بهای برخی روزنامه‌های ایران در سال جدید دو برابر شد
۱۳۹۸ فروردین ۱۷, شنبه
روز شنبه، ۱۷ فروردین رسانه‌های چاپی ایران از خواب نوروزی بیدار شده و دوباره بر روی بساط دکه‌های روزنامه‌قروشی جا خوش کردند؛ این "بیداری" می‌تواند، دست‌کم برای برخی روزنامه‌ها، سرآغاز خوابی همیشگی باشد.
روزنامه‌های شرق و اعتماد در نخستین شماره سال جدید با بهایی دو برابر قیمت‌های سال پیش به مخاطبان عرضه شده‌اند. مهدی رحمانیان، مدیر مسئول روزنامه شرق علت اصلی این افزایش قیمت را گرانی کاغذ و چاپ و مشکلات مالی عنوان کرده است.
رحمانیان در تشریح این مشکلات به خبرگزاری ایسنا گفت: «ما با زینک ۱۲ هزار تومان و کاغذ ۲ هزار و ۲۰۰ تومانی، روزنامه را به قیمت ۲ هزار تومان منتشر می‌کردیم. این در حالی است که با وجود افزایش قیمت زینگ به ۷۰ هزار و کاغذ به ۱۴ هزار تومان ما همچنان با همان قیمت منتشر می‌شدیم. در واقع هزینه‌ها چند برابر شده‌اند، اما ما همچنان با همان قیمت چند سال پیش منتشر می‌شدیم.»
او می‌گوید به دلیل افزایش سرسام‌آور هزینه‌های نشر، از جمله تقریبا پنج و نیم برابر شدن بهای کاغذ، گردانندگان روزنامه باید بین تعطیلی و افزایش قیمت یکی را انتخاب می‌کردند و "ما تصمیم گرفتیم روی کمک مخاطبانمان حساب کنیم که اگر ما را دوست دارند، برای سرپا ماندن به ما کمک خواهند کرد".
مهدی رحمانیان درباره خطر کاهش مخاطب، با تاکید بر این که تیراژ روزنامه کاهش نیافته گفته است: «به هر حال مخاطب حق انتخاب دارد. تجربه نشان داده که در سال‌های اخیر مخاطبان همواره با ما همراه و همدل بوده‌اند و امیدوارم که در این مرحله نیز شاهد همراهی مخاطبانمان باشیم؛ چراکه ما برای ادامه دادن چاره دیگری جز افزایش قیمت نداشتیم.»
به رغم خوش‌بینی این فعال رسانه‌ای، به نظر می‌رسد اگر در وضعیت نشر تغییر محسوسی رخ ندهد، دو برابر کردن بهای روزنامه و "همدلی و همراهی" خوانندگان نیز، با توجه به بیش از پنج برابر شدن هزینه زینک و کاغذ مشکلات مالی نشریات کاغذی را بر طرف نکند.
خطر "مرگ رسانه"
علی میرفتاح، سردبیر روزنامه اعتماد در یادداشتی که در شماره روز شنبه منتشر شد تصریح کرده که افزایش قیمت این روزنامه در سال جدید به قصد سودجویی نیست بلکه "برای دوام آوردن و ماندن است در روزگار سخت".
میرفتاح در ادامه نوشت: «از سر ناچاری قیمت روزنامه را بالا برده‌ایم تا به کمک شما بتوانیم جلوی مرگ رسانه را بگیریم. مطمئن باشید که همه هزینه حیات روزنامه به گردن شما نیست. بخشی را هم تقبل کرده‌ایم به این امید که چراغ روزنامه کاغذی روشن بماند و کمر رکن چهارم دموکراسی زیر بار چنین بار گرانی نشکند.»
پیش از این شمار دیگر از فعالان رسانه‌ای نیز از آینده "تیر و تار" نشریات چاپی در ایران به علت افزایش شدید قیمت‌ها سخن گفته و تاکید کرده‌اند که در سال ۹۸ امکان ادامه فعالیت آنها ممکن نخواهد بود.
حسین عبداللهی، مدیرمسئول روزنامه آرمان‌امروز، ابتدای فروردین با بیان این که مشکلات اقتصادی روزنامه‌های ایران را در چند ماه گذشته به حال اغما برده به ایسنا گفت: «بی‌تفاوتی مسئولان نسبت به مسائل مطبوعات باعث شده مطبوعات در حالتی قرار بگیرند که امیدی به آینده آنها وجود ندارد و برای مشکلات هم هیچ استراتژی وجود ندارند.»
از نفس افتادن مطبوعات
حدود یک ماه پیش مدیران مسئول روزنامه‌های اعتماد، مردم‌سالاری و ابتکار در نامه‌ای به حسن روحانی، رئیس دولت دوازدهم نوشتند: «تاکید می‌کنیم نفس‌های به شماره افتاده نشریات مکتوب در سال ۹۷ می‌رود تا در تندباد کم‌توجهی‌ها و سوءمدیریت بخش‌های مسئول در دولت و سایر دستگاه‌های تصمیم‌گیر، قطع شود و بیمار در حال احتضار مطبوعات، برای همیشه رخت از کشور بربندد.»
الیاس حضرتی، مصطفی کواکبیان و محمدعلی وکیلی که هر سه نماینده مجلس شورای اسلامی نیز هستند در نامه به روحانی نحوه تخصیص ارز دولتی (دلار ۴۲۰۰ تومانی) برای واردات کاغذ را "نامشخص و غیرشفاف" خواندند و خاطر نشان کردند که به خاطر "بی‌توجهی کامل وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی" بر توزیع کاغذ وارداتی با ارز دولتی، تقریبا تمام مطبوعات از این امکان بی‌بهره ماندند.
به کانال دویچه وله فارسی در تلگرام بپیوندید
افزایش شدید بهای کاغذ و هزینه چاپ در یک سال گذشته شتاب گرفته و بسیاری از روزنامه‌ها و مجله‌ها را وادار به کاهش تیراژ و تعداد صفحه‌ها کرده است.
محمد قوچانی، سردبیر روزنامه سازندگی، حدود یک ماه پیش در یادداشتی به معضلات اقتصادی رسانه‌های چاپی پرداخته و نوشته بود که طی یک سال بهای کاغذ از کیلویی سه هزار تا سه هزار و ۵۰۰ تومان به ۱۶ هزار تومان افزایش یافته است. او می‌گوید این مشکلات باعث شده تعداد صفحه‌های روزنامه از ۳۲ به ۱۶ کاهش یابد و شمار اعضای تحریریه به نصف برسد.