توقف با چراغ قرمز و حرکت با چراغ سبز - ۱۵۰ سالگی چراغ راهنمایی

افسر پلیسی که ۱۵۰ سال پیش نخستین چراغ راهنمایی را به کار انداخت، در اثر انفجار به سختی مجروح شد، چون از گاز برای تولید نور استفاده کرده بود. اما اینک یک پلاکارد سبزرنگ در محلی که انفجار رخ داده بود، یاد مخترع چراغ راهنمایی را گرامی می‌دارد. نام او جان پیک نایت بود. ایده و طرح نایت انتقال علامت‌های هشداردهنده خط راه آهن به جاده و خیابان بود.

پس از جریان انفجار دیگر خبری از علامت‌های هشداردهنده نبود و خیابان‌های لندن به مدت ۵۰ سال از وجود چراغ راهنمایی فارغ بودند. تا اینکه سرانجام چراغ راهنمایی برقی در سال ۱۹۱۴ در شهر کلیولند واقع در ایالت اوهایوی آمریکا به بهره‌برداری رسید. در اوایل دهه ۱۹۲۰ استفاده از چراغ راهنمایی در اروپا نیز با موفقیت ممکن گشت.

در سال ۱۹۳۰ وسایل نقلیه شهر برلین دیگر با علامت‌ چراغ‌های راهنمایی و رانندگی به تردد در خیابان‌ها می‌پرداختند. یکی از تصاویر تاریخی از خیابان‌‌های آن زمان (عکس بالا) که برج‌ راهنما را در میدان پوتسدام نشان می‌دهد. مامور پلیسی در بالای این برج می‌نشست و با دست رانندگان وسایل نقلیه را راهنمایی و هدایت می‌کرد.

معروف‌ترین و مهم‌ترین چراغ راهنمای کشور آلمان مدت‌ها در میدان پوتسدام شهر برلین واقع بود. برج‌های راهنما گرداننده امور رانندگی در پرترددترین خیابان‌ها و میدان‌های سراسر قاره اروپا بودند. اما بنای برجی با ابعادی کوچکتر حتی امروز هم در میدان پوتسدام توجه و تحسین عابران را برمی‌انگیزد.

نخستین چراغ راهنمایی تنها به دو علامت سرخ و سبز مجهز بود و به جای رنگ زرد، که بعدها به آن دو رنگ اضافه شد، صدای یک زنگ تغییر رنگ‌ها را اعلام می‌کرد. با آمدن چراغ راهنمایی برقی در دهه ۱۹۲۰ رنگ زرد نیز میان این دو رنگ جا گرفت.

کارکردهای چراغ راهنمایی مدام در حال افزایش است. برای نمونه چراغ راهنمایی در برخی نقاط به رانندگان نشان می‌دهد که مناسب‌ترین سرعت برای اجتناب از توقف بیجا پشت چراغ راهنمایی چیست. این کار هم به محیط زیست و هم به اعصاب راننده کمک می‌کند.

البته چراغ‌های راهنمایی دیگر تنها در فضاهای مرتفع نصب نمی‌شوند بلکه استفاده از آنها بر روی زمین هم ممکن است. چراغ‌های راهنمایی روی زمین در واقع برای حفظ امنیت بیشتر عابران پیاده‌ای هستند که هنگام عبور از خیابان‌ها چشم‌شان به گوشی هوشمندشان است.

از چراغ‌های راهنمایی می‌توان به عنوان امکانی برای یادآوری خاطرات و اشخاص استفاده کرد. در حال حاضر در شهر فریدبرگ آلمان سلطان موسیقی راک اند رول قوانین رفت و آمد وسایل نقلیه را تعیین می‌کند. الویس پریسلی در دهه ۱۹۵۰ در این شهر دوره خدمت سربازی‌اش را گذراند. تصویر او را می‌توان این روزها بر صفحه چراغ‌های راهنمایی فریدبرگ دید. با رنگ سرخ پشت میکروفون می‌خواند و با رنگ سبز می‌رقصد.

در شهر بن آلمان که محل تولد لودویگ فون بتهوون است چراغ‌های راهنمایی با تصویری از بتهوون آراسته شده‌اند. به طور معمول چراغ‌های راهنمایی اسباب هیجان و چه بسا عصبانیت هستند. طبق آمار، هر آلمانی دو هفته از عمرش را پشت چراغ قرمز می‌گذراند.