1. پرش به گزارش
  2. پرش به منوی اصلی
  3. پرش به دیگر صفحات دویچه وله

میانجی‌گر صلح ویتنام

۱۳۹۹ آبان ۱۲, دوشنبه

۱۲ آبان ۱۳۸۵: ۱۴سال پیش در چنین روزی فریدون هویدا در کلیفتون ایالات متحده درگذشت. می‌گفت: «"مشکل جامعه ما پدرسالاری است. پدر کشنده پسر. پدری که پدر همه را درمی‌آورد.»

https://p.dw.com/p/3kk8p
عکس: United Archives International/imago images

فریدون هویدا در سال ۱۳۰۳ در دمشق زاده شد: «مادرم نواده عزت‌الدوله خواهر ناصرالدین‌شاه بود. پدرم زمان تولد و کودکی‌ام، کنسولگری ایران را در خاور میانه به عهده داشت. چون کنسولگری به بیروت منتقل شد، من در مدرسه فرانسوی آن شهر به دبستان و دبیرستان رفتم و عربی و انگلیسی هم آموختم.»

۲۱ ساله بود که به تهران رفت و در وزارت خارجه نخست مترجم و سپس کارمند بخش روابط عمومی شد.

۲۳ ساله بود که به پاریس رفت و در دانشگاه مشهور سوربن مقطع دکتری را با پایان‌نامه‌ای درباره "شرایط اقتصادی در کشورهای در حال رشد؛ نمونه ایران" گذراند و همکاری خود را با بخش فرهنگی سازمان نوبنیاد ملل متحد آغاز کرد. او در تهیه پیش‌نویس اعلامیه جهانی حقوق بشر همکاری فعال داشت.

هم‌زمان به نوشتن فیلم‌نامه، رمان‌ و داستان‌به زبان‌های فرانسوی و انگلیسی پرداخت که شناخته‌ترین آنها "قرنطینه" است. او در این اثر با بیان حالات درونی "سامی سالم" که یک پایش در فرهنگ باختر و با پای دیگرش در فرهنگ خاورزمین گیر کرده، شرایط اجتماعی و اقتصادی و فرهنگی کشورهای واپس‌مانده را به تصویر می‌کشد.

به کانال اینستاگرام دویچه وله فارسی بپیوندید

۴۲ ساله بود که نماینده ایران در سازمان ملل شد و دو سال پس از آن توانست میان نمایندگان شوروی، ویتنام و آمریکا برای برقراری صلح در ویتنام میانجی‌گری کند. هرچند مذاکرات ابتدا به نتیجه نرسید اما سرانجام ویتنامی‌ها از او خواستند که هنگام بستن پیمان صلح، او هم جزو امضاکنندگان باشد: «بعد از آن ایران در سازمان ملل متحد جزو کشورهای مهم حساب می‌شد و هرگاه مسئله‌ای پیش می‌آمد، از ایران هم نظرخواهی می‌کردند.»

پس از انقلاب و برکناری از مقام دیپلماتیک، همه وقتش را صرف نقاشی، ادبیات و به ویژه پژوهش‌های فرهنگی و سیاسی کرد و چند اثر ماندگار مانند "سقوط شاه"، "خطر بنیادگرایان ستیزه‌جوی اسلامی" و "شاه و آیت‌‌الله، اسطوره‌شناسی ایران و انقلاب اسلامی" بر جای گذاشت: «چالش و پرسش اصلی در جامعه و فرهنگ ما این است که چرا ما وقتی جمشید مغرور می‌شود به جای او ضحاک را می‌نشانیم؟ چرا همیشه به دنبال پدر می‌گردیم و خودمان از پذیرش مسئولیت می‌گریزیم؟ این حالت طفولیت از کجاست؟"

فریدون هویدا در ۸۲ سالگی در ایالت ویرجینیای آمریکا درگذشت.