1. پرش به گزارش
  2. پرش به منوی اصلی
  3. پرش به دیگر صفحات دویچه وله

آیت‌الله خامنه‌ای، میکونوس و آن "سیلی محکم"

MM۱۳۹۱ شهریور ۲۶, یکشنبه

دادگاه رسیدگی به پرونده ترور میکونوس ۵ سال طول کشید. جنبه مهم و تاریخی رای دادگاه آن بود که برای نخستین‌بار مسئولان تراز اول یک نظام سیاسی را محکوم کرد. تاثیر این بخش از حکم دادگاه میکونوس چه بود؟

https://p.dw.com/p/16A49
عکس: ISNA

احکام دادگاه رسیدگی به پرونده ترور میکونوس در برلین در تاریخ ۲۱ فروردین ۱۳۷۶ صادر شد. در رای دادگاه علاوه‌ بر تعیین مجازات افرادی که به‌طور مستقیم در عملیات ترور شرکت‌داشتند، مقام‌های تراز اول نظام جمهوری اسلامی ایران نیز به دست ‌داشتن در قتل مخالفان خود در خارج از کشور متهم شده و به خاطر تروریسم دولتی توسط دادگاه میکونوس محکوم شدند.

دادگاه عالی برلین به‌طور رسمی از آیت‌الله علی خامنه‌ای، رهبر جمهوری اسلامی، اکبر هاشمی رفسنجانی، رئيس جمهور وقت، علی‌اکبر ولایتی، وزیر وقت امور خارجه و علی فلاحیان وزیر وقت اطلاعات نام برده و آنها را به دلیل صدور دستور ترور میکونوس محکوم کرد.

صفحه ویژه بیستمین سالگرد واقعه میکونوس

با انتشار رای دادگاه، نخست دولت آلمان و سپس دولت‌های دیگر اروپایی در همبستگی با آلمان و در اعتراض به دخالت حکومت ایران در قتل مخالفان خود، سفیران خود را از تهران فراخواندند. هم رای دادگاه میکونوس و هم این اقدام دسته‌جمعی سفیران اروپایی برای خروج از تهران برای نظام سیاسی ایران غیرمنتظره بود.

با این‌حال آیت‌الله ‌خامنه‌ای در تلاش بود که اثرات رای دادگاه میکونوس و اعتراض اروپایی‌ها بر رفتار حکومت ایران را ناچیز جلوه دهد.

خامنه‌ای چند هفته پس از خروج دسته‌جمعی سفیران اروپایی از تهران در سخنانی گفت: «اروپا خیال نکند که ما به او احتیاج داریم؛ ابداً. ما به اروپا هیچ احتیاجى نداریم. ما کشور خودمان را مى‌توانیم بدون اروپا هم اداره کنیم. حالا فرض کنید، اگر چهار قلم کالاى لوکس و تجمّلاتى از فلان جا مى‌آید، نیاید؛ چه اهمیتى دارد. آنچه که مورد نیاز ملت ماست، در داخل تولید مى‌شود.»

یادمان بیستمین سالگرد ترور میکونوس در برلین
یادمان بیستمین سالگرد ترور میکونوس در برلینعکس: picture-alliance/dpa

پس از چند ماه سفیران معترض یکی یکی به تهران بازگشتند. دستگاه رهبری ایران این حرکت را به حساب پیروزی خود گذاشت.

بازخوانی ترور میکونوس به روایت تصویر

حدود پانزده سال پس از صدور رای دادگاه میکونوس، در شهریورماه سال ۱۳۹۰ آیت‌الله خامنه‌ای در دیدار با کارگزاران نظام بار دیگر به ماجرای میکونوس و خروج جمعی سفیران اروپایی از تهران اشاره کرد. وی از "سیلی سخت‌ترى" سخن گفت که اروپایی‌ها در این حادثه از ایران دریافت کردند: «یک روزى یکى از دولت‌هاى اروپایى نسبت به جمهورى اسلامى اظهار علاقه و ارتباط و اینها می‌کرد؛ همان دولت سر قضیه‌ى قهوه‌خانه‌ى میکونوس دادگاه تشکیل داد، مسئولین درجه‌ى یک کشور را در آن دادگاه متهم کرد! دولت‌هاى اروپایى با آنها هم‌دست شدند، همه‌شان سفراى خود را از تهران فراخوانى کردند؛ اینها که یادمان نرفته. خواستند سیلى بزنند، البته سیلى سخت‌ترى خوردند.»(به نقل از سایت شخصی آیت‌الله خامنه‌ای)

هنوز روشن نیست که در آن سال چه اتفاقاتی میان ایران و اروپایی‌ها گذشت. اما یک چیز کاملا روشن شده است: زنجیره‌ی ترورها در خارج از کشور متوقف شدند و در این بیست سالی که از فاجعه میکونوس می‌گذرد، حادثه مشابهی در خارج از کشور رخ نداده است.

بنابراین امروز صریح‌تر از هر زمانی می‌‌توان نتیجه گرفت که "سیلی محکم" را قضات باشهامت و حقیقت‌جوی دادگاه پرونده میکونوس زدند و آنکه این سیلی محکم را دریافت و برای همیشه دست‌وپای خود را جمع کرد، تروریسمی بود که طی چند سال پیش از حادثه میکونوس جان دهها نفر از ایرانیان مهاجر را گرفته بود. این هیولا دیگر نتوانست از جای خود برخیزد و جان دوباره بگیرد.