اهدای جایزه "نوبل فلسفه" به یورگن هابرماس و چارلز تیلور
۱۳۹۴ مرداد ۲۱, چهارشنبه
دنیای مدرن پیوسته در حال تغییر و تحول است. یورگن هابرماس، اندیشمند آلمانی و چارلز تیلور، متفکر کانادایی که دو تن از چهره‌های صاحبنام فلسفه و جامعه‌شناسی محسوب می‌شوند، از جمله کسانی هستند که در آثار خود به دگرگونی‌ها و چالش‌های دنیای مدرن پرداخته و می‌پردازند.
این دو فیلسوف حال جایزه "جان کلوگه" را مشترکا دریافت کرده‌اند که از آن به عنوان "نوبل فلسفه" یاد می‌شود و مبلغ ۵ / ۱ میلیون را نیز در برمی‌گیرد. این جایزه بطور نامرتب اهدا می‌گردد.
جیمز بلینگتون، رئیس کتابخانه کنگره آمریکا روز سه‌شنبه (۱۱ اوت/ ۲۰ مرداد) ضمن اعلام این خبر هابرماس و تیلور را دو فیلسوف برجسته خواند که به‌شکل فعال و قاطعانه در بحث‌های مربوط به سیاست‌های روز مشارکت دارند.
بنیاد خصوصی "جان دبلیو کلوگه" که به کتابخانه کنگره آمریکا وابسته و تأمین‌کننده این جایزه‌ی نقدی است، می‌کوشد که از این طریق از چهره‌های علوم انسانی تقدیر کند؛ چهره‌هایی که عمر خود را وقف دانشی کرده‌اند که کمیته‌ی نوبل برای آن جایزه‌ای در نظر نگرفته است.
رئیس کتابخانه کنگره آمریکا هابرماس را اندیشمندی پرنفوذ و تأثیرگذار خواند. بلینگتون در این راستا بر ایستادگی هابرماس مقابل گرایش‌های تاریخ‌نگارانی تأکید ورزید که به‌ویژه در دهه‌ی ۸۰ میلادی می‌کوشیدند ناسیونال سوسیالیسم را توجیه کرده و ابعاد فاجعه هولوکاست را کم‌اهمیت جلوه دهند.
نامدارترین بازمانده‌ی مکتب فرانکفورت
یورگون هابرماس در سال ۱۹۲۹ در دوسلدورف به دنیا آمد و تحصیلات عالی خود را در رشته‌های فلسفه، روان‌شناسی و ادبيات آلمانی در دانشگاه‌های گوتينگن، زوريخ و بن گذراند. او از سال ۱۹۵۴ با سمت استادی در دانشگاه هايدلبرگ به تدريس فلسفه پرداخت.
هابرماس از سال ۱۹۷۱ به مدت ده سال با سمت رئیس انستيتوی "ماکس پلانک" به کار پژوهشی در زمينه‌ی تأثير دانش و فن بر زندگی اجتماعی مشغول بود.
پس از آن بار دیگر به محیط آکادمیک بازگشت و به تدريس فلسفه، اين بار در دانشگاه فرانکفورت پرداخت. وی در اکتبر ۱۹۹۴ در فرانکفورت بازنشسته شد.
هابرماس تا کنون جايزه‌های علمی و فلسفی گوناگونی چون جايزه‌ی هگل، جايزه‌ی فرويد و جايزه‌ی آدورنو را به دست آورده است. آوازه‌ی جهانی او نتيجه‌ی سال‌ها استادی افتخاری در دانشگاه‌های معتبر آمريکا چون هاروارد است.
هابرماس از چهره‌های فلسفه و جامعه‌شناسی جهان است که به ایران نیز سفر کرده است. او در اردیبهشت‌‌ماه ۱۳۸۱ به دعوت مرکز گفت‌وگوی تمدن‌ها به ایران رفته و در دانشگاه تهران سخنرانی کرد. برخی از آثار یورگن هابرماس و همچنین چارلز تیلور به فارسی نیز ترجمه و منتشر شده‌اند.
بحث جوامع چند فرهنگی
چارلز تیلور، فیلسوف کانادایی، نیز تا کنون آثار تأثیرگذاری از خود به جای گذاشته است؛ از جمله کتابی ۸۰۰ صفحه‌ای درباره فلسفه هگل.
تیلور از اندیشمندانی است که در عرصه سیاسی نیز فعالیت دارد و تا کنون چندین بار به عنوان نامزد حزب سوسیال‌دموکرات کانادایی "دموکراسی نوین" پا به میدان سیاست گذاشته است.
تیلور در سال ۱۹۳۱ در شهر مونترال در کانادا به دنیا آمد. او تحصیلات دانشگاهی خود را در زادگاهش مونترال و همچنین آکسفورد گذراند. تیلور افزون بر استادی در دانشگاه مک‌گیل در مونترال، تا کنون به عنوان استاد مدعو در دانشگاه‌های مهمی در نقاط مختلف جهان از جمله پرینستون، برکلی، فرانکفورت و توبینگن تدریس کرده است.
این متفکر کانادایی در طول پنج دهه تحقیق و پژوهش بیش از همه به فلسفه اخلاق، بحث هویت فرد و جامعه و همچنین مختصات و دگرگونی‌های جوامع چند فرهنگی پرداخته است.
تیلور نیز چون هابرماس تا کنون جوایز متعددی دریافت کرده است؛ از جمله جایزه ۵ / ۱ میلیون دلاری "تمپلتون" برای پژوهش درباره واقعیت‌های معنوی و نزدیکی میان ادیان. دریافت "جایزه هگل" (در سال ۱۹۹۷)، "جایزه یوزف پیپر" (در سال ۲۰۰۴) و "جایزه کیوتو" (در سال ۲۰۱۰) نیز در کارنامه افتخارات این اندیشمند کانادایی به ثبت رسیده‌اند.