قدرت‌های غربی: ایران درباره لغو مجوز بازرسان تجدیدنظر کند
۱۴۰۲ شهریور ۲۸, سه‌شنبه
آلمان، فرانسه، بریتانیا و آمریکا از جمهوری اسلامی خواستند تا "فورا" از تصمیم خود برای لغو مجوز فعالیت تعدادی از کارشناسان و بازرسان آژانس بینالمللی انرژی اتمی صرف‌نظر کند. این کشورها شامگاه دوشنبه (۱۸ سپتامبر) در بیانیه‌ای مشترک این اقدام ایران را موجب تضعیف عملکرد آژانس دانسته و تأکید کردند تهران "باید فورا تعلیق بازرسی‌ها را لغو کرده و به طور کامل با آژانس همکاری کند تا بازرسان آژانس بتوانند تضمین‌هایی به دست بیاورند که برنامه‌های هسته‌ای ایران منحصرا اهداف صلح‌آمیز دارند."
رافائل گروسی، مدیرکل آژانس بینالمللی انرژی اتمی به تازگی اعلام کرد ایران با لغو مجوز شماری از بازرسان این سازمان تصمیمی "نامتناسب و به شکل غیرمترقبه‌ای یک جانبه" اتخاذ کرده و این اقدام توانایی‌های آژانس برای راستی‌آزمایی برنامه هسته‌ای جمهوری اسلامی را به طور "مستقیم و شدید" تحت تأثیر قرار می‌دهد.
گروسی گفته بود لغو مجوز، فعالیت‌ها یک سوم اعضای تیم بازرسان را شامل می‌شود و بازرسانی که مجوز فعالیت آنها لغو شده‌اند، از مجرب‌ترین کارشناس آژانس با دانش و آگاهی منحصر‌به‌فرد در زمینه فناوری غنی‌سازی بوده و تا پیش از این در تأسیسات غنی‌سازی جمهوری اسلامی که تحت پادمان‌های آژانس بینالمللی قرار دارند، در زمینه‌راستی‌آزمایی فعالیت داشتند.
این چهار کشور با اشاره به گسترش فعالیتهای هسته‌ای ایران گفته‌اند تهران با سنگ‌اندازی در مقابل فعالیتهای آژانس، "عمدا مانع برنامه‌ریزی و اجرای عادی راستی‌آزمایی و فعالیتهای نظارتی آژانس می‌شود."
بخوانید: اتحادیه اروپا: ایران فورا در لغو مجوز بازرسان آژانس بازنگری کند
بریتانیا، فرانسه، آلمان و آمریکا در این بیانیه مشترک بر حمایت خود از آژانس تأکید کرده و نوشته‌اند تصمیم تهران برای لغو مجوز بازرسان در شرایطی گرفته است که "آژانس بینالمللی انرژی اتمی پرسش‌های جدی، دیرینه و حل‌نشده‌ای در رابطه با مواد و فعالیتهای هسته‌ای اعلام‌نشده در ایران دارد که تهران طی بیش از چهار سال گذشته، نتوانسته به آنها پاسخ دهد."
درخواست گروسی برای دیدار با رئیسی
همزمان با انتشار این بیانیه، رئیس آژانس بینالمللی انرژی اتمی روز دوشنبه گفت برای منصرف کردن ایران از تصمیم اخیر خود، خواستار دیدار با ابراهیم رئیسی در حاشیه مجمع عمومی سازمان ملل شده است. به گفته گروسی او در نامه‌‌ای به رئیس‌جمهور ایران خاطرنشان کرده که دیدار و گفت‌وگو با او در مورد لغو مجوز بازرسان که برخی از آنها "جزو بهترین‌و مجرب‌ترین" کارشناسان آژانس بوده‌اند، "دارای اهمیت زیادی" است.
گروسی در مصاحبه‌ای با خبرگزاری آسوشیتدپرس گفت که در انتظار دریافت پاسخ به نامه خود بسر می‌برد. او این اقدام جمهوری اسلامی را "گامی در جهت نادرست" توصیف و اضافه کرد ایران این حق را دارد که تعیین کند چه کسی اجازه ورود به این کشور را دارد اما او نمی‌فهمد چرا تهران مجوز "تعداد زیادی" از بازرسان را لغو می‌کند که این امر به مراتب "کار او را دشوارتر می‌کند."
بخوانید: گروسی: هیچ پیشرفتی در اجرای توافقات با ایران حاصل نشده است
گروسی گفت: «به دست آوردن تخصص برای بازدید از تأسیسات پیشرفته و پیچیده غنی‌سازی اورانیوم با هزاران آبشار [سانتریفیوژ] و تعداد زیادی لوله و لوله‌کشی کاری بسیار دشوار و مستلزم تجربه زیادی است. برای همین وقتی شروع به محدود کردن آن می‌کنید، مجبورم که بگویم این کار خوبی نیست و به آن خاتمه دهید.»
ایران پیش‌تر در واکنش به انتقاد شدید غرب از لغو مجوز بازرسان آژانس گفته بود علت اخراج این افراد اقدامی تلافی‌جویانه نسبت به "تلاش آمریکا و کشورهای اروپایی عضو برجام" برای "سوءاستفاده از فضای شورای حکام جهت مقاصد سیاسی خود" بوده است.
گروسی در جریان نشست فصلی شورای حکام هشدار داده بود که عدم پایبندی به تعهدات اتمی برای جمهوری اسلامی تبدیل به "یک روال عادی" شده است.