افغانستان بر سر دو راهی

ناروشنی در نتیجه انتخابات ریاست‌جمهوری افغانستان، پیروزی اعلام شده‌ی حامد کرزای را عملاً بی‌اعتبار کرده است. ادامه اختلافات میان حامد کرزای و عبدالله عبدالله، رقیب انتخاباتی وی، سبب ایجاد نگرانی در جامعه بین‌المللی شده است. هنوز روشن نیست که چه راه حلی برای پاسخ به تخلفات گسترده انتخاباتی اتخاذ خواهد شد. اما فشارهای بین‌المللی بر دو رقیب انتخاباتی آشکارا افزایش یافته است. در حالی‌که برخی از سیاستمداران برگزاری دور دوم انتخابات را تنها راه حل منطقی می‌دانند، گروهی دیگر کشاندن مجدد مردم به پای صندوق‌های رای را تشدید بی‌ثباتی در کشور ارزیابی می‌کنند.

تشکیل دولت وحدت ملی در افغانستان

بان‌کی مون، دبیرکل سازمان ملل متحد، هیلاری کلینتون، وزیر امور خارجه آمریکا، و گوردون براون، نخست‌وزیر بریتانیا، در روز گذشته با هر دو نامزد انتخاباتی گفت‌وگوهایی تلفنی داشته‌اند. در روز شنبه (۱۷ اکتبر) برنار کوشنر، وزیر امورخارجه فرانسه، جان کری، یکی از سناتورهای آمریکایی، و زلمی خلیل‌زاد، سفیر پیشین آمریکا در افغانستان،‌برای حل بحران دولت در کابل دست به رایزنی زدند.

خلیل‌زاد از هر دو نامزد خواست، که هر چه سریعتر به توافق دست یابند. این دیپلمات آمریکایی افزود: «من از نامزدها قویاً خواستم، که جدی بودن شرایط کنونی را دریابند و فرصت موجود را از دست ندهند.» خلیل‌زاد در ادامه گفت: «اگر کمیسیون رسیدگی به شکایت واقعاً خواستار برگزاری دور دوم انتخابات شود، باید از مردم افغانستان پرسید، که آیا آنها نیز واقعاً مایل به انجام آن هستند. راه دیگر، توافقی سیاسی و برقراری وحدت ملی است. عدم مشروعیت نباید بر روی دولت آتی افغانستان سایه افکند.»

آیا دور دوم انتخابات قربانی توافقات پنهانی خواهد شد؟

معین مرستیال، یکی از نمایندگان کرزای در مبارزه انتخاباتی، تایید کرد که فشارهای بین‌المللی برای تشکیل دولت وحدت ملی افزایش یافته است. این مقام افغانی گفت: «جامعه بین‌المللی انتظار دارد‌ که با دستیابی به یک ائتلاف، دولتی نیرومند در افغانستان شکل گیرد.» وحید عمر، سخنگوی کرزای از سوی دیگر اعلام کرد که رئیس‌جمهور افغانستان پیش از اعلام رسمی نتایج انتخابات، حاضر به هیچ‌گونه معامله یا توافقی نیست. در مقابل در کابل گفته می‌شود که هر دو نامزد در تلاش برای یافتن راه حلی برای جلوگیری از برگزاری دور دوم انتخابات هستند.

انتظار می‌رود که در روز شنبه (۱۷ اکتبر) نتایج رسمی انتخابات از سوی بازرسان بین‌المللی اعلام شود. تاکنون بارها اعلام نهایی و قطعی شمارش آرا به تعویق افتاده است. گرچه پیش از این حامد کرزای با بیش از ۵۴ درصد آرا به عنوان پیروز انتخابات معرفی شده بود، اما کمیسیون رسیدگی به شکایت، مجبور به بازنگری برخی از صندوق‌ها شد. شواهد حاکی از آن است، که در صورت حذف این صندوق‌ها، کرزای فاقد اکثریت مطلق است و انتخابات باید به دور دوم کشیده شود.

پیتر گالبرایت، فرستاده پیشین سازمان ملل متحد به افغانستان، نیز از جامعه بین‌المللی خواست، که در صورت برگزاری دور دوم انتخابات با دخالت مستقیم خود مانع از تکرار تقلبات و تخلفات همانند دور اول شود. گالبرایت به خاطر اختلاف نظر پیرامون چگونگی برخورد با تخلفات انتخاباتی، از سمت خود برکنار شد. وی در مصاحبه‌ای با مجله‌ی آلمانی "اشپیگل" توصیه کرد، در صورت تایید پیروزی حامد کرزای ، کشورهای خارجی از اعزام سربازان جدید به افغانستان اجتناب کنند.

SI/KG