موافقت اکثریت اعضای شورای امنیت با تحریمها
۱۳۸۹ اردیبهشت ۳۱, جمعهدر جدیدترین واکنش مسئولان جمهوری اسلامی به مناقشه اتمی، محمدرضا باهنر، نایب رئیس مجلس، در گفتوگویی با خبرگزاری ایسنا اعلام کرد که در صورت برقراری تحریمهای جدید در شورای امنیت سازمان ملل متحد، جمهوری اسلامی خود را به رعایت تفاهمنامه سهجانبه اتمی مقید نخواهد دید.
وی تصریح کرد: «اين احتمال وجود دارد كه قطعنامه جديدی عليه ايران صادر شود، ولی ما اعلام كرديم كه اگر قطعنامهای صادر شود، تعهدات ما در آن بيانيه كاملا منتفی میشود. ما اعلام كرديم اگر شرطهايی كه در بيانيه سهجانبه قرار دادهايم اعمال نشود، مساله انتقال سوخت منتفی میشود. ما خود كليد تهيه سوخت ۲۰ درصد را قبلا زده بوديم و گاز اين موضوع را بيشتر میكنيم و با سرعت بيشتر پيگيری خواهيم كرد.»
ایران در هفته گذشته با مشارکت و میانجیگری ترکیه و برزیل تفاهمنامهای ده مادهای را به امضا رساند که برطبق آن آمادگی خود برای مبادله سوخت اتمی در خارج را اعلام کرده بود.
باهنر دربارهی جایگاه تفاهمنامه سهجانبه افزود: «بعضی وقتها برخی از كارهای خوبی در كشور انجام میشود، ولی آنقدر تعريف میشود كه اين احساس ايجاد میشود كه خدایی نكرده اقرار به جهل شده است. البته بايد از كارهای خوبی كه صورت میگيرد تقدير و تشكر كنيم ولی نبايد كارها را بيش از حد بزرگ كنيم؛ مثلا میبينيم روزنامههای افراطی تيتر میزنند دشمن مات شد. اين خبرها نيست؛ نبايد بيش از حد كارها را بزرگ كرد.»
این تفاهمنامه بر خلاف انتظارات ایران، تاکنون سبب توقف فعالیتهای کشورهای غربی برای تصویب تحریمها نشده است. اغلب کشورهای غربی، عقبنشینی ایران را تنها راهکاری برای مقابله با تحریمهای جدید ارزیابی میکنند و همچنان خواهان برقراری تحریمهای شدیدتر علیه جمهوری اسلامی هستند.
تحرکات دیپلماتیک اخیر نشانه نگرانی رهبران ایران است
رابرت گیتس، وزیر دفاع آمریکا، ضمن ابراز امیدواری از موفقیت تدابیر بینالمللی گفت، برقراری تحریمهای جدید در شورای امنیت علیه جمهوری اسلامی، میتواند تهران را مجبور به توقف روند غنیسازی اورانیوم کند. وی تحریمهای جدید در شورای امنیت و فشارهای مستقل کشورهای غربی را مکمل یکدیگر دانست و اقدامات جدید جامعه جهانی را در جهت انزوای هرچه بیشتر ایران ارزیابی کرد.
وی با اشاره به چارچوب حقوقی تحریمها تصریح کرد که این اقدامات تنبیهی به کشورها و سازمانهای بینالمللی، نظیر اتحادیه اروپا، این امکان را خواهد داد که موثرتر از گذشته فشارهای خود بر ایران را افزایش دهند.
پیشنویس قطعنامه جدید علیه جمهوری اسلامی در روز سهشنبه (۱۸ مه) به اعضای شورای امنیت داده شده و به گفته محافل دیپلماتیک در نیویورک، هر پنج عضو دائمی شورای امنیت (آمریکا، روسیه، چین، فرانسه و بریتانیا) با مفاد این پیشنویس موافقت دارند. ناظران سیاسی نیز تایید میکنند که اکثریت اعضای شورای امنیت با تصویب تحریمها علیه ایران مخالفتی ندارند.
رابرت گیتس با اشاره به ناتوانی تحریمهای گذشته، تحرکات دیپلماتیک اخیر ایران را نشانهی نگرانی رهبران جمهوری اسلامی از برقرار تحریمهای جدید خواند. وی تلاش ایران برای جلب همکاری کشورهای ترکیه و برزیل را در این راستا ارزیابی کرد و به مهمانی شام جمهوری اسلامی برای اعضای شورای امنیت در نیویورک اشاره کرد.
سه کشور مخالف تصویب تحریمها در شورای امنیت هستند
به گفته برنار کوشنر، وزیر امورخارجه فرانسه، برزیل، ترکیه و لبنان سه کشوری هستند، که با تصویب تحریمهای جدید علیه ایران در شورای امنیت سازمان ملل متحد مخالفاند. وزیر امورخارجه فرانسه روز پنچشنبه (۲۰ مه) در جمع خبرنگاران گفت: «فکر میکنم، متن پیشنهادی تصویب خواهد شد، اما نمیتوانم با اطمینان بگویم. هیچکس نمیتواند با اطمینان بگوید.»
وزیر امورخارجه جمهوری اسلامی مدعی شده بود که تصویب تحریمها علیه ایران شانسی در شورای امنیت نخواهد داشت و کشورهای حامی تحریمها را تنها اقلیتی در شورای امنیت خوانده بود.
SE/BM