هشدار وزیر امور خارجه آلمان درباره تشدید تنش در خاورمیانه
۱۳۹۸ دی ۲۱, شنبه
توافق هسته‌ای قدرتهای غربی با ایران (برجام) پس از دور تازه تنش‌ها، سرنوشت ناروشنی پیدا کرده است. خبرگزاری آلمان در گزارشی در همین رابطه می‌نویسد، قرار بود که امروز شنبه ۱۱ ژانویه برابر ۲۱ دی‌ماه، سخنگوی سازمان انرژی اتمی در ایران، در نشستی خبری به تشریح گام پنجم و نهایی کاهش تعهدات برجامی و آخرین روند فعالیت‌های هسته‌ای جمهوری اسلامی ایران بپردازد و به سؤالات خبرنگاران پاسخ دهد.
این نشست اما به طور ناگهانی به زمانی دیگر موکول شد.
جوزپ بورل مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا از احتمال شکست برجام سخن می‌گوید. این مقام اتحادیه اروپا روز جمعه (۱۰ ژانویه / ۲۰ دی‌ماه) پس از پایان دیدار وزاری امور خارجه اتحادیه اروپا در بروکسل، با تأکید بر اینکه خواست اتحادیه اروپا، نجات برجام است، گفت: «شاید نتوانیم جلو مرگ این قرارداد را بگیریم.»
با کشته شدن قاسم سلیمانی، فرمانده نیروی قدس سپاه پاسداران توسط آمریکا در ۱۳ دی‌ماه، جمهوری اسلامی اعلام کرد به تمامی محدودیت‌ها برای ادامه فعالیت اتمی خاتمه می‌دهد. خبرگزاری آلمان می‌نویسد، تهران اما در عین حال همه درها را نبست، برای نمونه، مشخص نیست که ایران در آینده اورانیوم را تا چه میزان غنی خواهد کرد.
حلقه‌ی تحریم‌ها تنگ‌تر می‌شود
تنش‌ها در منطقه خلیج فارس پس از کشته‌شدن قاسم سلیمانی بالا گرفته است. با از دست دادن فرمانده نیروی قدس، مقامات ایران از "انتقامی سخت" سخن گفتند. ایران در نخستین ساعات چهارشنبه ( ۱۸ دی) در عملیاتی تلافی‌جویانه پایگاه‌های آمریکا در خاک عراق را هدف موشک قرار داد. واشنگتن در واکنش به این حمله حلقه‌ی تحریم‌ها علیه ایران را تنگ‌تر کرد.
خبرگزاری آلمان در کنار تشدید تحریم‌های اقتصادی آمریکا علیه ایران، از فشار آمریکا بر کشورهای اروپایی طرف توافق هسته‌ای با ایران، برای سوق دادن آنها به خروج از برجام می‌نویسد. جوزپ بورل اما اقرار می‌کند که تا کنون تلاش‌های اتحادیه اروپا برای کاهش تأثیرات تحریم‌های آمریکا بر ایران عمل نکرده‌است.
گفت‌وگوها در مسکو و اردن برای کاهش تنش
به گزارش خبرگزاری آلمان، با اینکه در نگاه اول و پس از حمله موشکی ایران به آمریکا، نشانه‌هایی از عدم تمایل دو طرف به تشدید تنش به چشم می‌خورد، اما هایکو ماس، وزیر خارجه آلمان نسبت به دور جدیدی از تنش‌ها در این مناقشه هشدار می‌دهد. ماس در مصاحبه با یک روزنامه‌ی آلمانی، روز شنبه (۱۱ ژانویه/ ۲۱ دی‌ماه) اگر چه تأکید می‌کند که فعلا "از یک رویارویی مستقیم نظامی" جلوگیری شده، اما همچنان "خطر تشدید دوباره تنش" را جدی می‌داند.
وزیر امور خارجه آلمان تنش میان ایران و آمریکا را به "شمشیر داموکلس" تشبیه کرده که بر منطقه سایه انداخته است. ماس می‌گوید: «تلاش‌هایمان برای برگرداندن ثبات به منطقه از راه مبارزه با داعش و پایان دادن به درگیری‌های خونین در سوریه و یمن دشوارتر شده است.»
ماس روز یکشنبه به اردن سفر می‌کند. وزیر امور خارجه آلمان در مورد اهداف این سفر می‌گوید، در پی بررسی این موضوع است که چگونه با نیروهای معتدل می‌توان دوباره در سطح منطقه اعتمادسازی کرد.
امروز شنبه در دیدار آنگلا مرکل، صدراعظم آلمان و ولادیمیر پوتین در مسکو نیز مسئله ایران و تنش‌های منطقه موضوع محوری گفت‌وگوها خواهد بود. هر دو کشور خواستار نجات برجام هستند.
پیامدهای سنگین کشمکشها برای افراد غیرنظامی
کمی پس از حملات موشکی ایران به مواضع آمریکا در عراق که رهبر ایران از آن به عنوان "یک سیلی" یاد کرد، هواپیمای مسافربری خطوط هوایی اوکراین که از فرودگاه امام خمینی تهران برخاسته بود با ۱۷۶ سرنشین (به علاوه خدمه پرواز) اندکی پس از پرواز، سرنگون شد. روز شنبه پس از گذشت سه روز پنهانکاری و اعلام نقص فنی به عنوان دلیل سقوط هواپیما، سرانجام رئیس جمهور ایران با انتشار بیانیه‌ای "خطای انسانی" و شلیک پدافند سپاه را دلیل سقوط هواپیما اعلام کرد.
حسن روحانی در بیانیه‌ای که به همین منظور منتشرشد، "آماده‌باش نیروهای مسلح برای دفاع در برابر حملات احتمالی" را در "فضای تهدید و ارعاب آمریکا علیه ملت ایران" باعث و بانی این "اشتباه انسانی" نامیده است.
خبرگزاری آلمان با اشاره به سقوط هواپیمای اوکراینی و قربانی شدن ۱۷۶ انسان در این حادثه، از پیامدهای درگیری نظامی میان ایران و آمریکا برای غیرنظامیان می‌نویسد.
روز جمعه ۲۰ دی‌ماه، پس از دیدار کارشناسان امنیت پرواز در بروکسل، آژانس ایمنی هوانوردی اروپا مخالفت خود را با پروازهایی که در منطقه در ارتفاع کمتر از ۲۵۰۰۰ پا پرواز می‌کنند، اعلام کرد. پیش از این هم این آژانس توصیه کرده بود که از پرواز بر فراز عراق خودداری شود.
تا پیش از اقرار ایران به "اشتباه انسانی" در سقوط هواپیما، آژانس ایمنی هوانوردی اروپا تأکید کرده بود که با کمیسیون اروپا و مقامات و دستگاه‌های کشورهای دیگر برای ارزیابی چندوچون وضعیت و چارهاندیشی برای امنیت پروازها در منطقه همکاری می‌کند.