1. پرش به گزارش
  2. پرش به منوی اصلی
  3. پرش به دیگر صفحات دویچه وله

اعتراضات علیه حکومت بشیر در سودان چند کشته داد

۱۳۹۷ بهمن ۵, جمعه

در جریان تظاهرات ضد دولت عمر البشیر پنجشنبه در سودان دست‌کم سه نفر کشته شده‌اند. تظاهرات خیابانی در شهرهای مختلف سودان از یک ماه پیش در اعتراض به گرانی نان آغاز شد. در این میان معترضان خواستار انقلاب و تغییر رژیم هستند.

https://p.dw.com/p/3CAk6
Sudan Khartum Kundgebung Anhänger von Präsident Al-Baschir
عکس: picture-alliance/AP Photo/M. Hjaj

سخنگوی پلیس سودان، ژنرال هاشم عبدالرحیم، صبح جمعه ۲۵ ژانویه (پنجم بهمن) اعلام کرد که در جریان تظاهرات ضد دولتی روز گذشته در پایتخت سودان دو تن از معترضان کشته شده‌اند.

روز پنجشنبه صدها نفر به خیابان‌های دو شهر بزرگ خارطوم و ام‌درمان رفتند و خواستار کناره‌گیری عمر البشیر، رئيس جمهور سودان شدند. همزمان در شهرهای دیگر سودان گردهمایی و تظاهرات در اعتراض به دولت سودان برگزار شد.

به کانال دویچه وله فارسی در تلگرام بپیوندید

سخنگوی پلیس سودان گفت: «چند تجمع غیرقانونی در استان‌های مختلف و نیز محله‌های گوناگون خارطوم وجود داشته است.» او افزود که پلیس با گاز اشک‌آور به مقابله پرداخته و دو نفر در خارطوم کشته شده‌اند. او درباره نحوه کشته شدن این دو نفر چیزی نگفت.

شامگاه پنجشنبه نیز یک مقام رسمی سودانی گفته بود که یک شرکت کننده در تظاهرات در ام‌درمان کشته شده است.

یک کمیته پزشکی که با اتحادیه بازرگانی سودان و رهبری تظاهرات در ارتباط است گفته است که دو نفر در تظاهرات پنجشنبه کشته شده‌اند.

منابع نزدیک به اپوزیسیون شمار قربانیان را بسیار بالاتر ذکر کرده‌اند.

ژنرال عبدالرحیم گفت که پلیس سودان روز جمعه چندین نفر را به اتهام "ایجاد اخلال در نظم عمومی" و یک نفر را به دلیل حمل سلاح حین تظاهرات بازداشت کرده است.

«تنها راه انقلاب است»

تظاهرات ضد دولتی در سودان از ۱۹ دسامبر ۲۰۱۸ و پس از تصمیم دولت سودان به سه برابر کردن بهای نان آغاز شد. برای مردم سودان که میانگین درآمد سرانه سالانه‌شان از چهار هزار و ۵۰۰ دلار تجاوز نمی‌کند و نان بخش مهمی از سبد غذایی‌شان را تشکیل می‌دهد، گرانی نان به معنای فشاری سنگین بر بودجه خانواده است. سودان پس از یمن فقیرترین کشور عربی شمرده می‌شود.

موضوع در ابتدا بر سر گرانی نان بود، اما در این میان تظاهرکنندگان خواستار تغییر رژیم هستند. "حریت" (آزادی) واژه‌ای است که حین تظاهرات صدها نفر در خارطوم، پایتخت سودان، به گوش می‌رسد. تظاهرکنندگان شعار می‌دهند: «تنها راه انقلاب است.»

اعتراضاتی که ابتدا در خارطوم شکل گرفت به شهرهای دیگر سودان کشیده شد.

تظاهرات ضد عمر البشیر در ام‌درمان در استان خارطوم
تظاهرات ضد عمر البشیر در ام‌درمان در استان خارطومعکس: Reuters/M. N. Abdallah

دولت سودان: توطئه در کار است

واکنش دولت سودان دستگیری سیاستمداران منتقد به دولت بود و اشاعه تئوری‌های توطئه. برای نمونه سخنگوی رئیس جمهور سودان در نشستی مطبوعاتی گفت که مخالفان را اسرائيل حمایت می‌کند تا در سودان هرج و مرج ایجاد کند.

به گفته مقامات رسمی سودان، شمار کشته شدگان از زمان شروع تظاهرات ضددولتی در سودان به ۳۰ نفر رسیده است. سازمان‌های حقوق مدنی شمار کشته شدگان را ۴۰ نفر اعلام کرده‌اند.

عمر البشیر با نظر به بالا گرفتن روزافزون اعتراض‌ها یک ماه پیش اعلام کرد که دست به اصلاحاتی وسیع خواهد زد که "زندگی‌ای منظم را برای مردم میسر خواهند ساخت".

البشیر از ۱۹۸۹ بر سر قدرت

معترضان سودانی بدون توجه به اعلام اصلاحات از سوی عمر البشیر به تظاهرات خود ادامه دادند. شعار آنها "رژیم باید سرنگون شود" بود. عمر البشیر از سال ۱۹۸۹ بر سودان حکومت می‌کند. دولت نظامی او با بی‌رحمی معترضان و منتقدان را سرکوب می‌کند. حدود ۳۰ درصد بودجه این کشور در اختیار ارتش آن است.

نام سودان به طور مداوم در رابطه با نقض حقوق بشر، برای مثال در ایالت دارفور، در خبرها دیده می‌شود. شبه‌نظامیان عرب موسوم به "جنجاوید" متهم هستند که روستاهای آفریقایی‌های غیرعرب ساکن دارفور را ویران کرده و ساکنان آن را از این منطقه بیرون رانده‌اند.

عمر البشیر، رئيس جمهور سودان، اعتراضات ضددولتی را توطئه می‌داند
عمر البشیر، رئيس جمهور سودان، اعتراضات ضددولتی را توطئه می‌داندعکس: picture-alliance/Xinhua News Agency/M. Khidir

مقامات دولت سودان هر گونه ارتباط با جنجاویدها را تکذیب کرده‌اند، اما آوارگان دارفور به سازمان ملل گزارش داده‌اند که شاهد حملات هوایی ارتش سودان بوده‌اند و در پی آن شبه نظامیان جنجاوید مردان را می‌کشتند و به زنان تجاوز می‌کردند.

دیوان بین‌المللی کیفری در سال ۲۰۰۸ عمر البشیر را به اتهام ارتکاب جرایم جنگی تحت پیگرد قرار داد. یک سال بعد برای دومین بار حکم بازداشت او را به اتهام نسل‌کشی صادر کرد.

ترس کشورهای همسایه

اعتراضات ضد دولتی در سودان کشورهای همسایه به خصوص مصر را هم می‌ترساند. هرج و مرج در سودان می‌تواند باعث ایجاد بی‌ثباتی در تمام منطقه شود. مصر افزون بر این، نگران موج پناهجویانی است که ممکن است روانه این کشور شوند.

روشن نیست عمر البشیر قادر به حفظ قدرت باشد. علی محمد حسنین، سیاستمدار اپوزیسیون سودان که در قاهره به سر می‌برد گفته است که حزب او در حال آماده کردن خود برای تغییر رژیم در سودان است. او پیش‌بینی می‌کند که پلیس و ارتش به مردم بپیوندند. او می‌گوید در این صورت همراه با دیگر فعالان اپوزیسیون به کشورش باز خواهد گشت.

حسنین گفته است: «ما طرحی را برای ایجاد ساختاری جدید و دمکراتیک در کشورمان آماده کرده‌ایم که می‌خواهیم به سرعت اجرا کنیم تا جلوی هرج و مرج را بگیریم.»

تا کنون عمر البشیر حاضر به کناره‌گیری نبوده و معترضان را "خائن" نامیده است. گفته می‌شود که او از شبه‌نظامیان جنجاوید کمک خواسته تا اعتراضات در سودان را سرکوب کند.