انتقاد فعالان محيط زيست به پروژه سدسازى در جنوب غربى چين
۱۳۸۴ آبان ۱۰, سه‌شنبه
لت چين ساخت نخستين سد از مجموع ۱۳ سد طرح‌ريزى شده را شروع كرده است.
رودخانه ”نو“، كه به آن ”سالوين“ هم مى‌گويند، از تبت سرچشمه مى‌گيرد و در سر راه خود به اقيانوس هند از ولايت ”يونان“ در چين و دو كشور هم‌مرز چين، برمه و تايلند، مى‌گذرد. در دره رودخانه ”نو“ در يونان بيش از ۲۵ درصد همه انواع گياهى و حيوانى موجود در چين يافت مى‌شوند. در ميان آنها انواعى هستند كه خطر از بين رفتن آنها را تهديد مى‌كند. از همين رو بود كه دره رودخانه ”نو“ در سال ۲۰۰۲ در فهرست جهانى ميراث طبيعى قرار گرفت.
مدتهاست كه طرفداران حفاظت از محيط زيست ابراز نگرانى مى‌كنند از اينكه بناى سدى ۱۳ بخشى در كنار رودخانه ”نو“ در درازمدت موجب آسيب فاجعه‌بار به محيط زيست در منطقه مى‌شود. به‌خاطر اعتراضهاى فعالان محيط زيست و كشورهاى همسايه چين ون جيابائو، نخست‌وزير چين، در ماه فوريه دستور داد كه ساخت سد براى مدتى موقت متوقف شود. جيابائو همچنين از كارشناسان خواست كه ارزيابى‌اى در باره پروژه سدسازى عرضه كنند. اما كارشناسان هيچگاه نتيجه ارزيابى خود را منتشر نكردند و تا امروز هم روشن نيست كه آنها چه نظرى در مورد پروژه سدسازى داده‌اند.
در ماه اوت، دو ماه پيش، شمار بسيارى از سازمانهاى حفاظت از محيط زيست و شخصيتهاى فعال در عرصه دفاع از حقوق مدنى در چين در نامه‌اى سرگشاده خطاب به مقامات دولت چين خواستار انتشار ارزيابى كارشناسانه در باره پروژه سدسازى شدند. آنها همچنين درخواست كردند كه در باره اين پروژه بحثى عمومى جريان يابد و از جمله اقليتهاى قومى‌اى در اين بحث شركت كنند كه ساكن منطقه‌اى هستند كه قرار است سد در آن ساخته شود. اما به نظر مى‌رسد كه همه اين تلاشها بيهوده بوده است: سازمانهاى حفاظت از محيط زيست چين خبر مى‌دهند كه مقامات محلى چين كار ساختن سد را آغاز كرده‌اند.
وانگ ويلو، يكى از فعالان حفاظت از محيط زيست چين كه در آلمان زندگى مى‌كند، عقيده دارد كه از هم اكنون آشكار است كه طرفداران محيط زيست جنگ را باخته‌اند. ويلو مى‌گويد: ”كار سدسازى شروع شده است. دولت مركزى به هر حال علنى نخواهد كرد كه اجازه اجراى پروژه را داده است. دولت خواهد گفت كه اولين سد رودخانه ”نو“ خيلى كوچك است و براى همين در حوزه صلاحيت دولت مركزى قرار نمى‌گيرد، بلكه مسؤوليت آن بر عهده مقامات محلى در ولايت ”يونان“ است.“
قرار است ۱۳ سد بر رودخانه ”نو“ در تنگه‌اى به عمق ۲۰۰۰ متر ساخته شود. پيش‌بينى شده است كه اين سدها با توربينهاى آبى تا ۲۱.۰۰۰ مگاوات برق توليد كنند. مقامات محلى در ولايت ”يونان“ ساخت سد را راهى مى‌دانند براى مبارزه با فقر در اين منطقه، كه يكى از فقيرترين مناطق چين است. برآورد مى‌كنند كه درآمد حاصل از پروژه سدسازى و در پى آن فروش برق حدود ۲۷۰ ميليون يورو در سال باشد. دولت مركزى چين در سكوت با بناى سد موافقت كرده است. و اين در حالى است كه در برنامه پنج ساله دولت چين جلوگيرى از نابودى محيط زيست و منابع طبيعى به عنوان مهمترين هدفهاى ملى ذكر شده است.