تشدید درگیریهای قومی و مذهبی در عراق
۱۳۸۶ خرداد ۲۴, پنجشنبه
در حالی که سران آمریکا و عراق انفجار دیروز را به القاعده و هواداران صدام نسبت می‌دهند، عده‌ای اشغالگران را عامل این واقعه می‌دانند. در بیانیه‌هایی که در ایران صادر شده، گرچه درباره مسئول این حادثه نظر یکسانی وجود ندارد، همه بر ضرورت جلوگیری از تشدید اختلاف‌های قومی و مذهبی تاکید دارند.
صبح چهارشنبه، ۲۳ خرداد، دو انفجار پی در پی به ویرانی گل‌دسته‌های طلایی حرم امامان شیعه، هادی و حسن عسگری در سامرا انجامید. نوری المالکی نخست وزیر عراق این انفجارها را به القاعده و هواداران صدام نسبت داده و برخی از رهبران شیعه، آمریکا و دولت عراق را سرزنش می‌کنند در حفاظت از مراکز مذهبی مسئولانه عمل نکرده‌اند.
رهبر شیعیان عراق آیت‌الله سیستانی، علما و برخی دیگر از رهبران گروه‌های شیعه ضمن محکوم کردن انفجارهای روز گذشته مردم را به خویشتنداری دعوت کرده‌اند و توصیه می‌کنند از انجام اقدام‌های تلافی‌جویانه خودداری کنند. حتا رهبر تندروی شیعه مقتدا صدر که معتقد است اشغالگران در این ماجرا دست داشته‌اند طرفداران خود را به آرامش و پرهیز از مقابله به مثل دعوت کرده است.
به گزارش خبرگزاری قرآنی مقتدا صدر با صدور بیانیه‌ای، اعلام کرد «هیچ مسلمانی حاضر به انجام چنین كاری نمی‌شود و به طور قطع دست نیروهای اشغالگر عراق كه خواستار ایجاد تفرقه میان صفوف ملت عراق هستند، در كار است.» براساس آخرین گزارش‌ها، نمایندگان وابسته به جریان صدر در مجلس عراق، پس از انفجارهای سامرا، مشاركت خود در پارلمان را به حالت تعلیق درآوردند.
این دومین باری است که حرم دو امام شیعیان در سامرا تخریب می‌شود. اسفندماه سال ۸۴ در حمله‌ی مشابهی بخشی از گنبد این حرم ویران شد. ظاهرا پس از انفجارهایی که ۱۶ ماه پیش رخ داد نیروهای آمنیتی عراق کنترل شهر را بر عهده گرفتند و تدابیر ویژه‌ای برای حفاظت از مکان‌های مقدس شیعیان اتخاذ کردند.
این که به رغم حضور ماموران امنیتی عده‌ای موفق به بمب‌گذاری و تخریب بخش بزرگی از حرم شده‌اند راه را برای وارد کردن اتهاماتی به آنها و به نیروهای امریکایی که کنترل کل منطقه را بر عهده دارند هموار کرده است.
در پی انفجار نخست، عراق شاهد حمله‌های متعددی به مساجد اهل تسنن بود که به تشدید درگیریهای مذهبی و فرقه‌ای و بی‌ثباتی بیش از پیش این کشور انجامید. به دنبال انفجارهای دیروز دولت عراق جلسه‌های متعددی با رهبران شیعه و روسای صاحب نفوذ گروه‌های مختلف تشکیل داد و برای جلوگیری از افزایش تشنج‌ها در بغداد، سامرا و چند شهر دیگرمقررات منع رفت و آمد را به اجرا گذاشت. روز گذشته پس از وقوع انفجار تظاهرات خودجوش شیعیان با برخورد نیروهای امنیتی عراق روبرو شد.
انفجارهای روز گذشته در ایران با واکنش گسترده‌ی نهادها و شخصیت‌های سیاسی و مذهبی روبرو شد که عمدتا اشغالگران را مسئول و بعضا مسبب آن معرفی می‌کنند. گرچه لحن بیانیه‌ها، با هم تفاوتهایی دارند، همه بر ضرورت جلوگیری از درگیریهای قومی و مذهبی صریحا تاکید می‌کنند. سخنگوی وزارت امور خارجه محمد علی حسینی «اهمال اشغالگران در تامین امنیت اماكن مقدسه» را «سؤال برانگیز و مبهم» خوانده است.
رئیس جمهور محمود احمدی‌نژاد ضمن این که «اشغالگران را مسئول دستگیری و مجازات مسببان انفجار» خوانده به انها هشدار می‌دهد «كاری نكنید ما در منطقه تصمیمی بگیریم و كسی دلش نخواهد كوچك‌ترین كمكی به شما بكند.» [خبرگزاری قرآنی ایران، ۲۴ خرداد]
رئیس مجمع تشخیص مصلحت نظام هاشمی رفسنجانی در بیانیه‌ای عاملان انفجار دیروز را توطئه‌گرانی دانست که با این اقدام «حضور اشغالگران را توجیه» می‌کنند. روزنامه کیهان در یادداشتی که امروز در این باره منتشر کرده مدعی است «سرخط تروریسم در عراق دست خود آمریكایی‌هاست.»
آیت‌الله ناصر مکارم شیرازی عاملان حادثه‌ی دیروز را «مزدوران صهیونیست و اشغالگران» و از جمله بعثی‌ها می‌خواند و جامعه مدرسین حوزه علمیه قم در بیانیه‌ای «دست پلید استکبار و استعمار را در انفجارها» دخیل می‌داند. در این بیانیه آمده «ام‌الفساد سرزمین عراق، آمریكای جنایت پیشه و انگلیس خبیث است كه با طراحی و سازماندهی گروهك‌های فرقه‌گرا، متعصب و به دور از عقل و منطق، مسلمانان را دسته‌بندی كرده و با تجهیز آنان به انواع تسلیحات نظامی و اطلاعاتی، راه را برای ادامه اشغال و جنایت‌های خود مهیا می‌كنند.»
آیت‌الله نوری همدانی با دعوت از مسلمانان به وحدت و همدلی از آنها خواسته «تمام قوای خود را در راه اخراج اشغالگران که قدرت‌های استکباری و صهیونیستی می‌‌باشند، به کار بگیرند.» و آیت‌الله صافی گلپایگانی انفجارهای دیروز را توطئه‌ای می‌داند که هدفش ایجاد تفرقه میان مسلمانان است.
به رغم هشدارها و توصیه‌های علمای ایران و عراق در پرهیز از درگیریهای قومی و مذهبی، از عراق خبر می‌رسد که در حوالی بغداد درگیریهای پراکنده‌‌ای میان گروه‌های سنی و شیعه رخ داده و ۹ مسجد اهل تسنن به آتش کشیده شده است.
بهزاد کشمیری‌پور، گزارشگر صدای آلمان در تهران