رویاهای بربادرفته، مردم گرفتار؛ زندگی در سایه تحریمها
۱۳۹۸ اردیبهشت ۲۳, دوشنبه
فشار تحریم‌های آمریکا در صنعت توریسم و کسب‌وکارهای نوپا در ایران محسوس است. مریم اهل بلوچستان است و سوزندوزی میکند. او به دویچه‌وله می‌گوید: «ما شبکه‌ای از زنان خانه‌دار اهل روستاهای بلوچستان داریم که به صورت پاره‌‌وقت سوزندوزی می‌کنند. توریست‌هایی که به بلوچستان می‌آیند از این کارها خیلی استقبال می‌کنند. علیر‌غم اخبار منفی و چیزهایی که در مورد سیستان و بلوچستان گفته می‌شود، توریست‌های زیادی به منطقه ما سفر کردند.»
مریم و زنان بلوچ که خود را شاگردان مهتاب نورزی، استاد نامدار سوزندوزی می‌خوانند، روی چرم یا پارچه سوزندوزی می‌کنند و محصولاتشان را در اینترنت می‌فروشند. پولی که هر یک از آنها در نهایت از فروش محصولات کسب میکند به انداز‌ه‌ای نیست که بتوان با آن زندگی را چرخاند اما کمک‌خرج قابل توجهی است که دستکم هزینه تحصیل بچه‌ها را فراهم میکند.
سیستان و بلوچستان از محروم‌ترین مناطق ایران است. به دلیل خشکسالی پایدار در این منطقه بسیاری از فرصت‌های شغلی از بین‌رفته‌اند. تجارت مواد مخدر از آن سوی مرزها، گاه تنها راه امرار معاش است. توانمندسازی زنان و کسب‌وکارهای نوپا در این منطقه چهره سیستان و بلوچستان را تغییر داده است.
این روزها اما کسب‌وکار این زنان رونق چندانی ندارد. مریم می‌گوید با تحریم‌های آمریکا، مواد اولیه خیلی گران شده و آنهایی که خارج از ایران مشتری محصولات آنها بودند هم حالا کمتر سفارش می‌دهند.
به دلیل تحریم‌های مالی آمریکا واریز پول به حساب یک استارت‌آپ ایرانی می‌تواند برای مشتر‌ی‌ها دردسرساز شود. بازار توریسم هم کم‌رونق شده است. پس از خروج آمریکا از برجام، شماری از شرکت‌های هواپیمایی اروپایی پروازهای خود به ایران را لغو کردند.
بازگشت نام ایران به صدر اخبار بین‌المللی و افزایش تنش میان این کشور و آمریکا هم توریست‌های بسیاری را از سفر به ایران منصرف کرده است. حال بسیاری حتی نگران بروز جنگ در خاورمیانه هستند.
دولت آمریکا می‌خواهد در راستای "فشار حداکثری" بر جمهوری اسلامی، فروش نفت ایران را به صفر برساند و شاهرگ مالی ایران را قطع کند. ایران هشدار داده است که نمی‌گذارد تحریم‌های آمریکا عملی شوند. رئیس‌جمهور آمریکا ناو هواپیمابر لینکلن را به خلیج‌فارس اعزام کرده و از مقامات جمهوری اسلامی خواسته با او تماس بگیرند.
حسن‌روحانی، رئیس‌جمهور ایران وضعیت کشور را "سخت" توصیف میکند. اودر دیدار با جمعی از فعالان سیاسی گفته است: «ما در زمان جنگ (ایران –عراق) مشکل بانک، فروش نفت و واردات و صادرات نداشتیم و تنها تحریم ما، تحریم خرید سلاح بود.»
به کانال دویچه وله فارسی در تلگرام بپیوندید
اقتصاد ایران وضعیت نابه‌سامانی دارد. مایحتاج ضروری هم کمیاب شده‌اند. بخش قابل توجهی از صنایع غذایی ایران وابسته به واردات است. بخشی از این واردات شامل مواد غذایی و بخش دیگر شامل مواد اولیه برای بسته بندی مواد غذایی لازم است. شماری از تولید کنندگان از آغاز تحریم‌های جدید آمریکا و نوسان در قیمت ارز، مجبور به افزایش نرخ محصولات و کاهش تولید شده‌اند. قیمت مایحتاج ضروری مانند روغن، تخم‌مرغ، لبنیات و حتی ماکارونی افزایش چشمگیری داشته است.
علی‌اکبر می‌گوید دختر کوچکش سوءتغذیه دارد. او راننده یکی از شرکت‌های پخش مواد غذایی در تهران است و به دویچه‌وله می‌گوید: «اگر خانواده خودم نزدیک ما زندگی نمی‌کردند، دوام نمی‌آوردیم. پدرم بازنشسته بانک است و مادرم هفته‌ای دو سه بار شام و نهار بچه‌ها را پیش خودش می‌برد. من ماهی یک میلیون و پانصد حقوق می‌گیرم اما قیمت همه چیز روز به روز گران‌تر می‌شود. مجبوریم از خریدن خیلی چیزها صرفنظر کنیم مثلأ چند ماه است که گوشت نخریدیم.»
علی‌اکبر یک پسر و یک دختر دارد و می‌گوید همسرش دنبال کار می‌گردد. او می‌گوید زنان بسیاری در همسایگی‌شان برای پرستاری از بچه یا تمیزکاری به خانه‌های بالا شهر می‌روند.
دویچه وله فارسی را در اینستاگرام دنبال کنید
ساجده بالای شهر زندگی میکند. همسرش مهندس و خودش پرستار یک بیمارستان خصوصی است. او به دویچه‌وله می‌گوید: «زندگی برای همه سخت شده است. حقوق‌ها که بیشتر نشده اما قیمت همه چیز سرسام‌آور بالا رفته است.» ساجده می‌گوید در این وضعیت هرکس که سالم است باید خدا را شکر کند.
او با اشاره به وضعیت دارو و تجهیزات پزشکی پس از بازگشت تحریمها می‌گوید: «صحبت کمبود نیست، بحث کیفیت است. همه جور داروی هندی یا چینی در بازار پیدا می‌کنید، اما کیفیت آنها قابل مقایسه با محصولات شرکت‌های اروپایی، کانادایی یا آمریکایی نیست. خیلی از این داروها اصلا اثر نمی‌کنند. البته وزارت بهداشت این‌حرف‌ها را تکذیب میکند، اما همین چند وقت پیش فراخوان داد که واکسن پنج‌گانه (پنتاوالان) نوزادنی که پس از سال ۹۵ متولد شدند، باید تکرار شود. خوب همه شک می‌کنند که چرا.»
ساجده می‌گوید کارخانه‌‌های تولید دارو و تجهیزات پزشکی داخل ایران به دلیل کمبود مواد اولیه، سقف تولیداتشان را کاهش دادند.
او می‌گوید: «یک مشکل بزرگ کمبود مواد اولیه برای بسته‌بندی است. مثلأ سازمان خون از بیمارستا‌‌نها خواسته در مصرف خون محتاط باشند. نه به خاطر اینکه خون کم است. نه. مردم مرتب خون اهدا می‌کنند، اما کیسه بسته‌بندی خون نیست.»