موضوع سرکوب معترضان ایران در نشست شورای عالی حقوق بشر
۱۴۰۱ اسفند ۷, یکشنبه
آنتونیو گوترش، دبیرکل سازمان ملل متحد روز دوشنبه ۲۷ فوریه (۸ اسفند) در گشایش طولانی‌ترین نشست شورای عالی حقوق بشر سازمان ملل حضور خواهد یافت. در این نشست وزیر امور خارجه جمهوری اسلامی، نماینده ارشد روسیه و دیپلمات‌های بلندپایه آلمان و فرانسه و شمار زیادی رهبران کشورها شرکت خواهند داشت.
به اینستاگرام دویچه وله فارسی بپیوندید
به گزارش آسوشیتدپرس، نشست بیش از پنج هفته‌ای شورای عالی حقوق بشر در حالی آغاز می‌شود که جهان با نگرانی‌های حقوقی از جمله جنگ روسیه در اوکراین، سرکوب مخالفان در روسیه و بلاروس، خشونت‌های جدید میان فلسطینی‌ها و اسرائیلی‌ها و تلاش‌ها برای تحکیم توافق صلح در اتیوپی و پایان دادن به دو سال درگیری میان دولت ملی و شورشیان تیگرای دست و پنجه نرم می‌کند.
کمیته حقیقتیاب سازمان ملل در مورد سرکوب معترضان در ایران در ۲۹ آذر ۱۴۰۱ به ریاست سارا حسین از بنگلادش تشکیل شد. این کمیته قرار است دربارهٔ نقض حقوق بشر توسط جمهوری اسلامی ایران در سرکوب این خیزش اعتراضی تحقیق کند. دیگر اعضای کمیته "شهین سردار علی" از پاکستان و "ویویانا کرستیسویک" از آرژانتین هستند.
شورای حقوق بشر سازمان ملل پیش از آن با تصویب قطعنامه‌ای، سازوکار ویژه‌ای را برای راستی‌آزمایی و حقیقت‌یابی درباره کشتار و سرکوب معترضان جنبش اعتراضی جاری در ایران تعیین کرده بود.
بر اساس این مصوبه، رئیس شورای حقوق بشر موظف شد که به شکل مستقل، کار تحقیق و ثبت موارد نقض حقوق بشر در ایران را از روز ۲۵ شهریور (۱۶ سپتامبر) برعهده بگیرد.
ناصر کنعانی، سخنگوی وزارت خارجه جمهوری اسلامی پیشاپیش گفتە بود که این کشور با کمیته حقیقتیاب شورای عالی حقوق بشر سازمان ملل متحد همکاری نخواهد کرد.
بیشتر بخوانید: جان دوباره دادخواهی ایرانیان با کمیته حقیقتیاب مستقل سازمان ملل
این شورا که از ۴۷ کشور عضو تشکیل شده است، مجموعه گسترده‌ای از موضوعات حقوق بشری، از جمله تبعیض، آزادی مذهب، حق تأمین مسکن یا تأثیر مخرب تحریم‌های اقتصادی علیه دولت‌ها و بازتاب آن بر زندگی مردم عادی، و همچنین وضعیت حاکم بر کشورهایی مانند افغانستان، سوریه، میانمار، نیکاراگوئه و سودان جنوبی مورد بررسی قرار می‌دهد. این شورا به طور معمول سه بار در سال تشکیل جلسه می‌دهد.
طرفداران فعالیت این شورا می‌گویند که این سازمان حقوق بشر مستقر در ژنو به عنوان یک جایگاه دیپلماتیک اهمیت ویژه‌ای یافته است، زیرا شورای امنیت سازمان ملل متحد در نیویورک در سال‌های اخیر به دلیل شکاف بزرگ میان جناح‌بندی‌های پنج عضو دائمی آن دچار اختلاف فزاینده‌ای است: چین و روسیه از یک طرف، و بریتانیا، فرانسه و ایالات متحده آمریکا از سوی دیگر.
گفته می‌شود، پس از سخنرانی‌های گوترش و روسای جمهوری‌های کنگو، مونته‌نگرو و کلمبیا، در روز دوشنبه همچنین به ترتیب آنالنا بربوک، وزیر خارجه آلمان، حسین امیرعبداللهیان وزیر امور خارجه جمهوری اسلامی و کاترین کولونا، وزیر خارجه فرانسه سخن خواهند راند. کوین گانگ، وزیر خارجه چین، قرار است بیانیه‌ای را به صورت ویدئویی بیان کند.
بیشتر بخوانید: جمهوری اسلامی با کمیته حقیقتیاب همکاری نمی‌کند
این سفر امیرعبداللهیان به ژنو، در پی اعتراضات مردمی در ایران صورت می‌گیرد که پس از مرگ مهسا (ژینا) امینی ۲۲ ساله در بازداشتگاه وزارت ارشاد جمهوری اسلامی در شهریور ماه در ایران سراسر کشور را در بر گرفت و بیش از ۵۰۰ کشته برجای گذاشت. دست‌کم ۱۴هزار نفر در این اعتراضات بازداشت شدند. تعدادی از گروه‌های اپوزیسیون ایران از نمایندگان کشورهای گوناگون خواسته‌اند که هنگام سخنرانی عبداللهیان به نشانه اعتراض به سرکوب معترضان در ایران، سالن را ترک کنند.
هیلل نویر، مدیر اجرایی دیدبان سازمان ملل نیز پیش از این از وزرای خارجه تمامی کشورها خواسته بود که در نشست شورای حقوق بشر سازمان ملل در واکنش به برخورد جمهوری اسلامی ایران با معترضان و سرکوب آنان سخنرانی حسین امیرعبداللهیان، وزیر خارجه ایران را تحریم و هنگام این سخنرانی تالار را ترک کنند.
مسکو قرار است از زمان تعلیق عضویت روسیه در شورا در سال گذشته، نماینده‌ای بلندپایه اعزام کند. سرگئی ریابکوف، معاون وزیر امور خارجه که بیشتر به دلیل تخصص‌اش در امور دفاعی شهرت دارد، قرار است روز پنجشنبه دوم مارس در این نشست شرکت کند. انتظار می‌رود که آنتونی بلینکن، وزیر امور خارجه ایالات متحده در همان روز از طریق پیام ویدئویی صحبت کند.
بیشتر بخوانید: سازمان ملل عضویت روسیه در شورای حقوق بشر را تعلیق کرد
یک سال پیش، به هنگام سخنرانی ویدئویی سرگئی لاوروف، وزیر امور خارجه روسیه از طریق ویدئو، شمار زیادی از دیپلمات‌ها از تالار شورا خارج شدند تا مخالفت خود را با تهاجم چند روز قبل روسیه به اوکراین اعلام کنند. او ابتدا قرار بود شخصا در این مراسم شرکت کند، اما بسیاری از کشورهای غربی پس از تهاجم نظامی روسیه، حریم هوایی خود را به روی پروازهای روسیه بسته بودند.
بیشتر بخوانید: مستندسازی جنایات جنگی روسیه در اوکراین در کمیسیون سازمان ملل
به گزارش آسوشیتدپرس، در این جلسه، ایالات متحده احتمالا تلاش خواهد کرد تا چین را به خاطر سابقه‌اش در مسائل مربوط به سرکوب فعالان دموکراسی‌خواه در هنگ‌کنگ، نگرانی‌های طولانی مدت در مورد تبت، و سرکوب‌ها در منطقه غربی سین‌کیانگ، تحت فشار قرار دهد. میشل باشله، رئیس پیشین شورای عالی حقوق بشر سازمان ملل متحد، پاییز گذشته، تنها چند دقیقه قبل از ترک مقام خود، گزارشی تندی را علیه نقض حقوق بشر در چین منتشر کرد.
بیشتر بخوانید: گزارشگر سازمان ملل چین را به برده‌داری اویغورها متهم کرد
میشل تیلور، سفیر آمریکا در این شورا گفت: «ما همچنان به آزار و اذیت مستندشده در مورد اویغورها و سایر گروه‌های اقلیت‌های قومی و مذهبی در سین‌کیانگ توسط جمهوری خلق چین اشاره خواهیم کرد. ما به سادگی از کنار این موارد نخواهیم گذشت.» او افزود، در حال حاضر نمی‌تواند بگوید آمریکا چه برنامه‌ای برای این نشست دارد، "اما می‌توانم به شما بگویم که ما در حال گفت‌وگوهای فشرده در این زمینه هستیم".
گفته می‌شود، دیپلمات‌های غربی می‌خواهند ببینند فولکر ترک، رئیس جدید شورای عالی حقوق بشر سازمان ملل، چه لحنی در مورد نقض حقوق بشر در چین اتخاذ خواهد کرد. او قرار است بلافاصله بعد از آنتونیو گوترش سخنرانی کند.
به کانال تلگرام دویچه وله فارسی بپیوندید
از جمله موارد دیگر دستور کار، تمدید احتمالی دوره کاری تیم‌های کارشناسان موسوم به کمیسیون تحقیق در مورد تأثیر تهاجم روسیه به اوکراین و تلاش اتیوپی برای پایان دادن به مأموریت تیم بازرسان منتخب شورا خواهد بود که به دنبال مسائل حقوقی مربوط به درگیری با شورشیان تیگری بوده‌اند.