بهنود و سعید اعدام نمیشوند!
۱۳۸۷ خرداد ۲۱, سهشنبهپیگیریهای مدافعان حقوق بشر، حقوق کودک و حمایت شماری از افراد انساندوست برای جلوگیری ازاعدام دو جوان در تهران به نتیجه رسید. احکام اعدام بهنود شجاعی و سعید جزی که قرار بود روز ۲۲ خرداد اجرا شود، با دستور رییس قوه قضاییه به مدت یک ماه به تعویق افتاد. محمد مصطفایی، وکیل مدافع این دو متهم، امروز بعد از ظهر موفق شد موافقت آیتالله شاهرودی را برای تعلیق یک ماهه این حکمها جلب کند.
محمد مصطفایی در گفتوگو با دویچهوله تاکید کرد که نفر سوم،محمد فدایی نیز روز ۲۲خرداد اعدام نخواهد شد زیرا تاریخ اجرای حکم اعدام او، اساسا پنجم تیرماه است. هنوز روشن نیست به چه دلیل محمد فدایی را از زندان رجاییشهر به عنوان اعدامی به قرنطینه زندان اوین منتقل کردهاند.
بهنود، سعید و محمد هر سه در حال حاضر ۲۰ساله هستند و در زمان ارتکاب جرم کمتر از ۱۸ سال سن داشتهاند. طبق کنوانسیون بینالملی حقوق کودک که ایران نیز آن را امضا کرده، اعدام افراد زیر هجده سال ممنوع است. نام این سه جوان در فهرست ۱۱نفرهای دیده میشد که قرار است سحرگاه چهارشنبه، ۲۲ خرداد، در زندان اوین به دار آویخته شوند.
روشنگری برای مخالفت با اعدام
محمد مصطفایی میگوید، از زمان خواندن پرونده نازنین فاتحی که نخستین موکلاش بوده، پی برده که نوجوانان بر اساس چه حالتهای کودکانهای مرتکب قتل غیرعمد میشوند. این وکیل دادگستری به لزوم ارتقای افکار عمومی در روبرو شدن با موضوع قنل و خشونت برنامهریزی نشده تاکید میکند. به نظر او باید ظرفیتهای فرهنگی و ذهنی مخالفت با اعدام جوانان و نوجوانان درایران را از طریق رسانههای جمعی و ملی بارور کرد.
محمد مصطفایی میگوید:
«در رسانههای عمومی ما به انگیزههای ارتکاب جرایم پرداخته نمیشود. بسیاری میگویند خوب طرف آدم کشته و خودش باید کشته شود. کسی نمیپرسد که قتل با نقشه قبلی بوده؟ اصلا معنای دقیق قتل چیست؟ اینها را اگر برای مردم توضیح دهند، افکار عمومی ناراحتی و نگرانی بیشتری برای اعدام افراد پیدا میکند. خیلی از افراد در کشورما اصلا دسترسی به اینترنت ندارند. بسیاری اصلا نمیدانند سایت خبری یا کامپیوتر چیست. تنها جایی که عموم مردم امکان ارتباط با آن را دارند، یکی رادیو پیام است که در اتومبیل میتوان آن را شنید و دیگری صدا و سیماست و شش هفت کانال آن. در هیچکدام از اینها، شما نمیبینید که در مورد وضعیت کودکان، زمینههای بروز جرم، انگیزههای وقوع قتل در میان نوجوانان و خشونت میان آنها صحبتی شود.»
محمد مصطفایی به نمونه محمد فدایی، متهم به قتل دیگری اشاره میکند که ایرادهای پروندهاش از چندی قبل در روزنامه اعتماد منتشر شد. نتیجه این بود که خبر به سایتهای دیگر و حوزههای کاری فعالان حقوق بشر نیز کشیده شد. مصطفایی پژواک این خبررسانی در توقف حکم اعدام این جوان ۲۰ ساله را غیرقابل انکار میداند.
تقدیر از تلاشهای کارساز
محمد مصطفایی از کوششافراد خیر و معتمد و گروههای حقوقبشری یاد میکند که هر کدام به سهم خود نقشی در بازگرداندن زندگی به نوجوانان زیر اعدام ایفا کرده یا میکنند. این وکیل دادگستری معتقد است که باید در این میان، احساسات خانوادههای قربانیان قتل غیرعمد را نیز درک کرد و برای تسلی آنها هم کوشید. محمد مصطفایی از برنامهای سخن میگوید که بناست جلوی زندان اوین در روزهای اجرای حکم اعدام (چهارشنبهها) انجام شود:
«قرار است گروهی جلوی اوین برای کشتهشدگان و قربانیان خشونتها شمع روشن کنند. این کاری است نو که میتواند تسلایی آرامبخش برای اولیای دم باشد.»
محمد مصطفایی خواستار بررسی عوامل و زمینههای خشونت در جامعه است و پیشنهاد میکند که آموزش و پرورش، رادیو و تلویزیون، جامعهشناسان و روانشناسان، شهرداری و مسئولان قوای سهگانه، بسترهای بروز جرم در میان نوجوانان و جوانان را ریشه یابی کنند.