تبدیل „رویای آمریکایی“ به کابوس آمریکایی

آزمایش خطرناک

روزنامه‌ی آلمانی فرانکفورتر روندشاو، درباره‌ی بحران بانکی آمریکا می‌نویسد: «این آزمایش بسیار خطرناکی است که آمریکایی‌ها به بقیه‌ی جهان تحمیل می‌کنند. آن‌ها به دلایل ایدئولوژیک نمی‌خواهند بار دیگر بانکی را با پول مالیات‌دهندگان نجات دهند و دولتی کنند. ولی پیامدهای چنین امری آنچنان هزینه‌ی دربرخواهد داشت که بسیاری حتا جرئت تصور آن را ندارند. ولی آمریکایی‌ها این ریسک بزرگ را می‌پذیرند. چه کسی حاضر است امروزه داوطلبانه به یک بانک آمریکایی پول قرض بدهد؟ برای مسئولان امور مالی در اروپا راه دیگری باقی نمی‌ماند جز آن که دیگران را آرام سازند و امیدوار باشند. ولی هیچکس نباید شگفت‌زده شود اگر به‌زودی بانک‌های مرکزی مستقیما در بازارهای مالی دخالت و از دلار پشتیبانی کنند، یا جلوی فروریزی بازارهای سهام را بگیرند».

فروریزی زنجیره‌ای

روزنامه‌ی ایتالیایی لا رپوبلیکا، چاپ رم به ورشکست شدن دو بانک بزرگ سرمایه‌گذاری در آمریکا پرداخته است: «این سوی دیگر "رویای آمریکایی"، "کابوس آمریکایی" است. فاجعه‌ی بانک لمن دو هفته پس از نجات دو بانک مهم وام مسکن، یعنی فردی مک و فانی می، توسط دولت آمریکا باعث سرآسیمگی در صنایع مالی شده است، زیرا صنایع بانکی خود را آسیب‌ناپذیر می‌دانستند، ولی اکنون شاهد فروریزی‌بانکی در پی بانک دیگر هستند. این نمونه‌ای برای پیروزی و فاجعه‌ی گریزناپذیر و ضروری در یک نظام اقتصادی و مالی بی‌رحم است که گدا را به میلیاردر و با همان شتاب میلیاردر را به گدا تبدیل می‌کند».

نیروهای ویرانگر

روزنامه‌ی سوییسی تاگس‌آنتسایگرز چاپ زوریخ در باره‌ی بحران در بازارهای مالی آمریکا می‌نویسد: «بحران مالی‌ای که یک سال پیش بروز کرد، ابعاد تازه‌ای به خود گرفته است. پس از رویدادهای دراماتیک روز دوشنبه، ۱۵ سپتامبر، نظام مالی جهان به گونه‌ای که تا سال ۲۰۰۷ حاکم بود، دیگر بازنخواهد گشت. جابه‌جایی‌های پایه‌ای در جهان بانک‌ها بزرگ‌تر از آن و نیروهای آزادشده از این جابه‌جایی‌ها ویرانگرتر از آن هستند که چنین بازگشتی را ممکن سازند. ابعاد این آسیب چنان عظیم است که وزیر دارایی آمریکا، یعنی بزرگ‌ترین قدرت اقتصادی جهان نیز نمی‌تواند از صندوق دولت آن را ترمیم کند. هنری پاولسون نیز به موقع متوجه این مساله شد. زمان آن رسیده بود که او خط روشنی ترسیم کند».

کاهش نفوذ آمریکا

روزنامه‌ی فرانسوی لا رپبلیک د پیرنه در تفسیر خود، بحران مالی در وال‌استریت را نشانه‌ی کاهش نفوذ آمریکا در جهان ارزیابی می‌کند: «امروز بزرگ‌ترین چرخش، افول نسبی ایالات متحده‌ی آمریکاست. البته اینکه مرکز اقتصادی دیگری مانند چین یا هند جای آمریکا را بگیرد، امری فوری نیست. ولی نفوذ فزاینده‌ی آسیا توقف‌ناپذیر است. ایالات متحده‌ی آمریکا نشان می‌دهد که در مسائلی که به این کشور مربوط می‌شود از کوری باورنکردنی‌ای رنج می‌برد. کارزار انتخابات ریاست‌جمهوری هم این استنباط را برنمی‌انگیزد که آمریکایی‌ها می‌خواهند واکنش نشان دهند. آمریکا به استقبال یک رکود ژرف اقتصادی می‌رود و اروپا نیز از این بابت آسیب خواهد دید».

شکاف در ستون‌های اصلی

روزنامه‌ی اسپانیایی ال پریودیکو، چاپ بارسلون درباره‌ی ورشکستگی دو بانک بزرگ آمریکایی می‌نویسد: «این بار هم مانند سال پیش است، ولی بدتر. وقتی در اوت ۲۰۰۷ بحران مستغلات، سیستم بانک‌های آمریکایی را به لرزه انداخت، از شکافی در دیوارهای جنبی ساختمان سخن گفته شد. گفتند مادامی که دیوارهای حامل پابرجا هستند، فروریختن دیوارهای جنبی خطر چندانی ندارد. اکنون در خود ستون‌های اصلی شکاف ایجاد شده است. این مساله نشان می‌دهد که سیاست نومحافظه‌کاران، برای خودتنظیم‌سازی کامل سیستم بانکی جهان، مصیبت‌بار بوده است. حال این پس‌اندازکنندگان و مالیات دهندگان هستند که باید هزینه‌ی آن را بپردازند. این کاری غیراخلاقی است، ولی هر بار که بانکی درهم می‌شکند، باید این مساله را یادآوری کرد».