بحران تامین برق در ایران؛ افزایش دمای هوا و احتمال تعطیلی
۱۴۰۳ مرداد ۴, پنجشنبه
همزمان با افزایش دمای هوا و ورود موج گرما بە بخش‌های گستردەای از ایران، یک‌بار دیگر بحث در مورد الگوهای مصرف، خاموشی و حتی تعطیلی شهرها بالا گرفتە است. در جدیدترین واکنش مدیرعامل توانیر اعلام کردە کە "اگر پاسخگوی نیاز برقی کشور نباشیم، برای تهران درخواست تعطیلی شنبه را مطرح می‌کنیم".
مصطفی رجبی مشهدی مدیرعامل شرکت مدیریت تولید، انتقال و توزیع نیروی برق موسوم بە توانیر روز پنجشنبه ۴ مرداد ماه (۲۵ ژوئیە)، در یک برنامە تلویزیونی اعلام کرد: «برای روز پنجشنبه که نیمه تعطیل است، درخواست تعطیلی از سوی ما به منظور کاهش برق خیلی تاثیرگذار در میزان مصرف برق نیست و این تعطیلی بیشتر به دلیل گرمای هوا و رفاه مردم بود. اگر قرار باشد درخواستی داشته باشیم مربوط به روزهای عادی خواهد بود که مصرف بسیار بالای برق داریم.»
اینترنت بدون سانسور با سایفون دویچه وله
این مقام مسئول همچنین گفت: «تاکنون درخواستی برای تعطیلی داده نشده و فردا [جمعه] جلسه‌ای را در راهبری شبکه برق با وزیر نیرو خواهیم داشت و در صورتی که نیاز باشد برای تعطیلی درخواست خواهیم داد. اما احتمال اینکه ساعت‌های کاری کاهش پیدا کند زیاد است».
رجبی مشهدی همچنین تاکید کردە کە اگر قرار باشد از طریق تعطیلی‌ها کاهش مصرف جدی اتفاق بیفتد علاوه بر بخش‌های اداری، بانک‌ها و بخش تجاری نیز باید تعطیل باشند. بە گفتە او در این صورت این تعطیلی "کاهش ۵ هزار مگاواتی مصرف" را به همراه خواهد داشت.
"رکورد مصرف برق در ایران شکست"
در همین حال مدیرعامل شرکت توانیزاز رکورد مصف برق در روز چهارشنبه سوم مرداد خبر داده و گفته برای این روز "عدد بی سابقه ۷۹ و ۱۹۸ هزار مگاوات ثبت و رکورد مصرف برق شکسته شد".
بە گفتە رجبی مشهدی این رقم ۶ هزار مگاوات نسبت به سال گذشته رشد داشتە است.
بیشتر بخوانید: بحران برق و افسانه "اسراف" ایرانی‌ها
مدیرعامل شرکت توانیر همزمان تاکید کردە کە برای تولید این میزان برق "حتی اگر منابع مالی آن تامین شود، برای تامین گاز و زمان ساخت آن ۲ تا ۳ سال زمان مورد نیاز است".
"نیاز برقی کولرهای ایران بیشتر از مصرف برق کل مصر"
مدیرعامل شرکت توانیر در ادامە گفتەهای خود بە آماری جالب توجه اشارە کردە و گفتە است: «مصرف کولرهای کشور به ۳۵ هزار مگاوات رسیده است که بیش از کل مصرف کشور مصر است که دمای بیشتری هم نسبت به کشور ما در این کشور حاکم است».
او همچنین گفتە کە "اگر دمای کولرهای گازی را از ۱۷ به ۲۴ درجه تغییر دهیم ۲۰ درصد مصرف برق را کاهش می‌دهد. البته ۸۰ درصد مشترکان مصرف زیرالگو دارند.۲۰ درصد بالای الگو هستند و ۲ درصد هستند که ۱۵ تا ۲۰ برابر میزان متعارف برق مصرف می‌کنند".
آمارهای رسمی وزارت نیروی جمهوری اسلامی نشان می‌دهد مصرف برق خانگی در ایران طی سال گذشته حدود ۱۰۰ تراوات ساعت بوده است. آمارهای رسمی ترکیه و آلمان، کشورهایی با جمعیت مشابه ایران، نشان می‌دهد مصرف خانگی برق شهروندان آنها ۳۵ درصد بیشتر از ایرانی‌ها است و حتی متوسط مصرف برق اتحادیه اروپا، ایالات متحده آمریکا و ژاپن بسیار بیشتر از شهروندان ایرانی است.
بیشتر بخوانید: بحران انرژی؛ کمبود برق ۱۳ استان ایران را تعطیل کرد
این واقعیت نکته‌ای نیست که اخیرا کشف شده باشد و مقامات ایران از آن بی‌اطلاع باشند. آرشیو آمارهای آژانس بین‌المللی انرژی در دهه گذشته نیز نشان می‌دهد برای نمونه مصرف برق خانگی در آلمان و دیگر کشورهای اروپایی و آمریکا طی سال ۲۰۱۱ بسیار بیشتر از ایرانی‌ها بوده است. اما با این وجود مقامات جمهوری اسلامی بارها مردم و الگوهای مصرف را مقصر کسری برق، گاز و دیگر حامل‌های انرژی در کشور معرفی می‌کنند.
پیشتر نیز شرکت توانیر اعلام کرده بود که با افزایش دما در روزهای آتی، برق مشترکان پرمصرف بخش اداری "تنها در صورت ارائه تعهد" وصل خواهد شد.
حامد احمدی، مدیرکل هوشمندسازی و فناوری‌های نوین شرکت توانیر با بیان اینکه "دو هفته بسیار گرم" پیش رو است، تصریح کرد: «این شرایط موجب خواهد شد تا شبکه برق کشور تحت فشار بیشتری قرار گیرد. دو هفته پیش رو به شدت نیازمند اجرای کامل همه برنامه‌های مدیریت مصرف است و در بخش اداری نیز باید مدیران و مسئولان انرژی ادارات در استفاده از سیستم‌های سرمایشی نظارت بیشتری داشته باشند.»
دمای بیش از ۵۰ درجه در انتظار استان‌های کرمان و خوزستان
گمانه‌زنی‌ها در مورد قطعی برق یا حتی تعطیلی برخی از شهرهای ایران بە منظور کاهش مصرف برق در حالی است کە رییس مرکز ملی پیش‌بینی و مدیریت بحران مخاطرات وضع هوای سازمان هواشناسی ایران از احتمال افزایش دمای هوا در برخی از نقاط ایران خبر دادە است.
صادق ضیاییان، گفتە "طی چند روز آینده تقریبا در اغلب مناطق به صورت تدریجی افزایش دما داریم، اما عمده افزایش دما مربوط به روز شنبه و روی نوار شمالی کشور است.»
به گفته او متوسط افزایش ما در اغلب نقاط بین یک الی دو درجه خواهد بود و در برخی از شهرها مانند شهرهای استان خراسان شمالی ممکن است به حدود ۵ درجه نیز برسد.
همچنین ضیاییان با تاکید بر اینکە بیشترین افزایش دما احتمالا در روزهای شنبه و یکشنبه ثبت خواهد شد، گفتە انتظار می‌رود در این روزها دمای تهران به ۳۹ یا ۴۰ درجه و استان‌های خوزستان، بوشهر، سیستان و بلوچستان و بخش‌هایی از استان کرمان به ۵۰ درجە برسد.
"توانیر باید بە صنایع خسارت بپردازد"
در همین حال رئیس کمیسیون صنایع اتاق بازرگانی تبریز از وضعیت "نامطلوب" تامین برق صنایع در آذربایجان شرقی و "ضررهای میلیاردی" وارد بر صنایع این استان خبر دادە و گفتە توانیر براساس قانون باید خسارت صنایع را جبران کند.
یونس اکبرپور پایدار، رئیس کمیسیون صنایع اتاق بازرگانی تبریز در گفت‌وگو با خبرگزاری ایلنا گفتە برق واحدهای صنعتی در استان آذربایجان حداقل یک روز در هفته به طور حتم قطع می‌شود. همچنین به گفته او "واحدهای صنعتی که مصرف برق روزانه آنها بیش از دو مگاوات است با کاهش ۵۵درصدی برق مواجه هستند". او یک واحد صعتی فولادی را مثال زده که روزانه به ۹۰ مگاوات برق نیاز دارد اما نیمی از آن را هم دریافت نمی‌کند و در نتیجه "محکوم به توقف تولید است".
بیشتر بخوانید: اعمال محدودیت شدید بر برق صنایع ایران
او همچنین در ادامە گفتە است: «هزینه‌‌هایی که قطعی برق بر صنایع تحمیل می‌کند کمرشکن و ضررهای برآمده از آن میلیاردی است و این هزینه‌ها بر قیمت نهایی تولیدات این صنایع تاثیر می‌گذارد، این اتفاق به رشد تورم می‌انجامد و در نهایت مردم هستند که در انتهای زنجیره تولید بهای این سوءمدیریت در تامین انرژی را پرداخت می‌کنند».
دویچه وله فارسی را در اینستاگرام دنبال کنید
اما نکته جالب در صحبت‌های اکبرپور، تاکید بر "عدم آشنایی" واحدهای تجاری و خانوارها با مقوله بحران انرژی در کشور است. او بە همین دلیل پیشنهاد کردە کە "برای رفع مشکل ناترازی برق در استان و قطعی برق صنایع، برق خانوار و واحدهای تجاری هم دو ساعت در روز قطع باشد تا صنعت فشار بیشتری را متحمل نشود".
او همچنین گفتە کە "توانیر براساس قانون باید خسارتی که در پی قطعی برق به صنایع وارد می‌شود را بپردازد و واحد حقوقی اتاق بازرگانی ایران در تلاش برای مطالبه خسارت از محل این قانون است".