گزارش باستان‌شناس آلمانی از غارت آثار باستانی عراق و سوریه
۱۳۹۳ آبان ۲۱, چهارشنبه
مارگارتا فون اس، باستان شناس آلمانی از شرایط کنونی شهرهای مهم، تاریخی و فرهنگی خاورمیانه، تصویری بسیار دردناک ترسیم می کند. وی که مدیریت علمی بخش خاورشناسی انستیتوی باستان شناسی آلمان را بر عهده دارد، به عنوان نویسنده مهمان در روزنامه "فرانکفورتر الگماینه" می نویسد: «آنچه که بمب ها و خشونت نتوانسته بود تخریب کند امروز ویرانگری‌‌های بنیادگرایان از میان می‌برد.»
فون اس از نابودی باارزش ترین اسناد و آثار تمدن‌های کهن در عراق و سوریه اظهار تاسف می کند. به‌نوشته او، برای بسیاری از افراط گرایان تجارت اشیاء باستانی و آثار هنری منبع درآمدی پربار است.
اما غیرنظامیان هم به‌ویژه در حفاری‌هائی که با هدف سرقت عتیقه انجام می شود، نقش دارند.
همکار انستیتو باستان‌شناسی آلمان در مقاله خود می‌نویسد:«برای انسان‌هائی که درگیر جنگ و وحشت هستند، معامله اشیاء باستانی در بسیاری از موارد تنها امکان دستیابی به وجوه نقد است. کنترل‌های بین‌المللی و قوانین سخت‌تری از جمله در آلمان باید اجرا شوند تا جلوی حراج کامل این آثار باستانی گرفته شود.»
۱۸۰۰ مرکز باستانی بدون کنترل
برای روشن کردن ابعاد این پدیده، فون اس به شرایط مناطقی چون شمال و مرکز سوریه بین اربیل، فرات، تکریت و مرز ترکیه با عراق اشاره می‌کند. تنها در شمال سوریه تا سه سال پیش صدها کارشناس خارجی و ده ها باستان شناس سوری در تیم های حفاری مشغول به کار بودند. در بخش های مرکزی این کشور بیش از ۱۸۰۰ مرکز باستانی تاکنون شناسایی شده است. در نتیجه از هم پاشی نظام دولتی دیگر هیچ گونه نظارتی بر این اماکن وجود ندارد.
به نوشته این باستان شناس، عبادتگاه‌ها و مراکز زیارتی منطقه بیش از ساختمان‌های تاریخی دیگر طعمه ویرانی شده‌ا‌ند. وی برای مثال از شهر حلب نام می برد و می نویسد: «یافته های مربوط به قوم هتیتی، معابد قرون وسطایی، کلیساهای دوره بیزانس و مسجدهای قرون وسطا همراه با محله قدیمی شهر حلب کاملا نابود شده اند." آرامگاه های شخصیت های مهم مذهبی مسلمانان نیز از خشونت "دولت اسلامی" در امان نمانده‌اند. روستای معلوله در نزدیکی دمشق که به خاطر صومعه هایش شهرت جهانی دارد، همانطور ویران شده که مثل مسجد نبی یونس در موصل عراق که بر روی خرابه‌های یک صومعه متعلق به پیش از میلاد مسیح بنا شده بود.
باستان‌شناس آلمانی دولت‌های غربی را به خاطر جنگ عراق و تحریم ده ساله این کشور در دهه نود، در ویرانی های اخیر مسئول می داند. از دید وی سیستم آموزشی این کشور در جریان جنگ و تحریم ها از میان رفت و مردم با فقر درگیر شدند. موج "افراط گرایی ناشی از فقدان آموزش" نیز قدرت گرفت. به‌عنوان نمونه دانشگاه موصل به تازگی رشته‌های انسانی و علوم اجتماعی را تعطیل کرد.