ادعای ایران در مورد کاهش تولید نفت اوپک
۱۳۹۰ آذر ۲۵, جمعه
یک‌صد و شصتمین نشست وزیران کشورهای صادرکننده نفت (اوپک) که ریاست دوره‌ای آن را جمهوری اسلامی بر عهده داشت به کار خود پایان داد. ناظران مهم‌ترین موضوع مورد بررسی در این نشست را توافق بر سر سقف تولید نفت خام در سال ۲۰۱۲ میلادی عنوان می‌کنند.
افزایش ۵ تا ۶ میلیون بشکه‌ای تولید اوپک
بر اساس توافق‌نامه‌ای که روز چهارشنبه ( ۲۳ آذر/۱۴ دسامبر) به امضای وزیران نفت کشورهای عضو اوپک رسید، ۱۲ کشور صادرکننده در سال آینده‌ی میلادی روزانه ۳۰ میلیون بشکه نفت خام تولید و به بازارهای جهانی عرضه می‌کنند. خبرگزاری جمهوری اسلامی، ایرنا صبح شنبه، ۲۵ آذر از قول رستم قاسمی نوشت، برخلاف نظری که اغلب کارشناسان و منابع خبری اعلام کرده‌اند این توافق به معنای کاهش سقف تولید است.
ادعای وزیر نفت ایران در حالی مطرح می‌شود که به گزارش خبرگزاری آلمان متوسط تولید روزانه نفت کشورهای عضو اوپک در سه سال گذشته حدود ۲۵ میلیون بشکه بوده است. برخی منابع این رقم را ۲۴ میلیون بشکه نیز گزارش کرده‌اند.
تغییر موضع وزیر نفت
رستم قاسمی در گفتگو با ایرنا ادعا می‌کند از آنجا که تولید نفت اوپک در حال حاضر اندکی بیش از ۳۰ میلیون بشکه در روز است توافق روز چهارشنبه را باید کاهش تولید تلقی کرد. نوسان‌های اخیر در میزان تولید نفت بی‌ارتباط با اوضاع لیبی و عراق و توقف و کاهش تولید در این دو کشور نبوده است. عربستان سعودی در نشست ماه ژوئن وزیران اوپک پیشنهاد افزایش تولید را مطرح کرده بود که با استقبال اکثریت اعضا روبرو نشد.
وزیر نفت جمهوری اسلامی توافق بر سر تعیین سقف جدید تولید را "خاطره‌ای خوب" و دستاورد بزرگ دوران ریاست ایران بر اوپک وانمود کرده است. قاسمی یک روز پیش از رسمیت یافتن اجلاس یک صد و شصتم اوپک در مورد احتمال تعیین سقف ۳۰ میلیون بشکه‌ای برای تولید نفت کشورهای عضو گفته بود «فعلا بحث ۳۰ میلیون بشکه مطرح نیست، بلکه بازار مهم است و باید ببینیم، کشش بازار چیست.»
خوش‌بینی قاسمی به تصمیم عربستان
ظاهرا وزیر نفت ایران تلاش کرده بود تا پیش از برگزاری نشست رسمی، در مذاکره با همتای عربستانی خود نظر مساعد او را برای عدم افزایش سقف تولید نفت جلب کند. قاسمی می‌گوید «در این دیدار در خصوص روابط دو جانبه در عرصه انرژی مذاكره كردیم.» به گزارش ایرنا او می‌افزاید «یكی از موضوعات دیگر در این دیدار بحث اوپك بود كه قرار شد عربستان با ایران هماهنگ باشد.»
برخی از ناظران معتقدند با توجه به تیرگی روابط دو کشور و تلاش‌های تهران برای بهبود مناسبات دو جانبه، توافق بر سر افزایش سقف تولید در واقع امتیازی است که به عربستان داده شده. عربستان ظاهرا آماده است در صورت تحریم نفت ایران توسط اروپا کمبود احتمالی را جبران کند. با این همه قاسمی می‌گوید «من بعید می‌دانم عربستان بخواهد نفتش را جایگرین نفت ایران كند.»
بازگشت لیبی به جمع صادرکنندگان
در حال حاضر مشتری حدود ۱۸ درصد نفت صادراتی ایران (۴۵۰ هزار بشکه در روز) کشورهای اروپایی هستند. ایتالیا، اسپانیا و یونان بیشترین نفت خام را از ایران وارد می‌کنند. گفته می‌شود یکی از موانعی که تا کنون بر سر توافق کشورهای اتحادیه اروپا در مورد تحریم نفت ایران وجود داشته اوضاع بحرانی اقتصاد این کشورها و زمان مورد نیاز برای جایگزین کردن یک کشور دیگر بوده است.
گونتر اوتینگر، مسئول انرژی اتحادیه اروپا ده روز پیش (ششم دسامبر) اعلام کرد، کشورهای عضو این اتحادیه برای تحریم نفتی ایران به توافق رسیده‌اند. وزیر نفت جمهوری اسلامی می‌گوید چنین اقدامی بازار را متشنج و نامتعادل خواهد کرد. به گفته‌ی او لیبی که استخراج نفتش فعلا با مشکل روبروست "تا سه ماه دیگر به تولید یک میلیون و ۶۰۰ هزار بشکه‌ای سابق بازمی‌گردد." تولید این میزان نفت از سوی لیبی، از سهم برخی از کشورها خواهد کاست. سهم هر یک از اعضای اوپک از تولید ۳۰ میلیون بشکه در روز هنوز رسما مشخص و اعلام نشده است.
BK/SI