کنفرانس امنیتی مونیخ: آوردگاه حملات پنس، مرکل و ظریف
۱۳۹۷ بهمن ۲۹, دوشنبه
ایران، موضوعی بود که در رابطه با آن می‌شد اختلاف نظر میان آنگلا مرکل، صدر اعظم آلمان و مایک پنس معاون رئیس جمهور آمریکا را در کنفرانس امنیتی مونیخ به روشنی دید. اگر چه صدراعظم آلمان یک روز پیشتر به "تأثیرات مخرب و سنگین" رویکردهای ایران اشاره کرده بود اما در مورد برنامه اتمی ایران همچنان بر موضع پیشین خود پافشاری کرد که "این تنها اهرمی است که می‌توان با آن در حوزه‌های دیگر به ایران فشار آورد."
در مقابل او مایک پنس همچنان سازش‌ناپذیر، حکومت ایران را به برنامه‌ریزی برای هولوکاستی جدید متهم کرد. پنس گفت، اروپایی‌ها باید به همین دلیل از پیمان اتمی با ایران خارج شوند.
اما سخنان آنگلا مرکل و مواضع متفاوت او در قبال برنامه‌اتمی در مقایسه با مواضع آمریکا، بازهم آنچنان همخوان با انتظارات محمدجواد ظریف، وزیر امورخارجه ایران نبود. چرا که ظریف، البته آنچنان که انتظار می‌رفت، از یک سو آمریکایی‌ها را محکوم و از سوی دیگر اروپایی‌ها را به بزدلی متهم کرد.
او گفت که اروپایی‌ها حاضر به پرداخت هزینه‌های تصمیماتشان نیستند. او همچنین با اشاره به سخنان مرکل در ارتباط با چندجانبه‌گرایی گفت: « اروپا اگر می‌خواهد برخلاف جریان‌های خطرناک یکجانبه‌گرایی آمریکایی شنا کند، نباید از خیس‌شدن ابایی داشته باشد.»
اگر چه آلمان و فرانسه و بریتانیا به عنوان سه کشوری که توافق اتمی با ایران (برجام) را در سال ۲۰۱۵ امضا کرده‌اند، در ماه ژانویه سال جاری یک سیستم بانکی ویژه برای تجارت با ایران و به منظور حفاظت شرکت‌هایشان در برابر تحریم‌های آمریکا راه‌اندازی کردند، اما به اعتقاد وزیر امورخارجه ایران این اقدام به تنهایی برای نجات برجام کافی نیست.
ظریف: «باید با شمشیر از خودمان دفاع کنیم؟»
توصیف ظریف درباره موضع آمریکا در قبال کشورش، سرشار از احساسات بود: او از "اهریمن‌سازی" از " تهمت‌های پرتنفر" و از "جنون بیمارگونه" آمریکا سخن گفت.
ظریف گفت که ایالات متحده با مسلح کردن یک‌جانبه‌ی عربستان سعودی و هم‌پیمانانش، همه منطقه را به خطر می‌اندازد و – همین‌طور اروپایی‌ها ایران را بدون دفاع در برابر دشمنان قرار می‌دهند. ظریف با بیان این که «حق ماست که از خودمان دفاع کنیم»، از قطع مبادلات تسلیحاتی جهان با کشورش انتقاد کرد و و گفت:«هیچ کس به ما حتی یک هواپیمای جنگی نمی‌فروشد...چگونه باید از خودمان دفاع کنیم؟ با شمشیر؟»
ایران و عربستان سعودی در کنار دشمنی‌های آشکار، در میدان‌های گوناگونی چون سوریه و یمن، در جبهه‌های متفاوتی ایستاده‌اند. هر کدام از این کشورها اما هم‌پیمانان خودشان را دارند. بسیاری از ناظران بیم آن دارند که کشمکش‌های بین ایران و عربستان دیر یا زود به جنگی مسلحانه بین این دو قدرت منطقه‌ای و به تبع آن هم‌پیمانان این دو، تبدیل شود. توکل کرمان، فعال سیاسی و حقوق بشر و دارنده نوبل صلح، پیشتر در این کنفرانس، کشورهای غربی را متهم کرد که با ارسال اسلحه و تجهییزات نظامی به عربستان سعودی در جنگ یمن مسئول‌اند.
مخالفان جدی ایران در کنفرانس مونیخ نبودند!
امکان اظهارنظر کردن و سخنرانی درباره موضوع‌های روز توسط مهمانانی با نظرات کاملا متفاوت و مواضعی گاه متضاد؛ این یکی از ویژگی‌ها و نقاط قوت کنفرانس امنیتی مونیخ است. مثل امسال و سخنان مرکل و پنس.
در مورد موضوع ایران اما این تفاوت نظرات و موضع‌ها کم‌رنگ بود چرا که گردانندگان کنفرانس در کنار ظریف از عادل‌الجبیر از عربستان و بنیامین نتانیاهو دعوت کرده بودند که هر دو این دعوت را نپذیرفتند.
از اسراییل بنیامین گانتس، رئیس پیشین ستاد ارتش اسرائیل -نه به عنوان سخنران رسمی- در کنفرانس امنیتی مونیخ شرکت داشت. او که خود را جدی‌ترین رقیب نتانیاهو در انتخابات ۹ آوریل در اسراییل می‌داند، در حاشیه کنفرانس مونیخ در واکنش به سخنان ظریف گفت: « گول دروغ‌های او را نخورید. [در صورت پیروزی من] مسالمتی [در برخورد با مسئله ایران] وجود ندارد.»