نقض آتش‌بس از سوی حماس، هدیه‌ای برای روز استقلال اسراییل؟
۱۳۸۶ اردیبهشت ۵, چهارشنبه
محمود عباس رییس تشکیلات خودگردان فلسطینی که دیروز در رم به‌سر می‌برد، نقض آتش‌بس را موردی «استثنا»یی خواند که پاسخی تلافی‌جویانه علیه اسراییل بوده که در جریان یک عملیات باعث کشته شدن ۹ فلسطینی شد. خانم آنگلا مرکل صدراعظم آلمان و رییس شورای اتحادیه اروپا نیز روز گذشته در تماسی تلفنی با محمود عباس، از وی خواست تا تمام قدرت خود را برای آرام کردن اوضاع به کار گیرد.
تفسیری از پتر فیلیپ
*************
شاید پرتاب موشک به سوی اسراییل فقط واکنش نامعمول اسلامگرایان حماس به ۵۹مین سالروز استقلال آن کشور بود، اما قطعا این عملیات در نوار غزه و نیز تهدیدهای شاخه مسلح حماس یادآور این بودند که مناقشه اسراییل و فلسطین حتا پس از تشکیل دولت ائتلافی فلسطین، و با وجود تمامی امتیازهای سیاسی، از ریاض گرفته تا واشنگتن و بروکسل، هر لحظه ممکن است دوباره بالا بگیرد.
هنوز باید روشن شود که آیا آتش‌بس اعلام‌شده برای نوار غزه در ماه نوامبر، آنگونه که جنگجویان حماس می‌گویند، اکنون واقعا لغو شده است یا نه. گرچه اسماعیل هانیه رییس دولت فلسطینی، پرتاب موشک از سوی افراد وابسته به خود را به عنوان پاسخی به تحریکات اسراییل توجیه کرد، اما به نظر می‌رسد که سیاستمداران حماس از پایان آتش‌بس حمایت نمی‌کنند. و محمود عباس رییس تشکیلات خودگردان فلسطینی نیز که در حال حاضر در سفر است، قول داد که پرتاب موشک‌ها «اقدامی تکرارنشدنی» باقی خواهد ماند.
قطعا این خوب بود که اسراییل سریعا با قدرت نظامی به این اقدام پاسخ نداد، با وجود آنکه در روز جشن ملی عده‌ای می‌توانستند مشوق چنین امری باشند. البته این خویشتنداری بیش از آنکه نتیجه تعقل باشد، به این مربوط می‌شد که دولت اولمرت هنوز هم زیر فشار درگیری‌های نظامی در سال گذشته میلادی در نوار غزه و لبنان است که در جریان آنها بیشتر به عکس آن نتیجه‌ای رسید که انتظارش می‌رفت. در هر حال نتوانستند سربازان اسراییلی ربوده شده را آزاد کنند، بلکه فقط ضایعه‌های انسانی و خسارت‌های عظیم مادی در نوار غزه و لبنان را به همراه آوردند.
با وجود این اوضاع، محافلی در اسراییل هستند که خویشتنداری نظامی در ماه‌های گذشته و بخصوص پس از حملات موشکی دیروز را غلط می‌دانند. اما آنها در عین حال نمی‌توانند بدیلی را پیشنهاد کنند که بتواند تضمین‌کننده موفقیت باشد. هجوم مجدد به غزه بی‌تردید تنها آنچه را که سال گذشته اتفاق افتاد تکرار خواهد کرد، تازه بدون در نظر گرفتن اینکه سپس اسراییل در آنجا نیرویی اشغالگر محسوب شده و وجهه جهانی‌اش آسیب خواهد دید.
دولت اولمرت تاکنون نخواسته از این تندرروها دنباله‌روی کند. اما هم‌زمان در کرانه باختری رود اردن اقدامات نظامی علیه فعالان حماس را تقویت کرده است. در مناطق اشغالی غرب اردن آتش‌بسی وجود نداشته و در آنجا در روزهای گذشته همواره تعدادی فلسطینی جان خود را در جریان عملیات نظامی اسراییل از دست داده‌اند.
این امر در کنار گسترش ساخت شهرک‌های اسراییلی در این منطقه، تصرف مناطق فلسطینی و فشار روزانه اشغالگران بر ساکنان مناطق اشغالی، هر چه بیشتر باعث افزایش فشار تندروها بر نیروهای میانه‌روی فلسطینی می‌شود. و اگر نتوان، مثلا با کمک مصر، فضا را کمی آرام کرد، آنگاه فقط تشدید مجدد مناقشه با اسراییل منطقه را تهدید نکرده، بلکه همچنین خطر درگیری میان خود فلسطینی‌ها نیز افزایش خواهد یافت.