی بازمی‌گردد.
انهدام و تخریب تندیس‌های بودا بخشی از برنامه طالبان در ستیز با میراث فرهنگی پیش از اسلام و مبارزه با الحاد و بت‌پرستی در خاک افغانستان بود.
حالا پس از ۲۰ سال بودا دوباره برگشته است. تندیس عظیم بودا اما تنها برای یک شب. تندیس بزرگ بودا در بامیان افغانستان، تندیسی به ارتفاع ۵۵ متر، به مناسبت سالروز تخریب این اثر تاریخی بی‌نظیر در قامت پیکره‌ای سه بعدی در مکان اصلی تندیس در دره بامیان در قلب افغانستان می‌درخشد.
برگزارکنندگان این مراسم به نام "یک شب با بودا" می‌گویند، "نمی‌خواهیم مردم فراموش کنند که چه جنایت وحشتناکی اینجا رخ داده است." یکی از شرکت کنندگان در این برنامه در گفت‌وگو با خبرگزاری فرانسه می‌گوید: «این لحظه‌ها به ما یادآوری می‌کنند که چه گنجینه گران‌بهایی را از دست دادیم.»
گفته می‌شود سرخ بُد و خِنک بُد در ادبیات فارسی اشاره به این دو تندیس دارند. برخی از تاریخ‌پژوهان در مورد اینکه این مجسمه‌ها، مربوط به بودا باشند تردید دارند.