سینمای آلمان در نیویورک
۱۳۸۹ بهمن ۴, دوشنبه"سینمای وایمارـ رویاها و کابوسها"، عنوان نمایشگاهی است که چندی است در موزهی هنر مدرن نیویورک برپا شده و به تاریخچهی سینمای آلمان بین سالهای ۱۹۱۹ تا ۱۹۳۳ میپردازد. در این نمایشگاه بیش از ۷۵ فیلم آلمانی دورهی وایمار نشان داده میشود. در مراسم گشایش این نمایشگاه، هنرپیشهی ۹۸ سالهی آلمانی، مارتا اگرت (Marta Eggert) نیز شرکت داشت. این بازیگر قدیمی در سال ۱۹۳۲، برای نخستین بار در فیلم "آبی آسمان"، به کارگردانی ویکتور یانسون (Victor Janson)، بازی کرده است.
به گفتهی مدیر هنری این نمایشگاه، ابرهارد یونکرزدورف (Eberhard Junkersdorf)، نمایش فیلمهای ساخته شده در "جمهوری وایمار" از این جهت که تأثیر سینماگران آلمانی بر کارگردانان و نیز جهان سینما را به نمایش میگذارد، اهمیت بارزی دارد. "بنیاد مارناو" که دفتر آن در ویسبادن آلمان است، و موزهی "هنر مدرن" نیویورک، مسئولیت برگزاری این نمایشگاه را به عهده داشتهاند.
فیلمهای هالیوودی ـ آلمانی
موزهی هنر مدرن نیویورک، در گردآوری آثار سینمایی جهان از شهرت ویژهای برخوردار است. پایهگذاران این موزه از سالهای دههی ۱۹۳۰ به گردآوری تولیدهای سینمایی، از جمله فیلمهای آلمانی پرداختند. این گنجینههای سینمایی نشان میدهند که بسیاری از ژانرهایی که امروزه زیر عنوان "فیلمهای هالیوودی" معروف شدهاند، ساختهی دست و ابتکار کارگردانان آلمانی بودهاند.
فیلمهای تخیلی، هولناک، فیلمهای ماجراجویانه و جنایی، از ژانرهایی هستند که کارگردانان آلمانی آنها را برای نخستین بار ابداع کردند. از جمله فریدریش ویلهلم مورنا (Friedrich Wilhelm Murnau) در سال ۱۹۲۲ فیلم "سنفونی وحشت در پنج پرده" را ساخت و فریتس لانگ (Fritz Lang) با فیلم صامت "دکتر مابوس"، در سال ۱۹۲۱ ـ ۱۹۲۲، ژانر فیلم جنایی را آفرید. هم او در سال ۱۹۲۵ ـ ۱۹۲۶ فیلم تخیلی "متروپولیس" را که نخستین فیلم صامت سینمای اکسپرسیونیستی آلمان و جهان است، به بازار عرضه کرد. بیشتر این فیلمها، پس از نمایش در آلمان ـ اروپا، در سینماهای نیویورک هم نشانداده شدند. این فیلمها بعدها، الهامبخش سینماگران مدرن آمریکایی برای ساختن فیلمهای سرگرمکننده و مردم پسند "هالیوودی" بودند.
در نمایشگاه "سینمای وایمارـ رویاها و کابوسها"، همچنین آثار کمتر مشهور سینمای آلمان نیز به نمایش در آمدهاند. توماس تسایپلت، (Thomas Zeipelt)، مدیر "بنیاد مارناو" در این رابطه میگوید که برخی از فیلمها، حتی برای نخستین بار در آمریکا نشان داده میشوند. چون: «علاقهی مردم آمریکا به سینمای آلمان و فرهنگ سینمایی آن، در حال حاضر بسیار زیاد است.» فیلم کمدی موفق "آن سه پمپبنزینی"، فیلم انتقادی ـ اجتماعی "خیابان"، از کارل گرونه (Karl Grune) و "پلههای پشتی"، ساخته شده در سال ۱۹۲۱ از جملهی این فیلمها هستند.
اصل آلمانی فیلم "ویکتور/ویکتوریا"
فیلمهای آلمانیای که به ژانرهای کمدی و موزیکال تعلق دارند، همچنین از آثاری هستند که در این نمایشگاه گردآوری شدهاند. ژانر فیلمهای موزیکال ـ کمدی آلمانی، بهویژه به یاد تماشاگران آمریکایی میاندازد که این ژانر هم از ابتکارهای کارگردانان آمریکایی نیست: فیلم "ویکتور و ویکتوریا" که راینهولد اشونتسل (Reinhold Schünzel) در سال ۱۹۳۳ تهیه کرد، در واقع نسخهی آلمانی الهامبخش کارگردان آمریکایی بلیک ادواردز (Blake Edwards) است که در سال ۱۹۸۲ فیلم موفق "ویکتور/ویکتوریا" را ساخت.
نمایشگاه "سینمای وایمارـ رویاها و کابوسها"، تا ۱۷ ماه مارس در نیویورک دایر است.