واکنش رسانه‌های ایران به چرخش احمدی‌نژاد: انتقاد یا سکوت
۱۳۸۸ بهمن ۱۵, پنجشنبه
اظهارات غیرمنتظره محمود احمدی‌نژاد در مصاحبه‌ی تلویزیونی سه‌شنبه‌شب (۱۴ بهمن) هم در جهان و هم در درون ایران چندان با خوشبینی و استقبال مواجه نشده است.
احمدی‌نژاد در این مصاحبه با این اعلام غیرمنتظره که "حتی اگر کشورهای طرف تعامل با ایران برخلاف وعده‌های خود سوخت ۵/ ۳ درصد ایران را بگیرند و در مقابل سوخت ۲۰ درصد به ایران ندهند، مشکل خاصی پیش نمی‌آید،" همه را غافلگیر کرد. مقام‌های ایران در هفته‌های اخیر اعلام کرده بودند که تنها حاضرند به صورت مرحله‌ای ۱۲۰۰ کیلو اورانیوم ۵ / ۳ درصد ایران را با اورانیوم ۲۰ درصد تحت نظارت آژانس در یکی از کشورهای برزیل، ژاپن، ترکیه یا جزیره کیش مبادله کنند. احمدی‌نژاد اما با رد این ایده گفت: «همکاران ما پیشنهاد دادند که تبادل سوخت ۵ / ۳ درصد با سوخت ۲۰ درصد در سه مرحله انجام شود و نظر طرف‌های خارجی این بود که این مسئله از لحاظ فنی امکان‌پذیر نیست و این حرف درستی بود.»
مقام‌های کشورهای ۵+۱، به ویژه آمریکا و کشورهای اروپایی می‌گویند که معلوم نیست که نرمش احمدی‌نژاد در مناقشه هسته‌ای و آمادگی بدون قید و شرط وی برای مبادله سوخت اتمی تا چد حد جدی و به دور از مانورهای سیاسی است.
انتقاد اصول‌گرایان منتقد
در خود ایران نیز، هم نیروهای اصلاح‌طلب و هم اصول‌گرایان منتقد دولت در باره‌ی موضع جدید احمدی‌نژاد واکنشی منفی نشان داده‌اند و آن را در تناقض با "سیاست‌های کلی" نظام ارزیابی کرده‌اند.
سایت آینده که از سایت‌های اصول‌گرای منتقد دولت به شمار می‌رود از جمله رسانه‌هایی بود که بلافاصله به انتقاد از اظهارات احمدی‌نژاد پرداخت. این سایت نوشت: «اکنون پس از کاهش حدود ۷۰۰ سانتریفیوژ فعال در ماه‌های اخیر، پذیرش پیشنهاد آمریکا مبنی بر واگذاری بخش عمده دستاورد ۴ سال اخیر بدون هیچ‌گونه تضمین و تعهدی نسبت به لغو تحریم‌ها و قطعنامه‌های شورای امنیت در حالی که اخبار نگران‌کننده‌ای از سوی منابع غربی درباره میزان ذخایر کیک زرد ایران برای ادامه تولید منتشر شده است جای پرسش جدی ایجاد کرده است.» آینده افزوده است که «مسئولان پرونده هسته‌ای پس از پرداخت هزینه سنگینی از منافع ملی برای به دست آوردن اورانیوم غنیشده در حال واگذاری آن بدون دریافت هیچ‌گونه امتیاز و تعهدی از طرف آمریکا هستند.»
سایت تابناک که به محسن رضایی، فرمانده پیشین سپاه و دبیر شورای مصلحت نظام نزدیک است نیز با ابراز نگرانی از آنچه که آن را "خوشحالی ۵+۱ از اظهارات احمدی‌نژاد" خوانده، نوشته است: «نکته آنکه هر چند طبیعی است که غربی‌ها از کوچکترین روزنه‌هایی برای پیشبرد اهداف خود در پرونده هسته‌ای ایران بهره‌گیری کنند، نباید فراموش کرد که در پیش گرفتن استراتژی فعالانه از سوی کشورمان درباره برنامه ایران در پرونده هسته‌ای در ارائه پیشنهاد مشخص به طرف‌های مذاکره کشورمان، از ایجاد شبهه عقب نشینی آقای احمدی‌نژاد از مواضع قبلی اش و همچنین تصور تهدید منافع ملی جلوگیری خواهد کرد.»
"واکنش به فشارهای بین‌المللی"
روزنامه تهران امروز که بیشتر مواضع طیف هوادار به محمدباقر قالیباف، شهردار تهران را بازتاب می‌دهد نیز در یک موضع‌گیری آشکار اظهارات احمدی‌نژاد را مغایر با مواضع "نظام" ارزیابی کرد و آن را افتادن در دام آمریکا و کشورهای غربی توصیف کرد. تهران امروز در سرمقاله خود نوشت: «برخی از منابع غربی، به‌طور غیررسمی ادامه این «تله بزرگ» غرب برای ایران را لو داده‌اند که حتی پس از تبادل و تصاحب بخش عمده ذخایر اورانیوم غنیشده ایران توسط غرب، بر اساس توافقات صورت گرفته نه تنها قطعنامه‌های پیشین تحریم شورای امنیت علیه جمهوری اسلامی لغو نخواهد شد بلکه برای عدم صدور قطعنامه جدید پیش‌شرط تازه‌ای که همان تعلیق غنی‌سازی است، مطرح خواهد شد. تجربه تلخ اعتماد به وعده‌های پوشالی دولت‌های غربی در دوران اصلاحات در فعالیت‌های هسته‌ای نشان می‌دهد که هر گاه دولتمردان از موضع اصولی نظام و رهبری عدول کنند،نتیجه مطلوب منافع ملی حاصل نخواهد شد.»
در این میان، روزنامه اصلاح‌طلب "بهار" نیز یادداشتی از علی ببگدلی، کارشناس امور بین‌الملل انتشار داده است که در آن موضع جدید احمدی‌نژاد یک تصمیم سیاسی توصیف شده که ربطی به مصلحت جامعه و کشور ندارد. از نظر این یادداشت، احمدی‌نژاد چندماه پیش با همین موضع امروز خود مخالف بود، ولی حالا که فشارهای بین‌المللی رو به افزایش است، چاره‌ای جز موافقت با آن ندیده است.
موضع‌گیری انتقادی سایت‌ها و رسانه‌های نزدیک به اصلاح‌طلبان و اصول‌گرایان منتقد علیه مواضع جدید احمدی‌نژاد در مناقشه هسته‌ای در حالی است که نشریات و سایت‌های تندرو نزدیک به دولت، مانند رجا نیوز، جهان و روزنامه کیهان تنها به بازتاب مواضع یادشده و واکنش کشورهای غربی در باره‌ی آن پرداخته‌اند. این نشریات معمولاَ لحن و موضعی ضد غربی دارند و تا کنون هر گونه توافق با غرب در مسئله هسته‌ای را "خیانت‌آمیز" می‌دانسته‌اند.
FW/YK