بازار پرسود "دلالان کمک به پناهجویان"

در هفته‌ها و ماه‌های اخیر عرصه حمل و نقل در منطقه بالکان رونقی چشمگیر یافته است. یکی از چهره‌های محبوب فعال در این عرصه لیریدون بیزازلی است، یک راننده شهروند آلبانی که در کوزوو زندگی می‌کند. او جلوی اردوگاه پناهجویان در پرشوو (واقع در مرز صربستان، مقدونیه و کوززو) پرسه می‌زند و با مینی‌بوس خود پناهجویان را در ازای ۳۵ یورو به کرواسی می‌رساند. او پیشتر در یک بار به عنوان پیشخدمت اشتغال داشت.

بیزازلی علیرغم کسب درآمد خوب از این طریق، چندان به داشتن این شغل افتخار نمی‌کند. او در مواردی هم حاضر شده پناهجویان را به طور رایگان سوار مینی‌بوس خود کند. به‌ویژه خانواده‌های پناهجو که فرزند دارند، شانس این را دارند که از کمک مجانی او بهرمند شوند. بیزازلی که خود زمانی پناهجو بوده، می‌گوید: «حمل با اتوبوس باید در اصل مجانی باشد. دولت صربستان علیرغم کمک اروپا هیچ کاری در این راستا انجام نمی‌دهد.»

روزانه ۸ تا ۱۰ هزار آواره و پناهجو وارد پرشوو می‌شوند. در پی سیل پناهجویان فروشگاه‌ها و مغازه‌هایی که در نزدیکی اردوگاه‌های آنان قرار دارند، ساعات کاری خود را تغییر داده‌اند. فروشگاه‌های مواد غذایی و اغذیه‌فروشی‌ها دائما مشتری دارند. نرخ کالاها دو برابر و در مواردی حتی سه برابر شده است. بیزازلی می‌گوید، در هیچ جای صربستان همبرگر به گرانی پرشوو نیست.

اولین چیز غیرخوراکی که پناهجویان در پی آنند، سیم‌کارت تلفن همراه است تا بتوانند با خانواده‌ها، بستگان و دوستانشان تماس بگیرند. بسیاری از ساکنان پرشوو دست به فروش سیم‌کارت‌های پیش‌پرداخت به پناهجویان می‌زنند. بازار وسایل مورد نیاز دیگر از جمله فرغون نیز پررونق است. تصویری از پیرزنی سوری که با توجه به مشکل راه رفتن، به کمک نیاز دارد.

به گفته‌ی یکی از مسئولان سازمان پزشکان بدون مرز در صربستان بسیاری از پناهجویان با شروع فصل سرما و باران ناچارند سفر خود را بدون کفش ادامه دهند و به همین خاطر نیز به بیماری‌ها و عفونت‌های پوستی مبتلا می‌شوند. جوراب و کفش از کالاهایی است که ساکنان پرشوو به فروش آنها روی آورده‌اند، چون خریداران زیادی دارد.

تمام پناهجویانی که در امتداد مسیر بالکان به غرب اروپا در حرکت هستند، باید ثبت شوند. این امر و همچنین کنترل مدارک سبب می‌شود که صف‌های چندین کیلومتری جلوی اردوگاه‌های پناهجویان پدید آید. دانیلا گابریل، یکی از امدادگران اهل پرشوو می‌گوید، رانندگان اتوبوس مدارک پناهجویانی را که به کرواسی رسانده‌اند، از آنان می‌گیرند تا این مدارک را به کسانی که نمی‌خواهند در صف انتظار بکشند، بفروشند.

به گفته‌ی این امدادگر، رانندگان تاکسی و اتوبوس در مواردی از پناهجویان پول حمل به کرواسی را می‌گیرند، اما آنها را در یکی از شهرهای صربستان رها می‌کنند، شهرهایی که در آنجا اداره‌ها و دفاتر ثبت پناهجو وجود ندارد. امدادگران در این میان تابلوهای اعلانات و اطلاعات به زبان‌های مختلف در ارتباط با این موضوع در اردوگاه‌های پناهجویان ارائه کرده‌اند.

شماری از امدادگران که نخوا‌سته‌اند نامشان فاش شود، گفته‌اند که تهدید به مرگ شده‌اند، چرا که پناهجویان را به اتوبوس‌های درست همراهی کرده یا به آنان در مورد رانندگان خطرناک هشدار داده‌اند. به گفته آلکساندر تراول، امدادگر فعال در پرشوو در یک مورد حتی شخص راننده پس از آنکه از خانواده‌ای ۶ نفره ۴۸۰ یورو برای حمل آنها به کرواسی گرفته بود، در اتوبان آنها را با اسلحه تهدید کرد و تمامی داریی‌شان را ربود.

بیزازلی، راننده‌ی اهل کوزوو می‌گوید که هر هفته مبلغ یکصد یورو به ماموران پلیس رشوه می‌دهد تا بتواند جلوی اردوگاه پناهجویان بلیت‌ مینی‌بوس خود را بفروشد. او می‌افزاید: "به این مأموران چیزی را که می‌خواهند بده و آنها هم کاری به کار تو ندارند.» شماری از امدادگران نیز از تاکسیرانانی می‌گویند که برای پیشبرد کار خود به ماموران پلیس رشوه می‌دهند.

با آغاز فصل سرما شماری از هتل‌ها اتاق‌های خود را به پناهجویان کرایه می‌دهند. هتلداران هم با دقت کامل "مهمانان" خود را انتخاب می‌کنند و برای اتاق‌ها نیز مبالغ بیش از اندازه بالا مطالبه می‌کنند. در مواردی پناهجویان ناگزیرند برای پرداخت کرایه‌های گران پول خود را روی هم بگذارند و به تعداد زیاد در یک اتاق به‌ سر برند.