آرمین لاشت؛ مرد میانه و لیبرال رهروی مرکل
۱۴۰۰ شهریور ۳۱, چهارشنبه
برای اولین مرتبه در تاریخ آلمان فدرال، سه کاندیدا برای عالی‌ترین پست سیاسی کشور رقابت می‌کنند. برای اولین بار، یک زن و دو مرد و برای اولین بار بدون وجود صدراعظم وقت.
به استثنای نخستین انتخابات پس از جنگ، صدراعظم وقت همواره خودش یکی از نامزدها بوده است. حال با تصمیم آنگلا مرکل برای ترک صحنه، وضع به گونه دیگری است. ویژگی دیگر این انتخابات، شرح حال و بیلان سیاسی بسیار متفاوت کاندیداهاست.
نامزدها در مواضع و دیدگاه‌ها تفاوت‌های جدی دارند اما خاستگاه خانوادگی و طبقاتی هر سه به هم نزدیک است. هر سه از جوانی وارد فعالیت اجتماعی شده‌اند، تحصیلات مرتبط با حرفه خود دارند، شخصیت‌هایی کاریزماتیک هستند، فوت و فن سیاست را می‌شناسند و تعامل با مخاطبان را به خوبی بلدند. جالب آن که هر سه حقوق خوانده‌اند؛ حوزه‌ای که برای سیاست‌پیشگی و عمل‌گرایی مفید است.
سیاستمدار "استخوان‌دار"
آرمین لاشت، سیاستمدار "استخوان‌دار" و ۶۰ ساله برای مقام صدارت خیز برداشته است؛ کاندیدایی از حزب مرکل و مورد تایید او. کسی که به تبعیت از راه مرکل شهرت دارد و خلق و خویی سازگار همچون مرکل.
رئیس حزب دموکرات مسیحی آلمان در حالی برای عالی‌ترین منصب سیاسی کشور دورخیز کرده که با سماجت یک همکلاسی به سیاست وارد شده است.
نخست‌وزیر پرجمعیت‌ترین ایالت آلمان به تشویق و اصرار دوستش در ۱۸ سالگی به حزب دموکرات مسیحی پیوست؛ ورودی دیرهنگام با حضوری دیرپا.
لاشت اهل آخن است، شهری اسقفی با هویت عمیق تاریخی و فرهنگی. او در مونیخ و بن درس حقوق خوانده و پیش از آن که سیاستمداری حرفه‌ای شود، روزنامه‌نگار بوده و سابقه کار در رادیو و سردبیری رسانه کلیسای آخن را دارد.
او از یک خانواده کارگری و کاتولیک می‌آید و همواره در سخنانش بر ارزش‌های مسیحی، نوع‌دوستی و تعهد اجتماعی تاکید کرده است. مادرش خانه‌دار بوده و پدرش معدنچی.
همین شغل پدر در رقابت‌های درون حزبی برای پست ریاست، برگ برنده لاشت در برابر دو نامزد دیگر شد. او در سخنرانی نهایی پلاک فلزی معدن‌کاری پدرش را از جیب بیرون کشید و از مخاطبان خواست به او اعتماد کنند. اقدامی احساسات‌برانگیز که درست به هدف خورد.
لاشت در ۲۴ سالگی با سوزانه، عشق اول و آخر و همکلاسی دوران دبیرستان ازدواج کرده که کتابدار است. این زوج سه فرزند بزرگسال دارند و یک پسرشان در عرصه مد و مدلینگ فعال است.
مردم حاشیه راین خونگرم‌تر و اهل‌حال‌تر از سایر نقاط آلمان هستند. لاشت عاشق کارناوال و سرخوشی و شوخ‌طبعی است، اما در مبارزه درون گروهی احزاب مسیحی یا رقابت با حریفان انتخاباتی بسیار سرسخت‌و جدی. او عملگراست و آسان‌گیری و خونسردی را برای روبرو شدن با مسائل توصیه می‌کند. شعار لاشت این است که زندگی با قوانین سفت و سخت سنخیت ندارد.
اما برخی از این راه‌‌کارهای سهولتی نتایج معکوسی برای لاشت به بار آورده‌اند. به طور مثال او در سال ۲۰۱۵ کرسی تدریس افتخاری در دانشگاه فنی آخن را بعد از ۱۶ سال از دست داد. دلیل امر این بود که پوشه نمرات و برگه‌های امتحانی دانشجویان را گم کرده بود و چاره را در این دید که از روی حافظه به هر کس نمره‌ای بدهد، حتی به دانشجویانی که اصلا امتحان نداده بودند!
وقتی در پایان مناظره اول تلویزیونی در چارچوب انتخابات ۲۰۲۱، مجری برنامه از آنالنا بربوک خواست چیز مثبتی در باره لاشت بگوید، کاندیدای سبزها گفت: «شما می‌توانید با لاشت بر سر اصول بگومگوی جانانه‌ای داشته باشید اما او تا آخر بحث گشاده‌رو و منطقی می‌ماند.»
رفتار سرخوشانه لاشت البته در جریان سیل غرب آلمان کار دست او داد. او بلافاصله پس از فاجعه مرخصی‌اش را لغو کرد و برای سرکشی و رسیدگی به منطقه رفت، اما در جریان بازدید رئیس جمهور و درست زمانی که فرانک والتر اشتاین مایر با چهره‌ای مغموم با مردم همدردی می‌کرد، لاشت داشت در گوشه‌ای با همراهان شوخی می‌کرد و ریسه می‌رفت.
این صحنه از چشم رسانه‌ها پنهان نماند. این ضربه‌ای بود به منزلت لاشت که به پوزش‌خواهی منجر شد، اما لکه‌ای در کارنامه او ماند. آرای دموکرات مسیحی‌‌ها بعد از این غفلت، آشکارا فرو ریخت.
حزب حاکم؛ حزب مادر
حزب دموکرات مسیحی در آلمان به "دستگاه تولید صدراعظم" شهرت دارد. در ۵۲ سال از ٧٢ سال پس از جنگ، یک صدراعظم از این حزب کشور را اداره کرده است. تنها ۳۲ سال این مدت به آنگلا مرکل و هلموت کهل تعلق دارد.
مخاطبان اصلی این حزب به طور معمول گروه‌های سنی ۶۰ سال به بالا، جمعیت غیرشهری و مسیحیان معتقد هستند. حزب نیمی از آرای خود را از کاتولیک‌ها و یک سوم آن را از پروتستان‌ها کسب می‌کند. تنها ۷درصد اعضای جدید حزب را کارگران تشکیل می‌دهند و عمده رای‌دهندگان آن صاحبان مشاغل آزاد هستند.
آرمین لاشت با برنامه‌ای وارد کارزار انتخاباتی شده که "برای ثبات و نوآوری" نام دارد. برنامه‌ای پرچالش برای حزبی که دیدگاه‌های سنتی در باره خانواده دارد، بدنه‌اجتماعی‌اش را کارفرمایان و صاحبان صنایع و قشرهای محافظه‌کار تشکیل می‌دهند، به ناتو تمایل دارد اما هم‌زمان دنبال ایجاد فصل مشترکی با مهاجران، زنان یا اقلیت‌ها و دگرباشان است.
این برنامه هم‌زمان مبتنی بر کاهش مالیات شرکت‌ها و افراد ثروتمند است. با این طرح، دولت ده میلیارد یورو درآمد مالیاتی خود در سال را از دست می‌دهد اما لاشت می‌گوید کاهش مالیات این گروه‌ها، باعث بالا رفتن شانس سرمایه‌گذاری در کشور می‌شود و متعاقبا تولید و اشتغال رشد خواهد کرد. استدلال او این است که کارگران و قشرهای آسیب‌پذیر به این ترتیب زندگی باثبات‌تری پیدا می‌کنند.
این راه‌کار به جای متقاعد کردن مخاطبان، رای دهندگان خاکستری را به سمت سوسیال دموکرات‌ها سوق داد. لاشت در عین حال دوست خوبی برای مهاجران بوده و در کارزار انتخاباتی هم روی همیاری با مهاجران تاکید کرده است. زمانی جامعه ترک‌های مهاجر در نورد راین وستفالن به لاشت به خاطر مناسبات حسنه با ترک‌ها و مواضع حمایت‌گرانه‌اش، لقب "آرمین ترک" داده بودند. وقتی لاشت رئیس حزب دموکرات مسیحی شد، رسانه‌های ترکیه با همین تیتر به استقبال این انتخاب رفتند.
لیبرال وفادار
لاشت گفته که آلمان مدیرعامل نمی‌خواهد، ناخدا لازم دارد. او زیر و بم سیاست را به خوبی می‌شناسد. پنج سال عضو شورای شهر آخن، شش سال عضو پارلمان اروپا و از سال ۲۰۱۰ نماینده مجلس ایالتی نوردراین وستفالن بوده است.
او که در مرز آلمان و بلژیک بزرگ شده، به خوبی فرانسوی صحبت می‌کند. از سال ۲۰۱۹ نماینده ویژه آلمان در روابط فرهنگی دو کشور است و با رهبران فرانسه در پاریس از نزدیک تماس دارد.
لاشت عضو فرهنگستان اروپایی دانش و هنر نیز هست.
لاشت به جناح میانی و لیبرال حزب دموکرات مسیحی تعلق دارد و ریاست او در حزب نیز پیروزی مشی لیبرال‌ها و مرکل تلقی شد. او یک شعار محوری دارد: «هماهنگی به جای قطبی‌سازی.»
او می‌گوید در جهان سیاست قطب‌بندی آسان است اما جامعه به یک‌پارچگی، مدارا و تعامل نیاز دارد. لاشت یک همراه حزبی وفادار مرکل بوده و این را به ویژه در بحران پناهندگی سال ۲۰۱۵ نشان داد که صدراعظم برای پذیرش صدها هزار پناهجو و پیامدهای بعدی، زیر فشار درون حزبی بود.
در جریان همه‌گیری کرونا اما لاشت تا حدودی با موضع مرکل تحت عنوان مدیریت فراگیر کرونا زاویه پیدا کرد. این اختلاف نظر به خصوص وقتی مرکل مقررات قرنطینه برای تعطیلات پاک را لغو نکرد، بارزتر شد.
هفته‌هاست بنیاد کنراد آدناوئر، وابسته به حزب دموکرات مسیحی در صفحه اصلی سایت خود، آرمین لاشت را سیاستمداری معرفی می‌کند که تمام پیش‌نیازها برای دستیابی به عالی‌ترین منصب کشور را دارد. خود لاشت در بیانی ساده‌تر گفته است: «کسی که یک ایالت ۱۸میلیون نفری را با موفقیت اداره می‌کند، می‌تواند در سطح فدرال هم نخست‌وزیر موفقی باشد.»