بزرگداشت فرهاد / گفتگويى با پوران گلفام، همسر فرهاد

بزرگداشت خواننده‌ای که کار خود را اواسط دهه‌ی چهل با گروه «بلاک کتس» آغاز کرد و در ابتدا دلمشغولی اصلی‌اش بازخوانی ترانه‌ها و تصنیف‌های بزرگان راک و پاپ اروپا بود. فرهاد پس از مدتی به‌ویژه با خواندن ترانه‌ی مرد تنها برای فیلم«رضا موتوری» خواننده‌ای آشنا شد. خواننده‌ای که قدرت صدایش و تکیه‌های ویژه‌ی او بر کلمات از جمله ویژگیهایش بود. او که هنرمندی خودآموخته بود استعداد غریبی در ادای حق کلمات داشت.

فرهاد هیچگاه علاقه‌ای به پخش صدایش از رادیو تلویزيون نداشت؛ در حالی که هم در دوران شاه و هم در جمهوری اسلامی شهرت و محبوبیت او راه را برای سوء استفاده از نام و صدایش هموار می‌کرد. صداى آلمان در حاشيه برگزارى برنامه بزرگداشت گفتگويى داشته است با پوران گلفام، همسر فرهاد.

(براى شنيدن گفتگو با پوران گلفام و ترانه «كودكانه» از فرهاد فايلهاى صوتى پايان صفحه را كليك كنيد!)

مصاحبه‌گر: بهزاد كشميرى‌پور

دويچه‌وله: خانم گلفام شما تا به حال چند بار به پخش صدای فرهاد از صدا و سیمای جمهوری اسلامی اعتراض کرده‌اید. ظاهرا این اعتراضها به جایی نرسیده، چون این کار همچنان تکرار می‌شود. الان وضعیت در چه حال است؟

پوران گلفام: الان وضعیت به این صورت است که آهنگ محمد [وحدت] را با زیرنویس انگلیسی هم پخش می‌کنند. هر لحظه پیشرفت می‌کنند!

دويچه‌وله: چطور است که اعتراض‌های شما موثر نبوده، در حالی که شما به هر حال صاحب حقوق این اثار هستید؟

پوران گلفام: بله، ولی نمی‌دانم. من حتا برای این کار وکیل هم گرفته‌ام اما تا الان به هیچ جا نرسیده‌ایم.

دويچه‌وله: شما یکی دوبار گفته‌اید که فرهاد را در ایران نفهمیده‌اند. در صورتی‌که چند نسل گذشته، اما هنوز خیلی‌ها به کار ایشان علاقه ‌دارند و کارهای او را با علاقه دنبال می‌کنند. آیا بیشتر منظورتان این نیست که قدر فرهاد را نفهمیده‌اند؟

پوران گلفام: هر دو... یعنی، می‌بخشید شاید من زیادی تعصب دارم اما، فکر می‌کنم کارهای فرهاد هیچ شبیه موسیقی پاپ یا هر آنچه الان به عنوان موسیقی پاپ عرضه می‌شود نیست. چون فکر پشت آن است، یعنی هر شعری که فرهاد می‌خواند دقیقا با یک منظور و اندیشه خوانده شده. من فکر نمی‌کنم همه کسانی که این شعرها را می‌خوانند یا این آهنگها را گوش می‌کنند متوجه باشند یا توجه کنند به این که این حرفها چه هستند. ممکن است تعداد خیلی کمی باشند. به‌خصوص که من اینجا می‌شنوم که فرهاد را با دیگر حواننده‌ها حتا قاطی می‌کنند. یعنی فکر می‌کنند هر کس بلند بخواند یا فریاد بکشد فرهاد است. در حالی که فرهاد از جوانی تا انتها تکامل پیدا کرده است. علاقه‌ها و سلیقه‌هایش در مورد موسیقی هم همینطور. یکی منظورم این بوده و دیگر این که بله معتقدم قدر فرهاد را هیچ وقت، هیچ‌کس ندانست. و حالا که دیگر حضور فیزیکی ندارد از نظر رادیو و تلویزیون شده گنجینه‌ی ملی، از نظر رسانه‌ها شده اسطوره ...

دويچه‌وله: آیا برگزاری چنین بزرگداشتهایی به همین منظور است؟ در فیلمی هم که نمایش داده شد جنبه‌های کمتر شناخته شده‌ای از ویژگیهای او مطرح می‌شود.

پوران گلفام: دقیقا. من می‌خواهم کسی که به صدای فرهاد گوش می‌کند اگر علاقمند است فرهاد واقعی را هم بشناسد. بداند که چه کسی را دوست دارد و به کی گوش می‌کند. دلیلش دقیقا همین است. من سعی می‌کنم. مثلا نمایشگاهی هم گذاشته‌ایم از کتابهایی که فرهاد خوانده، حاشیه‌نویسیهایی که توی کتابها کرده. اینها را هم گذاشته‌ایم تا آنها که دوست دارند بیایند و تماشا کنند. ببینند که اصولا فرهاد به چه چیزهایی علاقه داشته، چه کتابهایی می‌خوانده، طرز فکرش چه بوده. دلم می‌خواهد اینها را برای مردمی که دوستش دارند روشن کنم.

خانم پوران گلفام همچنین بر کار سایت اینترنتی فرهاد و انتشار آثار او نظارت دارد. او سال گذشته مجموعه‌ی دو سی دی به نام «آمین فرهاد» را تهیه کرده که از جمله فیلمهایی از زندگی خصوصی و بعضی کنسرتهای فرهاد را در بردارد.