ترجیح کاربران ایرانی در استفاده از ای-میلهای خارجی
۱۳۹۳ شهریور ۲۴, دوشنبهتلاش برای راهاندازی اینترنت ملی و سرویسهای پست الکترونیک ایرانی، از جمله اقدامات وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات در دولت گذشته بود. در حال حاضر بنا به اظهارات مسئولان جمهوری اسلامی، بیش از ۹۵ درصد کاربران ایرانی هچنان از سرویسهای پست الکترونیک خارجی مانند یاهو وجیمیل استفاده میکنند.
به گزارش خبرگزاریهای ایرانی، در روزهای گذشته اعلام شده که اسامی ۵ میلیون کاربر گوگل همراه با رمز آنها از طریق یک سایت روسی منتشر شده است. در این فهرست منتشر شده تعداد آدرسهای متعلق به ایرانیان هم کم نبوده است.
باوجود مشکلات پیشروی کاربران ایرانی در خصوص استفاده از پستهای الکترونیک جیمیل و یاهو، اما همچنان کاربران ایرانی ترجیح میدهند از خدمات این شرکتها بهره بگیرند. تاکنون اقبال چندانی نسبت به سرویسهای پست الکترونیک ایرانی همچون "سلام"، "یاحق"، "فجر"، "چاپار" و ... صورت نگرفته است.
محدودیتهای یاهو و جیمیل برای کاربران ایرانی
کاربران ایرانی در بهکارگیری سرویسهای خارجی چون یاهو و جیمیل هم با مشکلاتی روبرو بودهاند. بهعنوان مثال شهریورماه گذشته، در پی تحریمهای جهانی علیه ایران، سرویس یاهو امکان ثبت ای-میل برای کاربران ایرانی را مسدود کرد. شرکت جیمیل هم در مواردی خدماتش را بر روی کاربران ایرانی بهطور موقت مسدود کرده بود.
از آن پس ایرانیان ناچار بودند با ثبت نام سایر کشورها، از خدمات این شرکت بهره ببرند. چنین محدودیتهایی هم نتوانست بر میزان استفاده کاربران برای استفاده از سرویسهای ایرانی و کاهش مراجعه به سرویسهای خارجی تاثیری داشته باشد.
با وجود این محدودیتها، شرکتهای ایرانی تلاش زیادی برای جذب کاربران ایرانی داشتند اما سختگیریهای پیش روی ثبتنام و یا فعال سازی سرویس، تقاضای اطلاعات زیاد از کاربر به هنگام ساختن ای-میل و محدودیتهایی از این دست سبب شد تا کاربران ایرانی روی خوشی به این سرویسها نشان ندهند.
درحال حاضر سرویسهای پست الکترونیکی ایرانی زیادی در دسترس کاربران اینترنت وجود دارد اما در حدود ۵ درصد از کاربران ایرانی از این سرویسها استفاده میکنند.
هشدار نسبت به وضعیت ایمیلهای موسوم به ملی
سال گذشته دستگاههای اجرایی کشور ملزم به استفاده از ای-میلهای ایرانی شدند. در همین زمینه جمعی از فعالان فضای مجازی کشور نسبت به کیفیت این ای-میلها واکنش نشان دادند. آنان در قالب بیانیهای با عنوان «هشدار نسبت به وضعیت ای-میلهای موسوم به ملی» به انتقاد از پستهای الکترونیکی ایرانی پرداختند.
در بخشی از این بیانیه آمده بود: «اگرچه در ضرورت راهاندازی سرویسهای ای-میل داخلی تردیدی برای متخصصان وجود ندارد، اما دستورالعمل جدید وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات مبنی بر الزامی بودن استفاده از سه سرویس پست الکترونیک معرفی شده که قطعا نه شایسته عنوان ملی هستند و نه حتی میتوان آنها را تولید داخلی محسوب کرد، بسیار نگرانکننده و سوالبرانگیز است.»
همچنین سال گذشته رئیس وقت سازمان فناوری اطلاعات از تلاش برای راه اندازی ای-میل و موتورهای جستوجویی با نام فخر و فجر خبر داده بود. او از اعلام آمادگی برخی شرکتهای بزرگ برای سرمایهگذاری در این طرحها خبر داده بود که البته تغییر دولت و مدیران دیگر جایی برای پیگیری این طرح باقی نگذاشت.
نصرالله جهانگرد، رییس فعلی سازمان فناوری اطلاعات در ارتباط با بحث ای-میلهای بومی به ایسنا گفت: «چندین موتور جستوجو و سیستم عامل و ایمیل بومی طراحی شده که ما برای توسعهی آنها برنامههایی در دست داریم. اکنون چند ای-میل سرور راه افتاده که هر یک از آنها بار ترافیکی خاص خود را دارند. در این میان ما هم افراد را ترغیب میکنیم اما هیچ الزام و اجباری برای هیچ گروهی وجود ندارد، در واقع ما تنها به ظرفیتهای آنها کمک میکنیم تا مردم جذب شوند، اما جذب کاربران بستگی به توان رقابت این شرکتها دارد.»
آیا شنود اطلاعات ای-میلهای داخلی ممکن است؟
الزامی بودن ثبت اطلاعاتی چون کدملی، شماره شناسنامه، آدرس محل سکونت و مواردی از این دست در هنگام ساختن ای-میل در برخی سرویسهای ایرانی نگرانیهای زیادی را در زمینه امنیت اطلاعات و کنترل ایمیلها در میان کاربران ایجاد میکند.
اغلب کاربران ایرانی با این سوال مواجه بودهاند که آیا ای-میلهای ایرانی در داخل کشور کنترل نمیشوند؟
مرتضی براری، قائم مقام وقت وزیر ارتباطات خاطرنشان کرده بود که نظام جمهوری اسلامی سیاستی مبنی بر شنود ایمیلها ندارد.
اسماعیل رادکانی، معاون گسترش سازمان فناوری اطلاعات هم در گفتوگویی با ایسنا به نوعی خیال کاربران را راحت کرده و اذعان کرده بود که اطلاعات کاربران این دسته ای-میلها تنها با حکم قضایی قابل دسترس خواهد بود.
از زمان آغاز به کار دولت جدید تاکنون، کاربران ایرانی در زمینه دسترسی به ای-میلهای خارجی با مشکلات کمتری مواجه بودهاند.