استقبال آمریکا از تصمیم "اینپکس" برای خروج از صنایع نفت ایران
۱۳۸۹ مهر ۲۴, شنبهآمریکا از تصمیم شرکت بزرگ نفتی اینپکس برای خروج از پروژههای نفتی ایران استقبال کرد. شرکت ژاپنی اینپکس یکی از بزرگترین شرکتهای اکتشاف نفت در جهان محسوب میشود.
فیلیپ کراولی، سخنگوی وزارت امور خارجه آمریکا، در روز جمعه (۲۳ مهر/۱۵ اکتبر) در واشنگتن اعلام کرد که شرکت اینپکس و دیگر شرکتهای بینالمللی با تصمیمات خود این پیام نیرومند را به جمهوری اسلامی ارسال میکنند که «ایران باید به تعهدات بینالمللی پایبند باشد و بطور جدی مسئولیت برنامه اتمی خود را بپذیرد.»
شرکت اینپکس در روز جمعه اعلام کرد که از همکاری در پروژه اکتشافی آزادگان در جنوبغربی ایران دست کشیده است. این شرکت دلیلی برای تصمیم خود اعلام نکرد، اما به گفته ناظران اقتصادی در ژاپن، اینپکس به منظور اجتناب از پیامدهای تحریمآمریکا دست به این اقدام زده است. این شرکت حدود ۱۰ درصد در پروژه آزادگان سهیم بوده است.
به گفته مسئولان شرکت اینپکس، تصمیم برای خروج از بازار انرژی ایران در پی رایزنی با دولت ژاپن صورت گرفته است. دولت ژاپن ۱۹ درصد از سهام شرکت اینپکس را در اختیار دارد.
عقبنشینی تدریجی از بازار انرژی ایران
شرکت ژاپنی اینپکس بدنبال تحریمهای یکجانبه آمریکا و ژاپن علیه جمهوری اسلامی از پروژهی آزادگان خارج شده است. در بیانیهای که شرکت اینپکس در روز جمعه منتشر کرد، آمده است که «در پی توافق با شرکت ملی نفت ایران، یکی از شرکتهای وابسته به اینپکس از حوزه نفتی آزادگان خارج شده است». این بیانیه میافزاید که دولت ژاپن از این تصمیم پیشتیبانی میکند.
حوزه نفتی آزادگان حدود ۴۲ میلیارد بشکه نفت دارد. شرکت اینپکس از آغاز در کارهای اکتشافی این حوزه نفتی مشارکت داشت. این شرکت ژاپنی در سال ۲۰۰۶ میلادی سهم ۷۵ درصدی خود را به تدریج به ۱۰ درصد کاهش داد. سهم شرکت اینپکس در پروژه آزادگان بیش از ۱۵۰ میلیون دلار برآورد میشود.
این اقدام آشکار اینپکس در حالی اعلام میشود که رامین مهمانپرست، سخنگوی وزارت امورخارجه ايران، درباره تصمیم شرکت نفتی اینپکس پیرامون کناره گیری و واگذاری سهم ۱۰ درصدی خود در پروژه نفتی آزادگان وانمود کرد که این کنارهگیری هنوز اجرایی نشده است. مهمانپرست گفت که این شرکت نفتی تحت فشارهای کشورهای غربی و آمریکا ،سهم ۷۰ درصدی خود را به ۱۰ درصد کاهش داد و «همچنان تحت فشار است که به طور کلی منطقه را ترک کند».
سخنگوی وزارت امور خارجه مدعی شد که دولت ژاپن با توجه به برنامههای بلندمدت اقتصادیاش، خواهان از دست دادن سهام نفتی در منطقه آزادگان نیست، «اما در هر صورت آنها تحت فشار شدیدی قرار دارند و میدانند که با از دست دادن سهم خودشان، این سهم را شرکتها و کشورهای دیگر بلافاصله جایگزین میکنند و رقبای دیگری در این میدان حضور پیدا خواهند کرد».
دلایل پنهان برای کنارهگیری از حوزه نفت آزادگان
گرچه شرکت اینپکس درباره تصمیم خود توضیح روشنی نداده است و برخی رسانههای ژاپنی عنوان کردهاند که این تصمیم برای اجتناب از قرارگرفتن بر روی لیست سیاه دولت آمریکا صورت گرفته است، با وجود این، برخی تحلیلگران بورس مشکلات اقتصادی در پروژهی آزادگان را دلیل اصلی این اقدام میدانند.
در بیانیه اینپکس درباره خروج از پروژه آزادگان آمده است که « این تصمیم در پی بررسی شرایط اقتصادی و تجاری اتخاذ شده است». تحلیلگران بر این باورند که پروژه آزادگان برای شرکت اینپکس از مدتها پیش جذابیت خود را از دست داده بود و واگذاری تدریجی سهام شرکت اثبات این مدعا است.
"بن ودمور"، تحلیلگر اقتصاد بینالمللی میگوید: «پروژه آزادگان برای شرکت اینپکس از چهار سال پیش مرده بود.» وی میافزاید: «تحریمهای آمریکا تنها توجیه شرکت اینپکس برای کنارهگیری از این پروژه است.»
به گفته این تحلیلگر اقتصادی، «بازار نفت ایران برای ژاپن بسیار مهم است و هیچکس به ژاپن توصیه نکرده بود که از تامین انرژی مورد نیازش چشمپوشی کند». به تبعیت از اینپکس، دیگر شرکتهای ژاپنی نیز در حال بررسی موضوع کنارهگیری از بازار ایران هستند.
SI/KG